Το πλυντήριο του Κατάρ και το διαφθορείο των Βρυξελλών

Του Παντελή Μπουκάλα 

Το χειμερινό Μουντιάλ του Κατάρ τελειώνει σήμερα, έπειτα από έναν μήνα που άλλαξε τις συνήθειες των φιλάθλων. Αλλο οι ανοιχτές θερινές παρέες, στις βεράντες ή σε σαλόνια με τα παράθυρα διάπλατα, κι άλλο η χειμωνιάτικη παρακολούθηση των παιχνιδιών, σχεδόν υποχρεωτικά μοναχική ή οικογενειακή. Εύκολα προσκαλείς ανθρώπους όταν, λόγω ακρίβειας, παριστάνεις τον Σπαρτιάτη που αντέχει στο κρύο;

Με τρομάζει η διεκδίκηση από την Ελλάδα του Μουντιάλ του 2030, από κοινού με τη Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο.

Δύσκολα παρακολουθείς σαν ουδέτερος οποιοδήποτε παιχνίδι. Ακόμα και από την τηλεόραση. Ακόμα και μόνος. Ακόμα και γκολφ – θου, Κύριε… Κανένα νόημα δεν βρίσκεις στην ουδέτερη «απόλαυση». Καμία απόλαυση δηλαδή. Εχεις ανάγκη την ταύτιση, ώστε να αγχωθείς, να γκρινιάξεις, να φωνάξεις, να τονωθείς για να εκτονωθείς. Αίφνης, η πολύ καλή πορεία του Μαρόκου στο φετινό Μουντιάλ ώθησε τους κατοίκους όλων των αφρικανικών χωρών να νιώσουν Αφρικανοί, πράγμα που δεν θα συνέβαινε με καμία άλλη ποδοσφαιρική ήπειρο.

Επιπλέον έπεισε πολλούς μη Αφρικανούς να αισθανθούν οπαδοί των Μαροκινών, «επειδή έσπασαν το ολιγοπώλιο», «είναι ο Τρίτος Κόσμος», «οι βασανισμένοι της αποικιοκρατίας» και λοιπά επιπόλαια. Λίγο μετράει το ότι τη συμπάθεια αυτή για τους «φτωχούς» τη μοιράζονται οι φιλομαροκινοί με τους ζάπλουτους σεΐχηδες του Κατάρ (η δική τους ταύτιση ακολουθεί τον δρόμο της θρησκείας). Οσο για τη νωπή καταδίκη του Μαρόκου και της Ισπανίας, λόγω της βάρβαρης δράσης τους κατά των μεταναστών και των προσφύγων που προσπάθησαν τον Ιούνιο να περάσουν σε ευρωπαϊκό έδαφος, στον ισπανικό θύλακα Μελίγια, λίγοι την πληροφορήθηκαν.

Λίγοι άκουσαν (σε ποιο κανάλι άραγε;) όσα δήλωσε την περασμένη Τρίτη, στη Μαδρίτη, η γενική γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας, η Ανιές Καλαμάρ, παρουσιάζοντας την έκθεση της οργάνωσης: «Είμαστε εδώ σήμερα για να μιλήσουμε για μια μαζική σφαγή, για εξαναγκαστικές εξαφανίσεις, για βασανιστήρια, για διακρίσεις, για ρατσισμό, για παραβίαση της αρχής της μη επαναπροώθησης. Κι όλα αυτά στο ευρωπαϊκό έδαφος». Απ’ όσους έτυχε να ενημερωθούν, ορισμένοι ίσως σκέφτηκαν πως «δεν είναι τυχαία» η ανακίνηση του ζητήματος έξι μήνες μετά, την παραμονή του ημιτελικού Μαρόκο – Γαλλία. «Ελα μωρέ. Τις μάθαμε πια και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις. Τώρα θυμήθηκαν τη Μελίγια, στα εξάμηνα των σκοτωμένων, για να πλήξουν το φρόνημα των Μαροκινών και να διασπάσουν τους Αφρικανούς.

