Σχεδόν τελευταία στον χάρτη των μεταμοσχεύσεων η Ελλάδα

Δυστυχώς η χώρα μας βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις του ευρωπαϊκού χάρτη Δωρεάς Οργάνων και Μεταμοσχεύσεων, ενώ τα τελευταία χρόνια η δραματική μείωση των αξιοποιούμενων δοτών έχει οδηγήσει και σε αντίστοιχη μείωση των μεταμοσχεύσεων.

Ο ΕΟΜ ανέλαβε την ευθύνη ανάπτυξης του μεταμοσχευτικού προγράμματος τις χώρας μας στις αρχές τις δεκαετίας του 2000, με μόλις 40 δότες το έτος (3,6 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού – α.ε.π.) και 97 μεταμοσχεύσεις οργάνων ετησίως. Κατόπιν ετών προσπαθειών, το 2008 οι δότες οργάνων έφτασαν τους 98 (8,9 δότες α.ε.π.) και οι μεταμοσχεύσεις από αποβιώσαντα δότη τις 266. Για το έτος 2015, οι δότες διαμορφώθηκαν σε 39 (2,7 α.ε.π.) και οι μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων από πτωματικό δότη τις 91 και από ζώντα δότη τις 35.

Το 2016 οι αποβιώσαντες δότες έφτασαν τους 51 και οι μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων ήταν 102 από πτωματικό δότη και 49 από ζώντα. Σύμφωνα με τα στοιχεία μέχρι 8 Μαΐου 2017, έχουμε 24 αποβιώσαντες δότες με 58 μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων και 22 μεταμοσχεύσεις από ζώντες δότες.

Αντίστοιχα στην Ευρώπη, ο μέσος ευρωπαϊκός είναι στους 20 δότες α.ε.π., ενώ υπάρχουν χώρες που αξιοποιούν 35 δότες α.ε.π. και ως εκ τούτου πραγματοποιούν χιλιάδες μεταμοσχεύσεις.

Αξίζει μόνο να αναφερθεί ότι από το 2001 οι αναφερθέντες εγκεφαλικοί θάνατοι έφτασαν μέχρι το 2014 στους 1.720 και από αυτούς αξιοποιήθηκαν για μεταμόσχευση μόνο 932. Ενώ οι μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων από το 2001 μέχρι το 2014 από πτωματικούς δότες έφτασαν στο σύνολό τους τις 2.205 και μαζί με τους ζώντες δότες έφτασαν τις 3.023.

Δότες/εκατομμύριο πληθυσμού στην Ευρώπη

Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Μεταμοσχεύσεων στην Ουρολογία, αναφερόμενη στα  επίσημα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σημειώνει ότι σε χειρότερη ακόμη θέση από την Ελλάδα είναι η Ρωσία με 3,3 δότες/εκατομμύριο πληθυσμού, ενώ χώρες όπως η Ισπανία με 35,7 δότες/ εκατομμύριο πληθυσμού, η Κροατία με 35,1 δότες, η Τουρκία με 32,4 δότες, η Πορτογαλία με 27,3 δότες, η Γαλλία με 25,3 δότες και στην Ιταλία με 22,7 δότες δίνουν το καλό παράδειγμα.

Στη μέση τη λίστας φιγουράρουν χώρες όπως η Σουηδία με 19,6 δότες, η Κύπρος με 17 δότες, η Ολλανδία με 16,8 δότες, η Αγγλία με 16,5 δότες, η Πολωνία με 15,5 δότες, η Ελβετία με 14,3 δότες και η Γερμανία με 10,4 δότες/εκατομμύριο πληθυσμού.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε χώρες όπως η Ισπανία για παράδειγμα οι κάτοικοι είναι όλοι δυνητικά δότες, εκτός και οι ίδιοι επιλέξουν το αντίθετο. Ενώ, αντίθετα στη Γερμανία κανείς δεν είναι δότης, εκτός και αν το επιλέξει και το δηλώσει ο ίδιος.

Λίστες αναμονής για μεταμόσχευση στην Ελλάδα

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων, οι Λίστες Αναμονής για Μεταμόσχευση από Αποβιώσαντα Δότη υπάρχουν μόνο για τα εξής συμπαγή όργανα: Νεφρό, Ήπαρ, Καρδιά.

Αυτή τη χρονική περίοδο υπάρχουν:

157 ασθενείς εν αναμονή ηπατικού μοσχεύματος,

34 ασθενείς εν αναμονή καρδιακού μοσχεύματος και

1.214 ασθενείς εν αναμονή νεφρικού μοσχεύματος.

Πανελλήνια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (Ε.Ο.Μ.), από το 2007 έχει θεσπίσει τη 1^η Νοεμβρίου κάθε έτους, ημέρα εορτασμού των Αγίων Αναργύρων, Κοσμά και Δαμιανού, Προστατών της Μεταμόσχευσης, ως «Πανελλήνια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων». Κάθε χρόνο, ο Οργανισμός, φροντίζει να υπενθυμίζει στο ευρύ κοινό τη σημασία της Δωρεάς Οργάνων.

Η «Ημέρα Δωρεάς Οργάνων» δίνει το ερέθισμα στους πολίτες να σκεφτούν και να συζητήσουν με τους οικείους τους τη στάση τους απέναντι σε αυτό το σημαντικό θέμα. Μάλιστα, σύμφωνα με τους ειδικούς, η γνώση των επιθυμιών του εκλιπόντος, όσον αφορά τη δωρεά οργάνων, αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα που θα οδηγήσει μια οικογένεια στη συναίνεση για τη λήψη των οργάνων του αποβιώσαντος συγγενούς της.

Μάλιστα οι πιθανότητες ο καθένας από εμάς να χρειαστεί κάποια στιγμή στη ζωή του ένα μόσχευμα είναι κατά πολύ περισσότερες από το να καταλήξει υπό συνθήκες που να μπορεί να δώσει. Οπότε το θέμα της Δωρεάς Οργάνων καλό είναι να το αναλογιζόμαστε και αντίστροφα.