Ραδιενεργό ιώδιο εξαπλώνεται μυστηριωδώς στην Ευρώπη

Μικρές ποσότητες ραδιενεργού ρύπανσης εξαπλώθηκαν τον περασμένο μήνα στην Ευρώπη, και μέχρι στιγμής κανείς δεν ξέρει γιατί -το μόνο που μπορούν να πουν οι αρμόδιες αρχές είναι ότι το ισότοπο δεν προήλθε από πυρηνικό ατύχημα.

Ίχνη ραδιενεργού ιωδίου-131 καταγράφηκαν αρχικά στα σύνορα Νορβηγίας-Ρωσίας στις αρχές Ιανουαρίου, χωρίς όμως να γνωστοποιηθεί. Οι αρμόδιες Αρχές της Φινλανδίας και της Γαλλίας ανακοίνωσαν μόλις τώρα ότι το ισότοπο ανιχνεύθηκε και στη Φινλανδία, την Πολωνία, την Τσεχία, τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ισπανία μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου.

Η γαλλική υπηρεσία πυρηνικής ασφάλειας IRSN διαβεβαίωσε πάντως ότι δεν υπάρχει απειλή για την ανθρώπινη υγεία και ότι τα επίπεδα του ιωδίου-131 έχουν πλέον επιστρέψει στα κανονικά επίπεδα.

Οι μεταβαλλόμενες καιρικές συνθήκες φέρονται να εμπόδισαν τον προσδιορισμό της πηγής της διαρροής. Την περασμένη εβδομάδα, πάντως, η αμερικανική πολεμική αεροπορία έστειλε το ειδικό αεροσκάφος ανίχνευσης WC-135 στη Βρετανία προκειμένου να βοηθήσει στις έρευνες.

Το ιώδιο-131 έχει χρόνο ημιζωής μόλις 8 ημέρες, οπότε η ανίχνευσή του στην ατμόσφαιρα αποτελεί απόδειξη ότι η διαρροή ήταν πρόσφατη.

Συνωμοσιολόγοι έσπευσαν να αποδώσουν το περιστατικό σε μυστική πυρηνική δοκιμή της Ρωσίας ή σε πυρηνικό ατύχημα στην Αρκτική, όμως σε αυτήν την περίπτωση το ιώδιο θα ανιχνευόταν μαζί με άλλα ραδιενεργά ισότοπα.

Η πιθανότερη εξήγηση είναι ότι το ιώδιο προήλθε από διαρροή σε κάποια φαρμακοβιομηχανία: το συγκεκριμένο ισότοπο χρησιμοποιείται σε αντικαρκινικές θεραπείες, κυρίως στον θυρεοειδή, αν και σε υψηλές δόσεις μπορεί να προκαλέσει καρκίνο.

Όπως επισημαίνει το ScienceAlert, ένα πολύ παρόμοιο περιστατικό είχε καταγραφεί στην Ευρώπη και το 2011. Μόλις την περασμένη εβδομάδα δημοσιεύτηκε μελέτη για το θέμα, η οποία απέδωσε τη διαρροή ιωδίου-131 σε ένα ελαττωματικό σύστημα φίλτρων στην εταιρεία Institute of Isotopes Ltd στη Βουδαπέστη, η οποία παράγει ραδιοϊσότοπα για ιατρική και ερευνητική χρήση.