Αιματολογική εξέταση εντοπίζει τους στερεούς καρκινικούς όγκους σε πρώιμο στάδιο

Μια νέα αιματολογική εξέταση ανέπτυξαν αμερικανοί ερευνητές που υπόσχεται έγκαιρη διάγνωση των στερεών καρκινικών όγκων, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο Nature Medicine. 

Το κόστος της νέας διαγνωστικής τεχνικής αναμένεται να είναι σαφώς χαμηλότερο από τις υφιστάμενες απεικονιστικές μεθόδους διάγνωσης του καρκίνου.

Αν και η νέα γενετική εξέταση βρίσκεται ακόμη στο στάδιο της ανάπτυξης, οι επιστήμονες τονίζουν ότι έχει περιθώρια βελτίωσης και δεν αποκλείεται στο εγγύς μέλλον να χρησιμοποιείται ευρύτερα για την διάγνωση του καρκίνου. Επίσης, ενδεχομένως να συντελέσει στην καλύτερη σταδιοποίηση του καρκίνου και στην πρόβλεψη της ανταπόκρισης του ασθενή στην θεραπεία. 

Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Ογκολογίας, Δρ Μαξιμίλιαν Ντιν, διευκρινίζουν ότι αν και σε πειραματικό ακόμη στάδιο, η εξέταση μπόρεσε να εντοπίσει τους μισούς ασθενείς (50%) με καρκίνο του πνεύμονα αρχικού σταδίου (στάδιο 1), καθώς και όλους τους ασθενείς με πιο προχωρημένο καρκίνο του πνεύμονα (στάδιο και 2 και άνω).

Η επιτυχία της εξέτασης βασίζεται στο γεγονός ότι μπορεί και απομονώνει τοDNA του καρκινικού όγκου, που κυκλοφορεί στο αίμα. Αυτό είναι εφικτό χάρη στην τεχνική CAPP-Seq (Cancer Personalized Profiling by deep Sequencing), που ανιχνεύει ένα μόνο μόριο από το DNA του καρκινικού όγκου, το οποίο «πλέει» ανάμεσα σε 10.000 υγιή μόρια DNA.

Όπως είναι ήδη γνωστό, το DNA του καρκίνου διαφέρει από το υγιές DNA λόγω συγκεκριμένων μεταλλάξεων που έχει υποστεί. Κάθε καρκίνος τείνει να έχει διαφορετικό γενετικό «προφίλ» από ασθενή σε ασθενή, όμως ορισμένες μεταλλάξεις είναι κοινές. Κανείς καρκινοπαθής δεν έχει ακριβώς τις ίδιες μεταλλάξεις με τον άλλο, αλλά τουλάχιστον μία είναι κοινή.

Τα καρκινικά κύτταρα συνεχώς διαιρούνται και πεθαίνουν. Καθώς αυτό συμβαίνει, απελευθερώνουν DNA στο αίμα του ασθενούς. Η ανίχνευση αυτών των γενετικών «υπογραφών» δεν είναι όμως εύκολη υπόθεση, επειδή -ακόμα και στους ασθενείς με πολύ προχωρημένο καρκίνο- η συντριπτική πλειονότητα του κυκλοφορούντος DNA στο αίμα προέρχεται από τα φυσιολογικά μη καρκινικά κύτταρα.

Οι γιατροί σήμερα μπορούν πιο εύκολα να διαγνώσουν και να παρακολουθήσουν αιματολογικά την εξέλιξη των «υγρών» καρκίνων (όπως η λευχαιμία), από ό,τι των «στερεών». Η νέα εξέταση, κατά κάποιο τρόπο, σύμφωνα με τον Δρ Ας Αλιζαντέχ, «στην ουσία επιχειρεί να μετατρέψει τους στερεούς όγκους σε υγρούς, ώστε να ανιχνεύονται και να παρακολουθούνται πιο εύκολα».

Αν και η εξέταση προς το παρόν έχει δοκιμαστεί επιτυχώς μόνον στον καρκίνο του πνεύμονα (τον συχνότερο καρκίνο και ταυτόχρονα τη Νο 1 αιτία θανάτου από καρκίνο), στο μέλλον αναμένεται να δοκιμαστεί σε πολλούς διαφορετικούς στερεούς όγκους που εμφανίζονται σε άλλα σημεία του σώματος. Ήδη οι ερευνητές σχεδιάζουν σχετικές κλινικές δοκιμές.

Βασικός στόχος είναι κάποτε ο υγιής πληθυσμός να μπορεί να κάνει προληπτικά την εξέταση, προκειμένου να ελέγχεται για τυχόν πρώιμα σημάδια καρκίνου, αφού όσο πιο έγκαιρα γίνεται η διάγνωση του όγκου, τόσο πιο αποτελεσματική είναι η θεραπεία (χειρουργική αφαίρεση, ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία, φαρμακοθεραπεία).