«Εκφράζουμε σοβαρές ανησυχίες απέναντι στην αύξηση μονομερών τελωνειακών και μη τελωνειακών μέτρων που βλάπτουν το εμπόριο», αναφέρεται στο κείμενο της κοινής ανακοίνωσης από τις χώρες της ομάδας Brics κατά την σύνοδο κορφής στο Ρίο ντε Τζανέιρο, χωρίς να κατονομάζουνστη κοινή ανακοίνωση που εκδόθηκε κατά την πρώτη ημέρα των εργασιών, τον Ντόναλντ Τραμπ, που έχει εξαπολύσει παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο.
Τέτοια μέτρα «πλήττουν τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης», προειδοποιούν οι 11 χώρες της ομάδας των Brics που εκπροσωπούν περί το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού και το 40% του ΑΕΠ του πλανήτη.
Ομως οι ηγέτες των Brics απέφυγαν να κατονομάσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Ντόναλντ Τραμπ την ώρα που πολλές χώρες, ανάμεσά τους και η Κίνα, βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις με την Ουάσινγκτον για το θέμα.
Οικοδεσπότης της συνόδου κορυφής, ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα άνοιξε τις εργασίες δίνοντας μία ζοφερή εικόνα της διεθνούς συνεργασίας. «Είμαστε μάρτυρες μίας άνευ προηγουμένου κατάρρευσης της πολυμέρειας» στις διεθνείς σχέσεις, είπε.
Η σύνοδος σημαδεύτηκε από ορισμένες ηχηρές απουσίες, Για πρώτη φορά από την ανάληψη της εξουσίας το 2012, ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ ήταν απών, αν και η χώρα του είναι η κυρίαρχη δύναμη του μπλοκ.
Δεύτερος μεγάλος απών, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν μίλησε στην σύνοδο κορυφής του Ρίο ντε Τζανέιρο μέσω τηλεδιάσκεψης εξαιτίας του εντάλματος σύλληψης που έχει εκδοθεί εναντίον του από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο ως υπόπτου για τη τέλεση εγκλημάτων πολέμου στην Ουκρανία.
Ο Πούτιν δήλωσε στους ηγέτες της ομάδας BRICS ότι η εποχή της φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης είναι ξεπερασμένη και ότι το μέλλον ανήκει στις ταχέως αναπτυσσόμενες αναδυόμενες οικονομίες, οι οποίες πρέπει να ενισχύσουν την χρήση των εθνικών τους νομισμάτων στις εμπορικές συναλλαγές.
«Ολα δείχνουν ότι το μοντέλο της φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης γίνεται ξεπερασμένη…Το κέντρο της επιχειρηματικής δραστηριότητας μετατοπίζεται προς τις αναδυόμενες αγορές», είπε καλώντας τις χώρες της ομάδας BRICS για ενισχύσουν την συνεργασία σε ένα φάσμα τομέων όπως οι φυσικοί πόροι, ο εφοδιασμός και τα χρηματοοικονομικά
Η κατάσταση στην Μέση Ανατολή επέβαλε την παρουσία της στις συνομιλίες.
Ανοίγοντας τις εργασίες ο Λούλα απηύθυνε έκκληση: «Ας μην μείνουμε απαθείς απέναντι στην γενοκτονία που διαπράττεται από το Ισραήλ στην Γάζα».
Στην κοινή τους ανακοίνωση οι Brics ζητούν «άμεση, μόνιμη και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός και πλήρη αποχώρηση» των ισραηλινών δυνάμεων από την Λωρίδα της Γάζας.
Οι Brics καταδίκασαν επίσης «τις στρατιωτικές επιθέσεις» κατά του Ιράν τον Ιούνιο και κατήγγειλαν «την παραβίαση του διεθνούς δικαίου» χωρίς πάντως να κατονομάσουν τις ΗΠΑ ή το Ισραήλ.
Η ομάδα των Brics δημιουργήθηκε με σκοπό την επανεξισορρόπηση της παγκόσμιας τάξης υπέρ του «Παγκόσμιου Νότου» απέναντι στην Δύση με την συμμετοχή της Βραζιλίας, της Κίνας, της Ινδίας της Ρωσίας και της Νότιας Αφρικής. Το 2023 η ομάδα διευρύνθηκε με την ένταξη της Σαουδικής Αραβίας, της Αιγύπτου, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Αιθιοπίας, του Ιράν και ακολούθησε η Ινδονησία.
Με την διεύρυνσή της η ομάδα γινόταν όλο και πιο ετερόκλιτη, γεγονός που δυσχέρανε την διαμόρφωση κοινών θέσεων.