The Moment: Ταινία που ελέγχεται από το μυαλό του θεατή

Η παρακολούθηση μιας ταινίας είναι σε γενικές γραμμές μια απλή εμπειρία: Ο θεατής κάθεται και κοιτά την οθόνη καθώς η ιστορία εκτυλίσσεται. Ωστόσο, το The Moment του Ρίτσαρντ Ράμτσερν, τελειόφοιτου του University of Nottingham, είναι διαφορετική, καθώς ελέγχεται από το μυαλό του θεατή.

Όπως αναφέρει το MIT Technology Review, o Ράμτσερν είναι ένας καλλιτέχνης και σκηνοθέτης ο οποίος έχει περάσει τα τελευταία χρόνια δημιουργώντας ταινίες που μπορούν να ελέγχονται μέσω μυαλού, φορώντας ένα headset 100 δολαρίων που εντοπίζει την ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο. Με το headset αυτό, οι σκηνές, η μουσική και το animation αλλάζουν κάθε φορά που ο θεατής βλέπει την ταινία, ανάλογα με το τι συμβαίνει στο μυαλό του.

Η τελευταία δουλειά του Ράμτσερν είναι το 27λεπτo The Moment, αντικείμενο του οποίου είναι ένα σκοτεινό μέλλον όπου τα interfaces εγκεφάλου-υπολογιστή αποτελούν κάτι συνηθισμένο. Τελειώνοντας το μοντάζ, ο Ράμτσερν άρχισε να την προβάλλει στο Νότιγχαμ, σε μικρές προβολές όπου έξι με οκτώ άτομα μπορούν να τη βλέπουν, με τον ένα να την ελέγχει και τους άλλους να παρακολουθούν. Επίσης, θα την προβάλει σε φεστιβάλ ταινιών στο Σέφιλντ της Αγγλίας τον Ιούνιο.

Tο headset, ένα NeuroSky MindWave, παρακολουθεί τα επίπεδα προσοχής του θεατή ενώ βλέπει την ταινία μετρώντας την ηλεκτρική δραστηριότητα εντός ενός εύρους συχνότητας που θεωρείται πως αντιστοιχεί στην προσοχή. Τα δεδομένα αυτά αποστέλλονται ασύρματα σε ένα laptop, όπου το ειδικό λογισμικό του Ράμτσερν τα χρησιμοποιεί για να αλλάζει το μοντάζ/ στήσιμο των σκηνών, τη ροή του background ήχου κ.α. Ο θεατής δεν χρειάζεται να κάνει τίποτα άλλο.

Όπως σημειώνει ο Ράμτσερν, το να επιτρέπεται στον θεατή πρακτικά να μοντάρει την ταινία- είτε σκεπτόμενος συνειδητά είτε αντιδρώντας φυσικά σε αυτά που συμβαίνουν στην οθόνη- δημιουργεί ένα είδος «λούπας» αμφίδρομου feedback: Η ταινία αλλάζει ανάλογα με το πώς νιώθει ο θεατής, και το πώς νιώθει ο θεατής αλλάζει εξαιτίας της ταινίας. «Σχεδόν αποτελεί μέρος του συστήματος του μυαλού σας» λέει ο 39χρονος δημιουργός.

Ο Ράμτσερν είχε αρχίσει να πειραματίζεται με το αντικείμενο αυτό από το 2013, και η πρώτη του ταινία ήταν το The Disadvantages of Time Travel (2014-2015) που ήταν μια πολύ πιο «αφηρημένη» ταινία από το The Moment, το οποίο ανά πάσα στιγμή εναλλάσσεται ανάμεσα στις δύο από τις τρεις συνολικά αφηγηματικές που παρακολουθεί (αφορούν τρεις χαρακτήρες που αλληλεπιδρούν κατά τη διάρκεια της ταινίας).

Ο δημιουργός εκτιμά πως, λαμβάνοντας υπόψιν όλες τις πιθανότητες, υπάρχουν περίπου 101 τρισεκατομμύρια διαφορετικές εκδοχές της ταινίας που θα μπορούσε να δει ο θεατής- και για να το καταστήσει αυτό δυνατόν σε μια ταινία 27 λεπτών, χρειάστηκε να δημιουργήσει τριπλάσιο υλικό από αυτό που θα δημιουργούσε κανονικά, και εξαπλάσια ποσότητα ήχου.

Όσον αφορά στο πώς θα μπορούσαν να καθιερωθούν τέτοιες ταινίες, ο Ράμτσερν φαντάζεται πως δεν θα επρόκειτο για ταινίες που θα έβλεπε κανείς στο σινεμά: Ο ίδιος πειραματίστηκε με το πώς τέτοιες ταινίες θα προβάλλονταν σε ένα ευρύ κοινό, πχ με τρεις θεατές να «ανταγωνίζονται» για το ποιος θα ασκεί τον μεγαλύτερο έλεγχο, ή λαμβάνοντας υπόψιν έναν μέσο όρο αντιδράσεων από τους θεατές για να ορίζεται το τι θα συμβαίνει επί της οθόνης.