Ανακαλύφθηκε πολύτιμο «σκοτεινό οξυγόνο» που παράγεται στον πυθμένα των ωκεανών

Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Nature Geoscience» ερευνητική ομάδα αναφέρει ότι εντόπισε παραγωγή οξυγόνου στον πυθμένα του ωκεανού. Πρόκειται για μια απρόσμενη ανακάλυψη αφού μπορεί περίπου το 50% του οξυγόνου που αναπνέουμε στον πλανήτη να παράγεται στους ωκεανούς αλλά η διαδικασία αυτή θεωρούνταν ότι γίνεται αποκλειστικά από θαλάσσια φυτά μέσω της φωτοσύνθεσης άρα είναι απαραίτητη η παρουσία ηλιακού φωτός. Το «σκοτεινό οξυγόνο» όπως ονομάστηκε παράγεται στην άβυσσο πιθανότατα από κομμάτια μετάλλου.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν την παραγωγή οξυγόνου σε βάθη πέντε χλμ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και εκτιμούν ότι το οξυγόνο αυτό παράγεται από φυσικά μεταλλικά «οζίδια» που διασπούν το θαλασσινό νερό σε υδρογόνο και οξυγόνο.

Ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Άντριου Σουίτμαν στέλεχος της Σκωτσέζικης Ένωσης για τη Θαλάσσια Επιστήμη είχε εντοπίσει το φαινόμενο το 2013 αλλά επειδή ήταν η πρώτη φορά που γινόταν αντιληπτό χρειαζόταν και άλλες έρευνες και παρατηρήσεις ώστε να υπάρξει επιβεβαίωση του ευρήματος. Ο Σουίτμαν επανήλθε ως επικεφαλής αυτής της έρευνας η οποία επιβεβαιώνει πλέον την ύπαρξη του σκοτεινού οξυγόνου.

Παρά το γεγονός ότι δεν είχε υπάρξει επιβεβαίωση της ύπαρξης του φαινομένου κάποιες εταιρείες εξόρυξης έχουν παρουσιάσει σχέδια εξόρυξης αυτών των οζιδίων  με τους θαλάσσιους επιστήμονες να διατυπώνουν φόβους ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να διαταράξει τη παραγωγή οξυγόνου σε αυτά τα βάθη και να βλάψουν κάθε θαλάσσια ζωή που εξαρτάται από το οξυγόνο που παράγεται εκεί.

«Το είδα για πρώτη φορά το 2013, μια τεράστια ποσότητα οξυγόνου παράγεται στον πυθμένα της θάλασσας σε απόλυτο σκοτάδι. Απλώς το αγνόησα, γιατί με είχαν μάθει ότι οξυγόνο παίρνεις μόνο μέσω της φωτοσύνθεσης. Τελικά, συνειδητοποίησα ότι για χρόνια αγνοούσα αυτή την δυνητικά τεράστια ανακάλυψη» λέει ο Σουίτμαν.

Η ανακάλυψη

Αυτός και οι συνάδελφοί του πραγματοποίησαν την έρευνά τους σε μια περιοχή της βαθιάς θάλασσας μεταξύ της Χαβάης και του Μεξικού όπου υπάρχει μια τεράστια λωρίδα θαλάσσιου πυθμένα που καλύπτεται με αυτούς τους μεταλλικούς όζους. Τα οζίδια σχηματίζονται όταν τα διαλυμένα μέταλλα στο θαλασσινό νερό σε μια αργή διαδικασία που διαρκεί εκατ. έτη συσσωρεύονται και γίνονται μεταλλικά «θραύσματα».

Και επειδή αυτά τα οζίδια περιέχουν μέταλλα όπως λίθιο, κοβάλτιο και χαλκό τα οποία χρησιμοποιούνται στην κατασκευή μπαταριών πολλές εταιρείες εξόρυξης αναπτύσσουν τεχνολογίες για να τα συλλέξουν και να τα φέρουν στην επιφάνεια.

Όμως ο Σουίτμαν και οι συνάδελφοι του θεωρούν ότι το οξυγόνο αυτό μπορεί να υποστηρίζει τη ζωή στον πυθμένα της θάλασσας και εγείρονται ερωτηματικά για το εγχείρημα εξόρυξης σε αυτά τα βάθη. Έτσι και αλλιώς και πριν από αυτή την ανακάλυψη για το οξυγόνο που παράγεται στον πυθμένα των ωκεανών η επιχειρούμενη για διαφόρους λόγους προσπάθεια εξόρυξης του πυθμένα των ωκεανών έχει προκαλέσει αντιδράσεις στην επιστημονική κοινότητα που αναφέρει ότι θα υπάρξει σοβαρή διατάραξη της οικολογικής ισορροπίας και πλήθος περιβαλλοντικών και άλλων προβλημάτων που θα προκληθούν από αυτή την δραστηριότητα.