Μπαράζ εκρήξεων στον Ήλιο

Ένα εξαιρετικά σπάνιο και ιδιαίτερα ενδιαφέρον από πολλές απόψεις φαινόμενο εξελίσσεται στον Ήλιο τα τελευταία 24ωρα. Από τις 28 Μαρτίου έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 17 ηλιακές εκλάμψεις οι οποίες έχουν εκδηλωθεί στο ίδιο ακριβώς σημείο, την ηλιακή κηλίδα AR2975.

Οι ηλιακές εκλάμψεις είναι εκρήξεις που παρατηρούνται όταν η έντονη δραστηριότητα στα μαγνητικά πεδία του Ήλιου διαταράσσει την ισορροπία στα μαγνητικά του πεδία με έκλυση τεράστιας ενέργειας που συνοδεύεται μια με λάμψη. Οι ηλιακές κηλίδες είναι σημεία στον Ήλιο με έντονη μαγνητική δραστηριότητα.

Οι εκρήξεις αυτές εξαπολύουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας και λαμπρότητας, ενώ τα ηλιακά ενεργειακά σωματίδια που απελευθερώνονται, επηρεάζουν τη Γη με φαινόμενα όπως το σέλας αλλά και με παρεμβολές στους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους και τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας στην Γη.

Θεωρείται δεδομένο ότι αυτό το μπαράζ εκλάμψεων θα έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση έντονων φαινομένων σέλαος στον πλανήτη μας ενώ δεν μπορεί να αποκλειστεί και η πιθανότητα παρεμβολών στους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους.

Εκτιμάται ότι η Γη θα βιώσει την «επίσκεψη» 2-3 εκλάμψεων από αυτές που έχουν γίνει τις τελευταίες μέρες στη συγκεκριμένη κηλίδα. Τα ηλιακά διαστημικά παρατηρητήρια που έχουν μόνιμα στραμμένα τα όργανα τους στο μητρικό μας άστρο καταγράφουν συνεχώς το εξελισσόμενο φαινόμενο ώστε να μελετηθεί από τους επιστήμονες.

Η ελληνική συμβολή

Να σημειωθεί ότι η Επιχειρησιακή Μονάδα Διαστημικού Καιρού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) προέβλεψε στις 29 Μαρτίου με επιτυχία σε πραγματικό χρόνο μια ηλιακή καταιγίδα πρωτονίων με ενέργειες 30-50 MeV στην τροχιά της Γης.

Τα εργαλεία ΗESPERIA REleASE των Ελλήνων ερευνητών εξέπεμψαν κόκκινο συναγερμό (Alert Status) σχετικά με τα προβλεπόμενα υψηλά επίπεδα σωματιδιακής ακτινοβολίας και παρέμειναν διαρκώς στην κατάσταση συναγερμού για περίπου δύο ώρες.

Αμέσως μετά, το σχετικό εργαλείο πρόγνωσης μίας ώρας των σχετικιστικών ηλεκτρονίων από τα διαστημικά σκάφη SOHO και ACE έδωσε σήμα πρόγνωσης για την επικείμενη άφιξη μεγάλης ροής ενεργειακών πρωτονίων στην τροχιά της Γης.

Όπως αναφέρει σε τηλεγράφημα του το ΑΠΕ-ΜΠΕ το σήμα αυτό στάλθηκε εγκαίρως σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς όπως εταιρείες δορυφόρων και 40 έως 45 λεπτά αργότερα τα ενεργειακά πρωτόνια πράγματι κατέφθασαν στην τροχιά της Γης και ανιχνεύτηκαν από το SOHO.

Η Επιχειρησιακή Μονάδα Διαστημικού Καιρού του ΕΑΑ απαρτίζεται από την Δρα Όλγα Ε. Μαλανδράκη, κύρια ερευνήτρια, την Δρα Γεωργία Τσιροπούλα, διευθύντρια ερευνών, τον Δρα Κωνσταντίνο Τζιότζιου, ειδικό λειτουργικό επιστήμονα και τους μηχανικούς λογισμικού Μιχάλη Καράβολο και Δημήτρη Κοκκίνη. Επόπτης του συστήματος είναι ο Νίκος Μήλας από την Τεχνική Υπηρεσία του ΕΑΑ.

Τα εργαλεία HESPERIA έχουν επιλέγει από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) και έχουν συμπεριληφθεί στην Ευρωπαϊκή υποδομή Διαστημικού Καιρού του προγράμματος Space Situational Awareness Programme, καθώς και από την Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) ως η πρώτη προτεραιότητα διεθνώς για την χρήση τους στην αποστολή επανδρωμένων αποστολών στη Σελήνη και τον πλανήτη 'Αρη, ώστε να παρέχεται ασφάλεια στους αστροναύτες.