Μητροπολίτης Πατρών: "Ας γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα πνευματικά και όχι κοσμικά"
Ἀδελφοί μου καί παιδιά μου,
«Χριστός γεννᾶται δοξάσατε.
Χριστός ἐξ οὐρανῶν ἀπαντήσατε.
Χριστός ἐπί γῆς, ὑψώθητε!
Μέ εὐφροσύνη ὁ ἱερός Ὑμνογράφος καλεῖ σήμερα τό ἀνθρώπινο γένος, νά ὑψωθῇ ἀπό τή γῆ, νά ἐλευθερωθῇ ἀπό τά φθαρτά, τά ψεύτικα, τά γήινα καί πρόσκαιρα καί νά πανηγυρίσῃ μαζί μέ τούς Ἀγγέλους γιά τήν σωτηρία καί τή λύτρωση.
Ὁ πόθος αἰώνων καί γενεῶν γιά τήν ἔξοδο τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τήν ἀπόγνωση καί τήν ὀδύνη τῆς ἁμαρτίας καί ἡ βαθειά καί ἐναγώνια, ἡ μαρτυρική ἀναζήτηση γιά τήν λύτρωση καί τήν σωτηρία, παρεβίασαν τοῦ Οὐρανοῦ τίς πύλες καί ἡἈγάπη σαρκώθηκε. Ὁ Θεός «ἦλθεν ἐπί γῆς καί τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη».
Μέ τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ, ἐγνώρισαν ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ «τό πάντων καινῶν, καινότατον θαῦμα, τό μόνον καινόν ὑπό τόν ἥλιον, δι’ οὗ ἡ ἄπειρος τοῦ Θεοῦ ἐμφανίζεται δύναμις», (Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός).Εἶδαν τόν ἄσαρκο, τόν ἄναρχο καί αἰώνιο Θεό νά σαρκοῦται, νά εἰσέρχεται στόν χρόνο, νά κενοῦται, νά ἀδειάζῃ δηλαδή, γιά νά κερδίσῃ ὁ ἄνθρωπος τόν παράδεισο, τήν κοινωνία μέ τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπό του.
Τοῦτο τό μέγα θαῦμα, «ἐρμηνεῦσαι γλῶσσα οὐ δύναται». Ἡ κατανόηση τῆς οὐσίας τοῦ ὅρου «κένωσις Θεοῦ» εἶναι ὑπόθεση ἐσωτερικοῦ φωτισμοῦ, εἶναι θέμα πίστεως, ἀπολύτου παραδοχῆς, ὅτι ὁ οὐράνιος Πατήρ προκειμένου νά σώσῃ τό πλᾶσμα Του, ἔφτασε στήν ἔσχατη ταπείνωση, στήν ἄκρα σμίκρυνση, στό ἄδειασμα τῆς θείας μεγαλοπρέπειας, τοῦ θείου μεγαλείου, ὥστε ