Όσα πρέπει να γνωρίζουμε για παραισθητική νωταλγία (φαγούρα) στην πλάτη

Πολλοί άνθρωποι κατά καιρούς νιώθουν έναν επίμονο κνησμό (φαγούρα) στην πλάτη τους και συγκεκριμένα στη μέση της ράχης όπου διαφαίνεται λίγο σκούρο δέρμα κάτι σαν σκιά δίπλα στη σπονδυλική στήλη. Οι περισσότεροι, σύμφωνα με τους επιστήμονες της  Ελληνικής Δερματολογικής & Αφροδισιολογικής Εταιρείας (ΕΔΑΕ), προσπαθούν να ανακουφιστούν με υδατικές κρέμες, οι οποίες δυστυχώς δεν έχουν κάποιο ιδιαίτερο αποτέλεσμα. Όμως αυτός ο επίμονος κνησμός οφείλεται σε μία διαταραχή που προσβάλλει το σχεδόν 10% των ενηλίκων κάποια στιγμή στη ζωή τους, αλλά παραμένει άγνωστη στο ευρύ κοινό και ονομάζεται παραισθητική νωταλγία.

Πρόκειται για μία νευροπάθεια με επίμονες και έντονες δερματικές εκδηλώσεις, οι οποίες αν δεν αντιμετωπιστούν, υπονομεύουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Συνήθως εμφανίζεται ξαφνικά σε άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών με τα συχνότερα περιστατικά να είναι γυναίκες και εκτός από τον επίμονο και πολλές φορές ανυπόφορο κνησμό, μπορεί να προκαλέσει πόνο, ή ευαισθησία στο άγγιγμα καθώς πολλά άτομα νιώθουν ενόχληση ακόμα και από τα ρούχα τους ή ακόμα και ήπιο αίσθημα καύσου (κάψιμο).

Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι συνεχή ή να εκδηλώνονται με εξάρσεις και υφέσεις, και συνήθως εμφανίζονται στο ύψος της ωμοπλάτης στη μία πλευρά της σπονδυλικής στήλης, αν και μπορεί να εκδηλωθούν και στις δύο. Μια πιο προσεκτική εξέταση του δέρματος συνήθως αποκαλύπτει μία περιοχή διαμέτρου μπάλας του τένις, στην οποία το χρώμα του δέρματος είναι λίγο πιο σκούρο από το υπόλοιπο, ενώ όταν οι σκιές αυτές αναπτύσσονται και στις δύο πλευρές τις σπονδυλικής στήλης είναι συμμετρικές.

Σε μεγάλο ποσοστό ασθενών η παραισθητική νωταλγία συνυπάρχει με επίμονο κνησμό στο χέρι (βραχιοκερκιδικός κνησμός), ο οποίος εμφανίζεται στο ένα ή και στα δύο μπράτσα και επίσης μπορεί να έχει εξάρσεις και υφέσεις.

Πού οφείλεται

Η παραισθητική νωταλγία η οποία πρέπει να πούμε ότι μέχρι πρόσφατα αποτελούσε μυστήριο για τους επιστήμονες καθώς δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι ήταν αυτό που την προκαλούσε, αποκαλύφθηκε ότι προκαλείται από τη συμπίεση ενός νεύρου που εξέρχεται από την σπονδυλική στήλη (νωτιαίο νεύρο) και νευρώνει το δέρμα στα σημεία όπου αναπτύσσονται τα συμπτώματα.

Η συμπίεση συνήθως συμβαίνει μέσα ή γύρω από τη σπονδυλική στήλη, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει υποχρεωτικά ότι ο ασθενής έχει σοβαρή πάθηση των σπονδύλων. Στην πραγματικότητα, μπορεί να έχει οτιδήποτε, από εκφυλιστική αλλοίωση σε κάποιο σπόνδυλο λόγω ηλικίας έως μια κήλη ή μετατόπιση σπονδύλου από παλαιό τραυματισμό.

