Φως στα μυστικά του μηχανισμού των Αντικυθήρων

Σε ειδική εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί σήμερα, Πέμπτη, στην Ιστορική Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη στον Πειραιά, θα αποκαλυφθεί τι λένε οι επιγραφές στο εσωτερικό του μηχανισμού των Αντικυθήρων, οι οποίες αποτελούν το εγχειρίδιο λειτουργίας του και ταυτόχρονα αποκαλύπτουν τις αστρονομικές γνώσεις που εμπεριέχει.

Η ομάδα μελέτης του μηχανισμού των Αντικυθήρων θα παρουσιάσει τη συνολική ανάγνωση των επιγραφών του μηχανισμού που είναι αποτέλεσμα διεθνούς ερευνητικής προσπάθειας κατά τα δέκα τελευταία χρόνια.

Πρώτο το ελληνικό κοινό θα έχει την ευκαιρία να μάθει για το αστρονομικό ημερολόγιο του Μηχανισμού και για το πώς αυτό συνδέεται με τους τόπους καταγραφής των αστρονομικών φαινομένων, για το πρωτότυπο και ανερμήνευτο έως σήμερα σύστημα πρόγνωσης εκλείψεων, για το πλήρες πλανητάριο που έδειχνε τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων, αλλά και για τα αποκρυπτογραφημένα ημερολόγια που ίσως μας δώσουν νέα στοιχεία για τον τόπο κατασκευής και χρήσης του μοναδικού αυτού μηχανήματος. 

Ήδη από την ανακάλυψη των θραυσμάτων του Μηχανισμού το 1902, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, οι πρώτες λέξεις που διαβάστηκαν -«Αφροδίτη» και «Ηλίου ακτίνα»- ανέδειξαν την αστρονομική χρήση του αντικειμένου. 

Στην πρώτη αρχαιολογική δημοσίευση είχαν αποκρυπτογραφηθεί περίπου 600 χαρακτήρες. Έως τη δεκαετία του 1970 είχαν διαβαστεί περίπου 923 χαρακτήρες, ενώ η πρώτη δημοσίευση της ομάδας μελέτης του μηχανισμού, το 2006, υπερδιπλασίασε το πλήθος των χαρακτήρων, ανεβάζοντάς το στους 2.160.

Η νέα και ολοκληρωμένη ανάγνωση των σωζόμενων θραυσμάτων του μηχανισμού ανέβασε τον αριθμό των χαρακτήρων στους 3.400 προσφέροντας επίσης καλύτερη ποιότητα ανάγνωσης και νέες δυνατότητες ερμηνείας. Πλέον, ολόκληρες προτάσεις και πολλοί νέοι αριθμοί βοηθούν στην αποκωδικοποίηση των λειτουργιών του μηχανισμού.

Είναι σημαντικό να τονιστεί -ειδικά τώρα που βρίσκεται σε εξέλιξη η ενάλια αρχαιολογική έρευνα στα Αντικύθηρα- ότι η πληρότητα της νέας αυτής ανάγνωσης δίνει στοιχεία για τα μηχανικά τμήματα του μηχανισμού και για τις επιγραφές που δεν έχουν βρεθεί ακόμη αλλά παραμένουν εδώ και πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια στον βυθό της θάλασσας των Αντικυθήρων. 

Συνδιοργανωτές της εκδήλωσης είναι το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, η ομάδα μελέτης του μηχανισμού των Αντικυθήρων και οι εκδότες του διεθνούς διεπιστημονικού περιοδικού «Almagest», στο οποίο δημοσιεύονται τα αποτελέσματα της έρευνας.