Ανθεί η βιομηχανία παρακολούθησης στο Διαδίκτυο

Εταιρείες που ειδικεύονται στο χώρο της παρακολούθησης, αξιοποιώντας αμφιλεγόμενες τεχνικές, κατηγορούνται ότι έχουν προσφέρει τις υπηρεσίες τους σε καταπιεστικά καθεστώτα.

Η ετήσια συνδιάσκεψη Intelligence Support Systems (ISS) World, η οποία έλαβε χώρα τον προηγούμενο μήνα στην Ουάσινγκτον, αποτελεί μία πραγματική «Μέκκα» για υπηρεσίες πληροφοριών και αστυνομίες από όλο τον κόσμο, καθώς εκεί παρουσιάζονται οι πλέον σύγχρονες τεχνολογίες παρακολούθησης. Η εν λόγω συνδιάσκεψη έχει μία «αύρα μυστηρίου/ συνωμοσίας» για τα ΜΜΕ, καθώς δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο ευρύ κοινό.

Είκοσι χρόνια μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η παρακολούθηση δεν «αρκείται» στην τοποθέτηση «κοριών» στα τηλέφωνα: πλέον το ενδιαφέρον στρέφεται στις μεθόδους «νόμιμης αναχαίτισης / παρακολούθησης» των επικοινωνιών των πολιτών, όπως το hacking σε υπολογιστές πολιτών και η ανίχνευση GPS. Η επανάσταση που ήρθε στις επικοινωνίες από τεχνολογίες όπως τα smartphones, τα email, οι υπηρεσίες instant messaging και chat, έχει αλλάξει το τοπίο και στην παρακολούθηση- οδηγώντας σε όλο και πιο εξελιγμένες τεχνολογίες παρακολούθησης.

Η Gamma International είναι μία εταιρεία που θεωρείται από τα μεγάλα ονόματα στο χώρο, η οποία έγινε γνωστή στο ευρύ κοινό τον Απρίλιο, όταν Αιγύπτιοι ακτιβιστές κατέλαβαν κυβερνητικά γραφεία στο Κάιρο και βρήκαν έγγραφα τα οποία αποκάλυπταν ότι η εταιρεία το 2010 είχε προσφέρει στο καθεστώς Μουμπάρακ την κατασκοπευτική τεχνολογία «FinFisher». Τα προγράμματα της Gamma θα είχαν δώσει τη δυνατότητα μόλυνσης υπολογιστών με spyware που θα επέτρεπε την παρακολούθηση συνομιλιών μέσω Skype και άλλων μέσων.

Οι μέθοδοι αυτοί χρησιμοποιούνται γενικότερα από εγκληματικά στοιχεία, τα οποία στοχεύουν στην κλοπή τραπεζικών δεδομένων και κωδικών. Ωστόσο, η ανάπτυξη του Ίντερνετ τις έχει καταστήσει πολύτιμα εργαλεία και για τις κυβερνήσεις.

«Παραδοσιακά, τις τηλεπικοινωνίες διαχειρίζονταν οι τηλεφωνικές εταιρείες, αλλά πλέον οι καταναλωτές χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο επιλογές πέραν της δικαιοδοσίας τους. Αυτό αλλάζει την παρακολούθηση…η καλύτερη μέθοδος πλέον είναι η χρήση spyware και Trojans» λέει ο Κρις Σογκόιαν, ειδικός θεμάτων παρακολούθησης. «Πλέον υπάρχει μία εξαιρετικά ανθηρή εξωτερική- μη κυβερνητική- βιομηχανία παρακολούθησης, η οποία στοχεύει στις ανάγκες χωρών από όλο τον κόσμο, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και κάποιες οι οποίες δεν σέβονται ιδιαίτερα τα ανθρώπινα δικαιώματα».

Ο Σογκόιαν το 2009 είχε δημοσιεύσει λεπτομέρειες σχετικά με τα δρώμενα της έκθεσης, με αποτέλεσμα να χάσει τη δουλειά του στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου. Κατά την άποψή του, η μυστικότητα που περιλαμβάνει αυτές τις τεχνολογίες είναι ανησυχητική. «Υπάρχουν πέντε - έξι συνδιασκέψεις τέτοιου είδους κάθε χρόνο, όπου εταιρείες τηλεπικοινωνιών, παρακολούθησης και κυβερνητικά στελέχη συναντιούνται και συζητούν γύρω από τις καλύτερες μεθόδους παρακολούθησης τηλεπικοινωνιών- νομίζω ότι αυτός είναι λόγος ανησυχίας».

Μία άλλη εταιρεία που εμφανίζεται στην ISS World είναι η ιταλική Hacking Team, η οποία ειδικεύεται στην παραβίαση υπολογιστών και smartphones, επιτρέποντας τον έλεγχό τους εξ αποστάσεως, η οποία, σύμφωνα με τα λεγόμενά της, έχει πουλήσει τεχνολογία σε 30 χώρες σε πέντε ηπείρους. Λογισμικό παρόμοιο με αυτό της Hacking Team αποκάλυψε η «συμμαχία» χάκερ CCC (Chaos Computer Club), το οποίο, όπως αναφέρθηκε, χρησιμοποιείται από τη γερμανική αστυνομία.

Ένα επιχείρημα το οποίο χρησιμοποιείται από τις εταιρείες είναι ότι η χρήση της τεχνολογίας αυτής ρυθμίζεται από σχετική νομοθεσία. Ωστόσο, έχουν αναφερθεί αρκετές περιπτώσεις πώλησης τέτοιων μέσων σε χώρες όπου δεν υπάρχει κάτι τέτοιο: το 2009, αναφέρθηκε πώληση λογισμικού spyware για smartphones στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Ο Τζέρι Λούκας, πρόεδρος της TeleStrategies, της εταιρείας που βρίσκεται πίσω από την ISS World, δεν αρνείται ότι πωλούνται τέτοιες τεχνολογίες σε καταπιεστικά καθεστώτα. «Η τεχνολογία που επιδεικνύουμε στις συνδιασκέψεις μας…είναι διαθέσιμη σε κάθε χώρα στον κόσμο. Υπάρχουν χώρες που τη χρησιμοποιούν για να καταπιέσουν αντικαθεστωτικά πολιτικά κινήματα; Ναι, θα έλεγα ότι συμβαίνει…Δεν είναι δουλειά μου να πω ποια χώρα είναι 'κακιά΄ και ποια 'καλή'. Δεν είναι αυτή η δουλειά μας, δεν είμαστε πολιτικοί…είμαστε μία εταιρεία με στόχο την κερδοφορία. Η δουλειά μας είναι να δίνουμε την ευκαιρία σε κυβερνήσεις που θέλουν να την αγοράσουν να το κάνουν…Μπορεί να πουλάς αυτοκίνητα σε Λίβυους αντάρτες, και αυτά τα οχήματα να χρησιμοποιούνται για πόλεμο. Είναι υποχρέωση αυτοκινητοβιομηχανιών όπως η General Motors και η Nissan να ασχολούνται με το πώς χρησιμοποιούνται; Γιατί δεν κυνηγάτε τις αυτοκινητοβιομηχανίες; Είναι μία ανοιχτή αγορά. Η πώληση του εξοπλισμού παρακολούθησης δεν μπορεί να σταματηθεί».