Το λυκόσκυλο που... μυρίζει τον καρκίνο

Ένας γερμανικός ποιμενικός που εκπαιδεύτηκε στην αναγνώριση οσμών μπορεί να ανιχνεύει τον καρκίνο του θυρεοειδή σε δείγματα ούρων, και μάλιστα με ακρίβεια που πλησιάζει τα στάνταρτ διαγνωστικά τεστ.

Η περίπτωση του Φράνκι του λυκόσκυλου παρουσιάστηκε από την ομάδα του Ντόναλντ Μπόντενερ στο Πανεπιστήμιο του Άρκανσο, σύμφωνα με τον οποίο «εκπαιδευμένοι σκύλοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιούνται από γιατρούς για την ανίχνευση του καρκίνου του θυρεοειδή σε πρώιμο στάδιο, καθώς και για την αποφυγή αχρείαστων χειρουργικών επεμβάσεων».

Ωστόσο εκπρόσωπος της οργάνωσης Cancer Research UK που μίλησε στο BBCχαρακτήρισε απίθανο το ενδεχόμενο να προσληφθούν σκύλοι στα νοσοκομεία. Παρόλα αυτά, οι μελέτες αυτού του είδους θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αναγνώριση των μορίων που ανιχνεύουν τα σκυλιά,  και τελικά στην ανάπτυξη διαγνωστικών συστημάτων «ηλεκτρονικής μύτης».

Σε κάθε περίπτωση, οι επιδόσεις του Φράνκι εντυπωσιάζουν, καθώς η διαγνωστική του ακρίβεια υστερεί ελάχιστα σε σχέση με τη βιοψία λεπτής βελόνας, μια επεμβατική εξέταση κατά την οποία λαμβάνεται μικρή ποσότητα ιστού από το θυρεοειδή αδένα στο λαιμό.

Σε πρώτη φάση, το λυκόσκυλο εκπαιδεύτηκε να αναγνωρίζει την οσμή του καρκίνου σε ούρα ασθενών που είχαν ήδη διαγνωστεί. Μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης, κλήθηκε να μυρίσει δείγματα από 34 άτομα που είχαν προσέλθει στο νοσοκομείο για βιοψία σε όζους (ογκίδια) του θυρεοειδή.

Όταν ανίχνευε την οσμή του καρκίνου, ο Φράνκι ήταν εκπαιδευμένος να κάθεται δίπλα στο δείγμα, ενώ όταν τα ούρα ήταν καθαρά ο σκύλος απομακρυνόταν.

Για λόγους αξιοπιστίας, η δοκιμή ήταν τυφλή, καθώς ούτε ο σκύλος ούτε ο εκπαιδευτής του γνώριζαν ποιοι από τους εξεταζόμενους έπασχαν όντως από καρκίνο. 

Η γνωμάτευση του σκύλου ταίριαζε με την τελική διάγνωση χειρουργικής παθολογίας στις 30 από τις 34 περιπτώσεις, ανέφερε ο Δρ Μπόντενερ στο ετήσιο συνέδριο της αμερικανικής Εταιρείας Ενδοκρινολογίας στο Σαν Ντιέγκο.

Η ευαισθησία του Φράνκι, δηλαδή το ποσοστό των θετικών δειγμάτων που αναγνωρίστηκαν ως θετικά, έφτανε το 86,7%, ενώ η ειδικότητα της εξέτασης, δηλαδή το ποσοστό των αρνητικών δειγμάτων που αναγνωρίστηκαν ως αρνητικά, ήταν ακόμα μεγαλύτερη στο 89,5%.

Ο Μπόντενερ σχεδιάζει τώρα να συνεχίσει τις έρευνες στρατολογώντας δύο σκύλους που έχουν εκπαιδευτεί στην ανίχνευση εκρηκτικών.

Ο Φράνκι φέρεται να είναι ο πρώτος σκύλος που εκπαιδεύεται στη διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδή, ωστόσο προηγούμενες μελέτες είχαν χρησιμοποιήσει σκυλιά για την ανίχνευση του καρκίνου του πνεύμονα και του στήθους, μεταξύ άλλων.

Οι σκύλοι έχουν τουλάχιστον δέκα φορές περισσότερους οσφρητικούς υποδοχείς από ό,τι ο άνθρωπος, και όπως φαίνεται αναγνωρίζουν τις πτητικές οργανικές ενώσεις που χαρακτηρίζουν κάθε καρκίνο, όπως για παράδειγμα τα παράγωγα των αλκανίων και του βενζολίου.