Και να νικήσουν οι αποικιοκράτες οι Γάλλοι». Βεβαίως και έχουν αμέτρητες κατάμαυρες σελίδες αποικιοκρατικής βαναυσότητας στο πολιτικό τους μητρώο οι Γάλλοι. Τις τελευταίες δεκαετίες εντούτοις οι εθνικές τους ομάδες (πρώτα η ποδοσφαιρική κι έπειτα η μπασκετική) προβλήθηκαν σαν υποδείγματα πολυπολιτισμικής ή πολυφυλετικής σύνθεσης. Στην αποστολή της ομάδας στο Κατάρ οι μισοί παίχτες, οι 13 στους 26, έχουν ρίζες στην Αφρική. Τα πράγματα όμως δεν είναι απλά. Οταν το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της Γαλλίας τα πάει καλά, όταν δηλαδή κατακτά το Παγκόσμιο Κύπελλο, ο εθνικός ενθουσιασμός, που λίγο απέχει από τον εθνικιστικό παροξυσμό, υποδύεται τον ανεκτικό και τον συμπεριληπτικό. Το 1998 λ.χ., στον τελικό του Μουντιάλ, στο Παρίσι, η Γαλλία του Ζιντάν κατανικούσε με 3-0 τη Βραζιλία του μουδιασμένου Ρονάλντο (για το Φαινόμενο της μπάλας μιλάω, όχι για το φαινόμενο της φιλαυτίας) και οι φίλαθλοι στις κερκίδες φώναζαν «Ζήτω η Γαλλία, η Μαύρη, η Λευκή, η Αραβική» («Vive la France, Black – Blanc – Beur»). Επρόκειτο για «ένα αντιρατσιστικό κρεσέντο που απηχούσε την κοινωνικοπολιτική ένταση της εποχής», γράφει ο Δημήτρης Ραπίδης στο πρόσφατο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο του «More than a game:

Το ποδόσφαιρο ως πεδίο έκφρασης και διεκδίκησης, πολιτικής σύγκρουσης και αντιπαράθεσης» (Απρόβλεπτες Εκδόσεις). Το 2010, όμως, η αποτυχία της εθνικής Γαλλίας στο Μουντιάλ της Νότιας Αφρικής, απελευθέρωσε το κρυμμένο μίσος. «Για τον Αλέν Φινκελρό», γράφει ο Ραπίδης, «παίκτες σαν τον Πατρίκ Εβρά [αρχηγός της ομάδας, με καταγωγή από τη Σενεγάλη] ήταν “συμμορία κλεφτών με ήθη μαφίας”, με τον Γάλλο –ας το θέσουμε κομψά– “υπερσυντηρητικό” φιλόσοφο και διανοούμενο να καταφεύγει σε ρατσιστικά σχόλια αναφορικά με τη διαμάχη στους κόλπους της εθνικής ομάδας, δίνοντας πάσα στη Μαρί Λεπέν, που πρόσθεσε ότι η εθνική ομάδα δεν προκρίθηκε στην επόμενη φάση του τουρνουά γιατί είχε παίκτες “με μια άλλη εθνικότητα στην καρδιά τους”. Στα χρόνια που ακολούθησαν, υπήρξαν υπόνοιες ότι η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της Γαλλίας χρησιμοποιούσε ένα σύστημα ποσοστώσεων για να περιορίσει τον αριθμό παικτών αφρικανικής καταγωγής στην εθνική ομάδα, αναπαράγοντας τοξικά στερεότυπα ότι οι λευκοί παίκτες ήταν πιο “εγκεφαλικοί” και “ομαδικοί” από τους “γρήγορους και δυνατούς” Αφρικανούς και Αραβες ομολόγους τους».

Σ’ έναν μήνα, δύσκολα θα θυμόμαστε ακόμα και τα γκολ που μας άφησαν άναυδους. Δεν θα ξεχάσουμε όμως ποτέ το πανάκριβο πλυντήριο που έστησαν οι απολυταρχικοί ηγεμόνες του Κατάρ και οι διεφθαρμένοι διαφθορείς της FIFA. Με δεκανίκι Βρυξελλιώτες πολιτικούς και λομπίστες, θαυμαστές της εργατικής νομοθεσίας του Κατάρ, όπως η νεοφιλελευθερότροπα σοσιαλίστρια κ. Εύα Καϊλή. Αν μου το επιτρέπουν οι καλλιεργητές του «νέου εθνικού οράματος», με τρομάζει η διεκδίκηση από την Ελλάδα του Μουντιάλ του 2030, από κοινού με τη Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο, χώρες της δημοκρατίας και του πλουραλισμού. Εμείς, σαν ιδιοκτήτες του «γνήσιου αθλητικού πνεύματος», θα είμαστε το λευκαντικό;