Γερμανοί σκηνοθέτες αναμετρώνται με τις πληγές του ναζιστικού καθεστώτος

Αποφασισμένοι να αντιμετωπίσουν «το τέρας μέσα στην ντουλάπα» είναι τα τελευταία χρόνια οι γερμανοί σκηνοθέτες. Όλο και περισσότερες ταινίες ασχολούνται με τις πληγές που άφησε ορθάνοιχτες ο ναζισμός στη χώρα, ειδικά τα πρώτα χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Δύο γερμανικές ταινίες -που και οι δύο αναμένεται να κυκλοφορήσουν στην Ελλάδα- είναι αφιερωμένες στην ίδια ιστορία: στο πώς μία ομάδα εισαγγελέων αποφάσισε να ασκήσει διώξεις και να κυνηγήσει πρώην ναζί, οι οποίοι όχι μόνο δεν είχαν συλληφθεί, αλλά εξακολουθούσαν να κατέχουν σημαντικές θέσεις τόσο σε μεγάλες εταιρείες, όσο και στον κρατικό μηχανισμό.

Την πρώτη ταινία, τον Λαβύρινθο της Σιωπής την είδαμε στις Νύχτες Πρεμιέρας. Νεαρός ιδεαλιστής εισαγγελέας βρίσκεται αντιμέτωπος με έναν κυκεώνα μυστικών και αποκαλύψεων και αρχίζει να ξετυλίγει το κουβάρι των φρικαλεοτήτων που συνέβησαν στο Άουσβιτς. Η ταινία απέσπασε το βραβείο Κοινού στις Νύχτες Πρεμιέρας και στο επίκεντρό της φέρει την ιδέα ότι κανείς δεν αθώος: όλοι συμμετείχαν ή γνώριζαν ή δεν έκαναν τίποτα.

Η ίδια πάνω-κάτω ιστορία, με κεντρικό ήρωα τον Γενικό Εισαγγελέα Φριτς Μπάουερ, τον άνθρωπο που συνέβαλε ουσιαστικά στο να οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη πρώην ναζί, αφηγείται η ταινία The People VS. Fritz Bauer του Λαρς Κράουμε, ταινία η οποία προβλήθηκε στο 59ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λονδίνου.

Η ταινία ασχολείται πολύ λιγότερο με τη συλλογική ευθύνη των Γερμανών στη διάρκεια του Πολέμου, αλλά τους «κουνά το δάχτυλο» επειδή κράτησαν πρακτικές της ναζιστικής περιόδου κατά πώς τους συνέφερε. Βασικό τμήμα της ταινίας αποτελεί η σύλληψη του Άιχμαν και τα όσα συμβαίνουν πριν και μετά από αυτή.

Το in.gr παρακολούθησε την προβολή, στην οποία ήταν παρών και ο σκηνοθέτης, ο οποίος απάντησε σε ερωτήσεις του κοινού.

Ο σκηνοθέτης παραδέχθηκε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί αυτού του τύπου οι ταινίες, σημειώνοντας ότι ένας δάσκαλός του, σπουδαίος σκηνοθέτης τού είχε πει ότι αυτές οι ταινίες θα έπρεπε ήδη να έχουν γυριστεί ήδη από τη δεκαετία του 1960 – 1970.

Ο Λαρς Κράουμε επισήμανε ότι κάποια από τα στοιχεία που παρουσιάζονται στην ταινία είναι πραγματικά, ενώ κάποιοι από τους χαρακτήρες δεν υπήρξαν -τουλάχιστον με τη μορφή που έχουν στην ταινία.

Το πώς μια χώρα διαχειρίζεται το παρελθόν της, τι επιλέγει να κρατήσει και τι να θυμηθεί διαφορετικά από ό,τι συνέβη, καθώς και πόση αυτοκριτική μπορεί να αποδεχθεί, είναι ζητήματα που μοιραία προκύπτουν.

Και οι δύο ταινίες είναι μεγάλες παραγωγές και οι δύο ταινίες αφήνουν ανοιχτό παράθυρο ελπίδας, έχοντας στο επίκεντρό τους ανθρώπους που παρά τις αντίξοες συνθήκες κρατούν ανοιχτό το παράθυρο της ελπίδας.

Στον Φριτς Μπάουερ η ελπίδα είναι βασικό στοιχείο. «Για ποιο λόγο ένας νέος Γερμανός πρέπει να είναι υπερήφανος;» ρωτά μία Γερμανίδα τον Μπάουερ. Εκείνος επισημαίνει την ανάγκη για ελπίδα, χωρίς να κρύβει τη σκιά από το παρελθόν της χώρας.