Το Σάββατο 9 Μαΐου, ένα μήνα νωρίτερα από την παραδοσιακή της έναρξη, ανοίγει φέτος τις πύλες της η Μπιενάλε της Βενετίας. Η 56η διοργάνωση, ένα από τα μεγαλύτερα και παλαιότερα εικαστικά γεγονότα του κόσμου, θα συμπέσει με τα εγκαίνια της διεθνούς έκθεσης Expo του Μιλάνου.
Η ελληνική συμμετοχή στην 56η Μπιενάλε αντιπροσωπεύεται από τη διεθνώς αναγνωρισμένη εικαστικό Μαρία Παπαδημητρίου, η οποία επέλεξε να παρουσιάσει ένα εννοιολογικό έργο υπό τον τίτλο «Αγριμικά». Πρόκειται για αναφορά σε ένα παλιό μαγαζί επεξεργασίας δερμάτων άγριων ζώων του Βόλου.
Η εγκατάσταση της Μαρίας Παπαδημητρίου είναι μια ανάπλαση του περιβάλλοντος εργασίας και διαμονής των δερματάδων. Εμπεριέχει σαφείς ιδεολογικές και κοινωνικές αναφορές, που στις μέρες μας γίνονται ιδιαίτερα αντιληπτές, με αφορμή την κρίση.
«Όλο το παλιό κατάστημα του Βόλου χώρεσε μέσα στο ελληνικό περίπτερο. Κι εγώ κι οι συνεργάτες μου είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα. Δείχνουμε μια Ελλάδα που χάνεται και μια Ελλάδα που ξαναγεννιέται» δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η εικαστικός.
Τα εγκαίνια του ελληνικού περιπτέρου έγιναν την Πέμπτη 7 Μαΐου από τον διευθυντή του γραφείου του αναπληρωτή υπουργού Πολιτισμού Νίκου Ξυδάκη, Παναγιώτη Δούρο.
«Όλα τα μέλλοντα του κόσμου»
Με την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου, που πραγματοποιήθηκε μία ημέρα νωρίτερα, την Τετάρτη 6 Μαΐου, ο πρόεδρος Πάολο Μπαράτα και ο καλλιτεχνικός διευθυντής, Όγκουι Ενουέζορ, παρουσίασαν στους δημοσιογράφους, τους συλλέκτες και τους υψηλούς προσκεκλημένους, το πρόγραμμα της φετινής Μπιενάλε, υπό τον τίτλο «Όλα τα μέλλοντα του κόσμου» (All the world futures), η οποία θα διαρκέσει έως τις 22 Νοεμβρίου.
Στη διοργάνωση υπάρχουν 89 εθνικές συμμετοχές, οι οποίες θα εκτεθούν στα ιστορικά περίπτερα των Τζαρντίνι, στην Αρσενάλε και μέσα στην πόλη της Βενετίας.
Επίσης, σε όλη τη διάρκεια της Μπιενάλε, θα πραγματοποιηθούν 44 παράλληλες εκδηλώσεις, με τη συμμετοχή ανεξάρτητων ομάδων και θεσμών.
Συνολικά, θα εκθέσουν έργα τους 136 καλλιτέχνες. Στόχος τού καλλιτεχνικού διευθυντή της παρούσας Μπιενάλε είναι «να αναδείξει πώς οι βαθιές διαφορές, πληγές και αβεβαιότητες του σημερινού, αλλά και του μέλλοντος κόσμου, μπορούν να επηρεάζουν τις ευαισθησίες, το έργο και τη ζωή των καλλιτεχνών. Τόσο ως προς τις επιθυμίες τους ως άτομα όσο και προς το εσωτερικό 'τραγούδι' που νιώθει κάθε δημιουργός» είπε ο Πάολο Μπαράτα στους δημοσιογράφους.
Όσον αφορά στον νιγηριανής καταγωγής, καλλιτεχνικό διευθυντή Όγκουι Ενουέζορ, στη συνέντευξη Τύπου αναφέρθηκε λεπτομερώς στο πρόγραμμα της διοργάνωσης. Αυτό αρθρώνεται σε διαφορετικούς άξονες, με κυρίαρχο το πρόγραμμα arena, αφιερωμένο στο διαρκή προγραμματισμό της ζωής και της δράσης απλών ανθρώπων και καλλιτεχνών, μέσα από τις πολλαπλότητες της επιστήμης, της τέχνης και της κοινωνικής ζωής.
Το όλο στήσιμο στην arena περιστρέφεται στη ζωντανή ανάγνωση του Κεφαλαίου του Μαρξ, όχι ως πολιτικού κειμένου αλλά, σύμφωνα με τον Ενουέζορ, ως ένα «ποιητικό ορατόριο».
Να σημειωθεί ότι η θεματική ενότητα της arena είναι αφιερωμένη στα γεγονότα της Χιλής το 1974. Εξάλλου, εκείνη τη χρονιά η Μπιενάλε Βενετίας ήταν εξ ολοκλήρου αφιερωμένη στη Χιλή και είχε λάβει διαστάσεις μιας μεγάλης και ιστορικής καλλιτεχνικής διαμαρτυρίας εναντίον της δικτατορίας του Πινοτσέτ και υπέρ της ελευθερίας του χιλιανού λαού. Παράλληλα, εκείνη η διοργάνωση συνέπιπτε με τη θεσμική και οργανωτική αλλαγή της Μπιενάλε.
Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διεθνούς φήμης Ιταλός ιστορικός τέχνης Ακίλε Μπονίτο Ολίβα, η φετινή Μπιενάλε «είναι της ελπίδας, της δημιουργίας, της στράτευσης και του αγώνα».