Αράλη: Κάποτε ήταν η τέταρτη μεγαλύτερη λίμνη του κόσμου-Σήμερα υπό εξαφάνιση

Κάποτε ήταν η τέταρτη μεγαλύτερη λίμνη του κόσμου. Σήμερα το μεγαλύτερο μέρος του άλλοτε πυθμένα της είναι τοξική έρημος ανάμεσα σε δύο πρώην σοβιετικά κράτη, το Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν. 

Η λίμνη Αράλη, που στο παρελθόν την αποκαλούσαν και «εσωτερική θάλασσα» λόγω του τεράστιου μεγέθους της. Πριν από 50 χρόνια είχε έκταση 68.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ενώ σήμερα έχουν απομείνει τέσσερις μικρές και αποκομμένες μεταξύ τους επιμέρους λίμνες, με συνολική έκταση περίπου 7.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Πρόσφατα στοιχεία του «Earth Observatory» («Παρατηρητήριο της Γης»), ενός τμήματος της ΝASA που ασχολείται με την αποτύπωση και ανάλυση των αλλαγών στην επιφάνεια του πλανήτη, κατέδειξαν μέσα από μια σειρά εικόνων από το 2000 μέχρι το 2014, το μη αναστρέψιμο του προβλήματος: η μείωση της λίμνης έφτασε στο αποκορύφωμα πέρυσι όπου άλλο ένα τμήμα, στη νότια πλευρά της, ξεράθηκε τελείως.

Οι λόγοι της συρρίκνωσης; Αρχικά, η αλόγιστη χρήση του νερού για τη γεωργία. Πριν από το 1960, η Αράλη τροφοδοτούνταν από τους ποταμούς Άμου Ντάρια και Συρ Ντάρια, που έφερναν νερό από το λιωμένο χιόνι και τη βροχόπτωση στα βόρεια της περιοχής. Το 1960, όμως, η πρώην Σοβιετική Ένωση απέσπασε νερό μέσω καναλιών που δημιούργησε για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών, μειώνοντας τη στάθμη της λίμνης.

Τότε άρχισαν να αυξάνονται τα ποσοστά αλατιού και  σε συνδυασμό με τα λιπάσματα και τη χημική μόλυνση της λίμνης, η κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά. Επιπλέον, η μολυσμένη λάσπη που μεταφέρεται στα γύρω χωράφια κάνει μεγαλύτερη την ανάγκη ύδρευσης της γύρω περιοχής, προκαλώντας έναν φαύλο κύκλο μόλυνσης - ύδρευσης - νέας μόλυνσης.

Ούτε το κλίμα έμεινε ανεπηρέαστο από την οικολογική καταστροφή. Χωρίς το νερό της λίμνης να (συν)ρυθμίζει τη θερμοκρασία, επηρεάστηκαν και οι εποχές. Με τις  συνθήκες να γίνονται όλο και πιο ακραίες - οι χειμώνες είναι πλέον δριμύτατοι, τα καλοκαίρια πολύ πιο ζεστά - οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι είναι αναπόφευκτη η πλήρης εξαφάνιση της λίμνης.