Τα μάτια «μαρτυρούν» την καλή ή όχι υγεία μας

Πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης που μπορεί να «προβλέψει» ένα μελλοντικό έμφραγμα και άλλα καρδιολογικά προβλήματα εξετάζοντας τα μάτια μας δημιούργησε η Google.

Σύμφωνα με τα όσα ανέφεραν οι ερευνητές στο επιστημονικό έντυπο Nature Biomedical Engineering, το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα να αναλύει εικόνες του αμφιβληστροειδούς χιτώνα και  αξιολογεί παράγοντες όπως η ηλικία, η αρτηριακή πίεση και το αν κάποιος είναι καπνιστής. Με όλα αυτά τα στοιχεία μπορεί να υπολογίσει αν κάποιος κινδυνεύει να υποστεί κάποιο σοβαρό καρδιαγγειακό επεισόδιο, όπως το έμφραγμα.

Αν και η μέθοδος δεν έχει ακόμα την προγνωστική ακρίβεια των καρδιολογικών εξετάσεων, οι επιστήμονες της Google πιστεύουν ότι μπορεί να βελτιωθεί και πως σε λίγα χρόνια θα μπορεί να εφαρμοσθεί στην κλινική πρακτική.

Στην πραγματικότητα, ολοένα περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι το είδος και η σοβαρότητα των αλλαγών στα αγγεία του αμφιβληστροειδούς χιτώνα, που βρίσκεται στο πίσω μέρος των ματιών, μπορεί να αποτελούν προάγγελο εγκεφαλικού, υπέρτασης και άλλων δεινών.

Πόσο μπορεί όμως να «αποτυπώνεται» η καρδιαγγειακή υγεία στα μάτια; Και πόσο εφικτό είναι να μπορούμε μια μέρα να μάθουμε αν θα πάθουμε έμφραγμα από μια απλή οφθαλμολογική εξέταση; μας απαντά ο χειρουργός-οφθαλμίατρος Δρ. Αναστάσιος Κανελλόπουλος.

Όπως λέει τα μάτια είναι το μοναδικό όργανο στο οποίο ο γιατρός μπορεί να δει χωρίς πρόβλημα τα αιμοφόρα αγγεία και έτσι μπορεί να αντιληφθεί περίπου τι συμβαίνει στον οργανισμό μας.

Οι ασθένειες που συχνότερα αποτυπώνονται στα μάτια είναι η υπέρταση και ο διαβήτης. Ενώ, όταν δημιουργούνται λευκά, μπλε ή ανοικτά γκρι «δακτυλίδια» γύρω από την ίριδα του ματιού, κυρίως σε ηλικιωμένα άτομα, μπορεί να αποτελούν ένδειξη διαταραχής των λιπιδίων στο αίμα (π.χ. της χοληστερόλης).

Το ίδιο και όταν εμφανίζονται στο πάνω ή στο κάτω βλέφαρο, συνήθως προς την μύτη, κιτρινόλευκες επίπεδες πλάκες (λέγονται ξανθελάσματα).

Το κάπνισμα όμως,  σύμφωνα με το γιατρό, αλλοιώνει τα αγγεία του αμφιβληστροειδούς, ακριβώς όπως αλλοιώνει τα αγγεία όλου του σώματος.

Μελέτες έχουν δείξει πως στους μανιώδεις καπνιστές (πάνω από ένα πακέτο ή 20 τσιγάρα την ημέρα) τα αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδούς είναι πιο λεπτά και πιο στενά από το φυσιολογικό. Το ίδιο και τα αιμοφόρα αγγεία ενός άλλου χιτώνα των ματιών, του χοριοειδούς.

Στα μάτια μπορεί επίσης να γίνουν για πρώτη φορά αντιληπτά και πολλά καρδιαγγειακά προβλήματα όπως το να χάνει κανείς παροδικά την όραση από το ένα μάτι για λίγα δευτερόλεπτα ή λεπτά και έπειτα να αποκατασταθεί πλήρως η όραση.

Στις περιπτώσεις αυτές χρειάζεται αμέσως έλεγχο από τον οφθαλμίατρο, διότι μπορεί να αποτελεί ένδειξη επαπειλούμενου καρδιαγγειακού επεισοδίου.