Η φετινή απονομή των Νόμπελ Φυσικής και Χημείας στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα για το μέλλον της επιστήμης και τον τρόπο που πλέον αντιλαμβανόμαστε τους επιστημονικούς κλάδους. Στη Φυσική, το βραβείο απονεμήθηκε σε δύο πρωτοπόρους ερευνητές της τεχνητής νοημοσύνης, τον GeoffreyHinton και τον JohnHopfield, αναδεικνύοντας πώς η πληροφορική και οι αλγόριθμοι μετασχηματίζουν ακόμη και τις πιο θεμελιώδεις επιστήμες. Ποιος θα περίμενε ότι οι νικητές του κορυφαίου βραβείου στη φυσική θα ήταν ειδικοί στη μηχανική μάθηση;
Μία ημέρα αργότερα, το Νόμπελ Χημείας επιβεβαίωσε αυτή τη νέα πραγματικότητα. ODavidBaker έχει υπόβαθρο στην υπολογιστική βιοχημείαενώ οι άλλοι δύο νικητές, ο JohnJumper και ο DemisHassabis, είναι κορυφαίοι ερευνητές της τεχνητής νοημοσύνης. Το εργαλείο AlphaFold, που ανέπτυξαν στη GoogleDeepMind, πέτυχε την πρόβλεψη πρωτεϊνικών δομών με πρωτοφανή ακρίβεια, ενώ ο Baker βραβεύθηκε για τον υπολογιστικό σχεδιασμό πρωτεϊνών, με την χρήση μεθοδολογιών της βιοπληροφορικής.
Αυτές οι βραβεύσεις σηματοδοτούν μια νέα εποχή, όπου η επιστήμη δεν προχωρά μόνο με την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών αλλά και τη συνεργασία διαφορετικών κλάδων. Η εποχή που οι επιστήμες λειτουργούσαν με "στεγανά" έχει παρέλθει. Η σύγκλιση της τεχνητής νοημοσύνης με τη φυσική και τη χημεία δεν είναι απλώς μια τάση αλλά η φυσική εξέλιξη της επιστήμης, η οποία επεκτείνει συνεχώς τα όριά της.
Οι παραδοσιακοί κλάδοι όχι μόνο δεν χάνουν τη σημασία τους, αλλά ενισχύονται μέσα από καινοτόμες συνεργασίες. Η πρόοδος της επιστήμης απαιτεί πλέον διεπιστημονικές προσεγγίσεις και τολμηρές συνεργασίες. Μήπως ήρθε η ώρα να επανεξετάσουμε τα αυστηρά όρια μεταξύ των επιστημονικών κλάδων;
Δρ. Χρήστος Χασάπης
Ερευνητής στη βαθμίδα Επίκουρου Καθηγητή στο Ινστιτούτο Χημικής Βιολογίας του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.