Οι φράχτες για τους πρόσφυγες σκοτώνουν άγρια ζώα

Σαν να μην έφτανε το ανθρώπινο δράμα, οι φράχτες που στήθηκαν στα εσωτερικά ευρωπαϊκά σύνορα για να ανακόψουν τη ροή προσφύγων αποκαλύπτεται ότι έχουν επιπτώσεις και στην άγρια ζωή: βιότοποι απειλούμενων ειδών κατακερματίζονται και αρκετά ελάφια έχουν ήδη βρει φριχτό θάνατο στα κοφτερά συρματοπλέγματα.

«Πολλές αναφορές έχουν έρθει από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και από κυνηγετικούς συλλόγους, των οποίων τα μέλη έχουν παρατηρήσει ελάφια να μπερδεύονται στα συρματοπλέγματα και να βρίσκουν αγωνιώδη θάνατο, συχνά έπειτα από αρκετές μέρες» αναφέρει στο περιοδικό New Scientist o Βέντραν Σλιγέπτσεβιτς, ζωολόγος του Πανεπιστημίου του Κάρλοβατς στην Κροατία.

Τα ελάφια τουλάχιστον δεν είναι απειλούμενα, όπως συμβαίνει με άλλα ζώα όπως οι αρκούδες, οι λύκοι και οι λίγκες. 

«Σε είδη με μεγάλους πληθυσμούς όπως τα ζαρκάδια και τα ελάφια, το πρόβλημα δεν είναι οι αριθμοί αλλά ο πόνος» δηλώνει η Μάγκντα Σίντιτσιτς, ερευνήτρια του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ. Αντίθετα, για είδη με μικρούς πληθυσμούς «κάθε ξεχωριστό άτομο μετράει».

Η Σίντιτσιτς μελετά τη γενετική ποικιλότητα του τελευταίου πληθυσμού λίγκα που μοιράζεται ανάμεσα στην Σλοβενία και την Κροατία -μόλις εξήντα άτομα απομένουν στην περιοχή.  Όπως προειδοποιεί η ερευνήτρια, ο φράχτης ανάμεσα στις δύο χώρες εμποδίζει την μετακίνηση των αιλουροειδών και αυξάνει την πιθανότητα αιμομιξίας, η οποία απειλεί τη γονιδιακή δεξαμενή του απειλούμενου είδους.

Ο φράχτης που υψώθηκε πριν από λίγες εβδομάδες ανάμεσα στη Σλοβενία και την Κροατία, μήκους 140 χιλιομέτρων, χωρίζει στα δύο ένα από τα πλουσιότερα οικοσυστήματα και των δύο χωρών, αναφέρει η Σίντιτσιτς.

Τα ελάφια μπορεί να μην απειλούνται με εξαφάνιση, όμως ο φράχτης εμποδίζει τη χειμερινή μετανάστευσή τους σε περιοχές χαμηλού υψομέτρου, λέει ο Σλιγέπτσεβιτς. Αν τα ζώα δεν καταφέρουν να ταξιδέψουν, κινδυνεύουν να παγιδευτούν στα χιόνια κοντά στον φράχτη, προειδοποιεί.

Το πλήγμα θα μπορούσε να είναι μεγάλο και για τις αρκούδες, οι οποίες διανύουν καθημερινά μεγάλες αποστάσεις. «Κάθε αρκούδα μπορεί να κινείται σε περιοχή 1.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων» εξηγεί ο Ντιούρο Χούμπερ του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ. Περίπου οι μισές από τις 20 αρκούδες που παρακολουθεί με ραδιοπομπούς ζουν και στις δύο πλευρές των συνόρων, ενώ το καλοκαίρι μια από τις αρκούδες αυτές πέρασε τα σύνορα με τη Σλοβενία τρεις φορές σε έναν μήνα.

Οι περίπου 500 με 1.000 αρκούδες που απομένουν σε μια μεγάλη περιοχή, από την Ελλάδα μέχρι την Κροατία, δεν αποκλείεται να συναντήσουν εμπόδια στις μετακινήσεις τους από τους φράχτες που έχουν στηθεί ανάμεσα στην Ελλάδα και την ΠΓΔΜ, ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία, καθώς και γύρω από την Ουγγαρία.

Ο κατακερματισμός του βιοτόπου θα μπορούσε επίσης να απειλήσει τις τέσσερις μεγάλες αγέλες λύκων που μοιράζονται ανάμεσα στην Κροατία και τη Σλοβενία.

Για να αντιμετωπίσουν την απειλή, ο Χούμπερ και άλλοι φίλοι της άγριας ζωής σχεδιάζουν να στείλουν επιστολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υποστηρίζοντας ότι οι φράχτες παραβιάζουν την ευρωπαϊκή Οδηγία για τα Ενδιαιτήματα, καθώς και μια συμφωνία του 2008 με την ονομασία Πρωτοβουλία Μεγάλων Σαρκοφάγων Ζώων για την Ευρώπη.

Η μόνη πραγματική λύση, όμως, είναι το ξήλωμα των συρματοπλεγμάτων.