Επειδή η νωταλγία εκδηλώνεται συνήθως στο ύψος των ωμοπλατών, οι παρατηρούμενες σπονδυλικές αλλοιώσεις εντοπίζονται συχνότερα στους σπονδύλους του αυχένα, κυρίως στο επίπεδο του 4^ου και του 6^ου αυχενικών σπονδύλων (Α4-Α6). Ωστόσο σε πολλούς ασθενείς δεν φαίνονται αλλοιώσεις στις ακτινογραφίες, αλλά και πάλι σημαντικός αριθμός από αυτούς έχουν ιστορικό πόνου στον αυχένα κάποια στιγμή στη ζωή τους ή επώδυνων αυχενικών μυϊκών σπασμών, τραυματισμού στον αυχένα κ.λπ.

Πώς αντιμετωπίζεται

Πρωτίστως πρέπει να επισκεφθούμε ειδικό για να πιστοποιήσει ότι όντως πάσχουμε από παραισθητική νωταλγία.  Η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική όπως για παράδειγμα με την λήψη φαρμακευτικής αγωγής, ή με φυσικοθεραπείες. Ωστόσο, υπάρχουν και περιπτώσεις που η αντιμετώπιση γίνεται με χειρουργική επέμβαση.

Για την καταπράυνση των συμπτωμάτων απαιτούνται και δερματολογικές παρεμβάσεις.

Η παραισθητική νωταλγία είναι συνήθως ανθεκτική στις θεραπείες με κοινές υδατικές κρέμες, αλλά και σε φαρμακευτικές κρέμες όπως τα τοπικά στεροειδή (κορτιζόνη) που πολλοί ασθενείς δοκιμάζουν για να ανακουφιστούν.

Αν και προς το παρόν δεν υπάρχει ενιαία θεραπεία για όλους τους ασθενείς, τα τοπικά αντικνησμικά προϊόντα που περιέχουν καμφορά και μενθόλη μπορεί να βοηθήσουν, το ίδιο και η τοπική εφαρμογή καψαϊκίνης. Κάποια αποτελεσματικότητα έχουν επιδείξει και ορισμένα φάρμακα για το νευροπαθητικό πόνο, ενώ έχουν αναφερθεί ικανοποιητικά αποτελέσματα από τις εγχύσεις αλλαντοτοξίνης Α (μπότοξ) τοπικά στην περιοχή του κνησμού.

Μπορεί επίσης να έχουν κάποια αποτελεσματικότητα μέθοδοι όπως η διαδερμική ηλεκτρική διέγερση των νεύρων (TENS), η ηλεκτρική διέγερση των μυών και ο βελονισμός.

Μέτρα αυτοφροντίδας

Αποφύγετε το ξύσιμο. Μπορεί να νομίζετε ότι καταπραΰνει την κατάστασή σας, αλλά έχει ως συνέπεια την επιδείνωσή της, λόγω της συνεχούς διέγερσης του υπαίτιου νεύρου.

Τοποθετείτε ψυχρά επιθέματα όπως μια παγοκύστη τυλιγμένη με πετσέτα στην περιοχή του κνησμού ενώ πρέπει να αποφύγετε τα θερμά επιθέματα, διότι η θερμότητα εντείνει τον κνησμό.

Φοράτε ρούχα από μαλακά υφάσματα (π.χ. καλής ποιότητας βαμβάκι) και βγάζετε τις ετικέτες από τα ρούχα σας.

Δοκιμάστε την ενυδάτωση με ΑΗΑ’s. Τα άλφα-υδρόξυ οξέα παρέχουν πολύ έντονη ενυδάτωση που ενδέχεται να βοηθήσει.

Τέλος, τις αντικνησμικές αλοιφές τοποθετείστε τες στο ψυγείο (το κρύο μπορεί να προσφέρει πρόσθετη ανακούφιση από τη φαγούρα).