Τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η Ελλάδα στις προσπάθειες διατήρησης και ανάδειξης της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς επιβεβαιώνουν οι διακρίσεις που απέσπασαν η Χίος, η Σύρος και το Λασίθι, στο πλαίσιο της απονομής των Βραβείων Europa Nostra 2015, τα οποία ανακοινώθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ομώνυμο ευρωπαϊκό δίκτυο.
Οι συνολικά 28 νικητές που επιλέχθηκαν από 263 αιτήσεις, τις οποίες υπέβαλαν οργανισμοί και ιδιώτες από 29 χώρες, τιμήθηκαν για τα επιτεύγματά τους σε τέσσερις κατηγορίες: 1) αποκατάσταση, 2) έρευνα και ψηφιοποίηση, 3) ειδικές υπηρεσίες διαφύλαξης της πολιτιστικής κληρονομιάς, 4) εκπαίδευση, κατάρτιση και ευαισθητοποίηση.
Όσον αφορά στην Ελλάδα, στην πρώτη κατηγορία, ευρωπαϊκό βραβείο απονεμήθηκε στο αρχοντικό Αντουάνικο στη Χίο, ένα από τα κτήματα στην πανέμορφη περιοχή του Κάμπου. Το κυρίως οίκημα κτίστηκε το 1893, αλλά εντός του κτήματος υπάρχουν παλαιότερες υποδομές, όπως το σύστημα άρδευσης των εσπεριδοειδών.
Το έργο ψηφιοποίησης «Hermoupolis Digital Heritage Management», η πλατφόρμα που παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για περισσότερα από 1.000 σπίτια που διατηρούνται στην Ερμούπολη της Σύρου πήρε το βραβείο στην κατηγορία της έρευνας και ψηφιοποίησης.
Στην ίδια κατηγορία ανήκει και η έρευνα για τους ανεμόμυλους του Οροπεδίου Λασιθίου, που επίσης βραβεύτηκε. Πρόκειται για τους χιλιάδες αρδευτικούς ανεμόμυλους που χτίστηκαν μεταξύ 1910 και 1950, οι οποίοι τις τελευταίες δεκαετίες είχαν αχρηστευθεί λόγω εγκατάλειψης. Ωστόσο, η πρόσφατη έρευνα του μηχανολόγου μηχανικού Γιώργου Χατζάκη δίνει ελπίδες για την επαναλειτουργία τους.
Την τελετή απονομής των βραβείων, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 11 Ιουνίου 2015 στο δημαρχείο του Όσλο, στη Νορβηγία, συνδιοργανώνουν ο δήμαρχος του Όσλο Φ.Στανγκ, ο ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για θέματα Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού Τίμπορ Νάβρατσιτς και ο γνωστός τενόρος Πλάθιντο Ντομίνγκο, πρόεδρος της Europa Nostra.
Κατά τη διάρκεια της τελετής, επτά από τους νικητές θα τιμηθούν με το Μεγάλο Βραβείο (Grand Prix), λαμβάνοντας ο καθένας 10.000 ευρώ, ενώ ένας θα πάρει το Βραβείο του Κοινού (Public Choice), που θα επιλεχθεί ύστερα από ηλεκτρονική ψηφοφορία από την Europa Nostra.
«Η πολιτιστική κληρονομιά είναι ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της Ευρώπης. Αποφέρει αναρίθμητα πολιτιστικά, οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη σε όλους μας. Θα ήθελα να συγχαρώ τους νικητές για το 2015 των βραβείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Πολιτιστική Κληρονομιά - Βραβεία Εuropa Nostra, οι οποίοι αποτελούν άριστο παράδειγμα όσων μπορούν να κάνουν για την πολιτιστική κληρονομιά αφοσιωμένοι και ικανοί Ευρωπαίοι, κι επίσης για την ευρωπαϊκή μας ταυτότητα, συμβάλλοντας στο αίσθημα του ανήκειν. Όλοι θα πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε μαζί για να συνδράμουμε κοινότητες και πολίτες να ιδιοποιηθούν την πολιτιστική μας κληρονομιά, να την καταστήσουν μέρος της καθημερινότητάς μας και να την διατηρήσουν για τις επόμενες γενιές» δήλωσε ο επίτροπος Τίμπορ Νάβρατσιτς.
«Οι φετινοί νικητές αποτελούν ισχυρά παραδείγματα δημιουργικότητας και καινοτομίας στο χώρο εργασίας, για την πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης. Δείχνουν, επίσης, ότι η πολιτιστική κληρονομιά είναι σημαντική για την Ευρώπη και τους πολίτες της. Πιστεύουμε ότι, υπό την ηγεσία του προέδρου Γιούνκερ και του Επιτρόπου Νάβρατσιτς, η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στην πολιτιστική κληρονομιά θα αναπτυχθεί περαιτέρω και θα εφαρμοστεί» είπε, από την πλευρά του, πρόσθεσε ο Πλάθιντο Ντομίνγκο.