Τα Άπαντα του Μητσου Παπανικολάου

Κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Όγδοο ο εξαιρετικός τόμος «Μήτσος Παπανικολάου: Άπαντα τα ευρεθέντα-Ποιητικά έργα και αθησαύριστα πεζά» με την ευκαιρία των 80 χρόνων από τον θάνατο του ποιητή. Η έρευνα, οι σημειώσεις και η ανάλυση είναι του Μιχαήλ Χ. Ρέμπα. Προλογίζουν οι Θωμάς Κοροβίνης και Γιώργος Μαρκόπουλος

Ο Μήτσος Παπανικολάου, ένας από τους αποκαλούμενους «ελάσσονες» Έλληνες λυρικούς ποιητές του μεσοπολέμου, έζησε μια σύντομη ζωή, μοιρασμένη ανάμεσα στην λογοτεχνική αναζήτηση και δημιουργία και τη σταδιακή οικονομική και προσωπική εξαθλίωση που προκάλεσαν οι εξαρτήσεις και τα απαγορευμένα, για την εποχή, πάθη του, με αποκορύφωμα το πρόωρο και θλιβερό τέλος του σε έναν ψυχρό θάλαμο ψυχιατρείου κατά τη διάρκεια της κατοχής, σε ηλικία μόλις 43 ετών.

Η σύντομη και τραγική ζωή του και το ύφος του περιορισμένου ποιητικού έργου του ήταν αρκετά για να τον κατατάξουν στην ολιγομελή ομάδα των Ελλήνων «καταραμένων ποιητών», οι περισσότεροι εκ των οποίων δεν έτυχαν ποτέ της αναγνώρισης που τους έπρεπε και παρέμειναν στο περιθώριο του ελληνικού λογοτεχνικού και ποιητικού γίγνεσθαι.

Ο Μήτσος Παπανικολάου, στη σύντομη ζωή του, δεν πρόλαβε να δει τα ποιήματά του τυπωμένα σε ποιητική συλλογή, παρά μόνο διάσπαρτα σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες της εποχής στα οποία τα έδινε για να εξασφαλίσει τα προς το ζην.

Μετά τον θάνατό του, κατά τις δεκαετίες 1960-1990, υπήρξαν ελάχιστες ελλιπείς εκδόσεις τού περιορισμένου έως τότε γνωστού έργου του, οι οποίες σήμερα είναι όχι μόνο εξαντλημένες αλλά σπάνιες και δυσεύρετες.

Αυτό το μεγάλο κενό στην ελληνική λογοτεχνική βιβλιογραφία, έρχεται να καλύψει, με την ευκαιρία των 80 χρόνων από τον θάνατο του Μήτσου Παπανικολάου, η σημαντική, ολοκληρωμένη, επετειακή έκδοση του Ογδόου, η οποία φέρνει στο φως νέα, άγνωστα, έως τώρα, ποιήματά του που απουσίαζαν από τις προηγούμενες εκδόσεις, εξαιρετικές μεταφράσεις ξένων ομότεχνών του, αλλά, και για πρώτη φορά, έντεκα αθησαύριστα πεζά έργα, τα οποία ελάχιστοι έως τώρα γνώριζαν ότι υπάρχουν.

Η πολύχρονη έρευνα, οι εκτενείς σημειώσεις και η φιλολογική ανάλυση του έργου του Μήτσου Παπανικολάου ανήκουν στον φιλόλογου και μελετητή του ποιητή Μιχαήλ Χ. Ρέμπα.

«Η ποίηση του Παπανικολάου, είναι το πουλί που μας χτύπησε το τζάμι και δεν του ανοίξαμε. Ενώ οι στίχοι του, φιλιά κλεφτά που δεν δόθηκαν και αστραπές, είναι. Αστραπές μιας βροχής, η οποία εντέλει αλλού, αλλού ήταν ταγμένη να πέσει.»

Απόσπασμα από τον πρόλογο του ποιητή Γιώργου Μαρκόπουλου

«Φανατικός μιας ιδιόρρυθμης, πλούσιας εικονοπλασίας, με στίχους σφριγηλούς όπου παραδόξως συνδυάζονται εξαιρετικά δύο φαινομενικά συγκρουσιακοί κόσμοι, ο ρεαλισμός με τον ρομαντισμό. Ένας ουτοπικός συνδυασμός που η βαθύτερη αναφορά του αλλά και η κατάληξή του είναι η πίστη στην απόλυτη ματαιότητα των ανθρωπίνων, η παρακμή και ο θάνατος.»

Απόσπασμα από τον πρόλογο του συγγραφέα Θωμά Κοροβίνη