Χρόνια προβλήματα και υποβάθμιση στις Λαϊκές Αγορές - Του Θεόδωρου Λουλούδη*

Πριν από 95 χρόνια, στις 18 Μαΐου 1929, ο Ελευθέριος Βενιζέλος εγκαινίασε τον θεσμό των Λαϊκών Αγορών, με την πρώτη να στήνεται στην πλατεία Θησείου. Ο πρωθυπουργός παρουσιάστηκε στην αγορά με καλάθι στο χέρι, επισφραγίζοντας την κυβερνητική απόφαση για την καθιέρωση αυτού του θεσμού. Αρχικά, οι λαϊκές αγορές φάνταζαν ως μια προσωρινή λύση στην κερδοσκοπία των μεσαζόντων και την οικονομική κρίση. Ωστόσο, ο θεσμός αυτός ρίζωσε και έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, αντέχοντας στις δυσκολίες και τις κρίσεις (εκτός της Κατοχής), αγαπήθηκε και μπήκε στη ζωή των πολιτών.

Η Σημερινή Κατάσταση και οι Προκλήσεις.

Θα περίμενε κανείς έναν αιώνα μετά, οι Λαϊκές Αγορές να έχουν οριστικοποιήσει όλους τους κανόνες λειτουργίας και αισθητικής τους. Δυστυχώς, δεν το έχουμε καταφέρει, παρόλο που οι λαϊκές αγορές παραμένουν ζωτικής σημασίας για την οικονομία και την κοινωνία, απορροφώντας αυξήσεις στις τιμές και προστατεύοντας το εισόδημα των καταναλωτών. Στις λαϊκές αγορές του Νομού, στις περίπου 22 λαϊκές αγορές της Πάτρας, του Αιγίου και της Κάτω Αχαΐας, εργάζονται περισσότερα από 600 άτομα, χωρίς να υπολογίζονται προμηθευτές και συνεργάτες. Ο κλάδος είναι σε συρρίκνωση το τελευταίο διάστημα και παρατηρείται μια συνεχής αποχώρηση ακόμη και ανθρώπων που επί χρόνια εργάστηκαν με τις οικογένειες τους στις Λαϊκές. Οι αιτίες είναι πολλές.

Ενδεικτικά αναφέρουμε:

• Φορολογικές Επιβαρύνσεις: Το νέο νομοσχέδιο επιβαρύνει τους επαγγελματίες με τεκμαρτό φόρο, αυξάνοντας την πίεση ανάλογα με τα χρόνια στις λαϊκές αγορές.

• Παράνομοι Πωλητές: Οι παράνομοι πωλητές, οι οποίοι δεν υπόκεινται σε ελέγχους, ανταγωνίζονται αθέμιτα τους νόμιμους επαγγελματίες.

• Απορρόφηση Κόστους: Παρά τα τεράστια έξοδα στην παραγωγή, η Λαϊκή «έχει πάρει επάνω της» την ακρίβεια, την οποία και απορροφά υπέρ του καταναλωτή.

• Αισθητική και Λειτουργική Αναβάθμιση: Υπάρχει έλλειψη ενιαίας αισθητικής και λειτουργικής αναβάθμισης στις λαϊκές αγορές, κάτι που είναι απαραίτητο για την προσέλκυση καταναλωτών.

• Αναγκαίος Σχεδιασμός και Επιχορηγήσεις: Χρειάζεται σχεδιασμός και επιχορηγήσεις για την αναβάθμιση του εξοπλισμού και της αισθητικής των αγορών.

• Πολυδιάσπαση Υπηρεσιών: Πολλές υπηρεσίες εμπλέκονται στη λειτουργία των λαϊκών αγορών, κάτι που απαιτεί καλύτερο συντονισμό.

• Έλλειψη Ελέγχου και Εκπαίδευσης: Δεν υπάρχει επαρκής έλεγχος για την ασφάλεια των καταναλωτών, ούτε προγράμματα επιμόρφωσης για τους εργαζόμενους στις λαϊκές αγορές.

• Ανταγωνισμός από Έτοιμα Γεύματα: Τα έτοιμα γεύματα προσφέρουν μια εναλλακτική που φαίνεται πιο οικονομική σε ορισμένες οικογένειες, μειώνοντας τις αγορές από τις λαϊκές αγορές.

Σήμερα:

• Η έκδοση – ανανέωση αδειών γίνεται στην Περιφέρεια.

• Η προσθαφαίρεση προϊόντων καθώς και η προκήρυξη νέων θέσεων γίνεται στον Δήμο που ενημερώνει την Περιφέρεια για να τις εκδώσει.

• Δεν υπάρχει ο αναγκαίος μόνιμος έλεγχος για την εξασφάλιση της ασφάλειας των καταναλωτών από μικροπαραβατικότητες.

• Δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόγραμμα επιμόρφωσης εργαζομένων Λαϊκών σε σχέση με το αντικείμενό τους.

• «Αντίπαλος – Ανταγωνιστής» είναι πλέον και τα μαγειρεία που προσφέρουν σε οικογένειες έτοιμο φαγητό, με αποτέλεσμα πολλές οικογένειες να θεωρούν ότι είναι φθηνότερο το έτοιμο φαγητό από το να αγοράζουν αγαθά και να φτιάχνουν φαγητό στο σπίτι. Έτσι, έχουν περιορίσει πάρα πολύ τις αγορές τους στις Λαϊκές. Επικεντρώνονται κυρίως σε λίγα φρούτα.

Αναβάθμιση και Μελλοντικές Προοπτικές.

Απαιτείται μια γενναία αναβάθμιση της λαϊκής αγοράς. Είναι πλέον η σωστή χρονική στιγμή για την ίδρυση μιας Πρότυπης Αγοράς, σε έναν μόνιμο χώρο, με κτίρια, πάρκινγκ και πρόσθετα καταστήματα. Μια ιδέα που έχει δημόσια διατυπωθεί είναι ο ΟΣΕ στον Αγιο Ανδρέα. Ετσι, θα αξιοποιούνταν κτίρια και θα διαμορφώνονταν αισθητικά χώροι εγκατάλειψης, προσθέτοντας αίγλη σε μια ιστορική γειτονιά της Πάτρας και τονώνοντας την κίνηση στον κλάδο.

*Ο Θεόδωρος Λουλούδης είναι υποψήφιος πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αχαΐας και Επικεφαλής του συνδυασμού «Επιμελητήριο Πρωταγωνιστής».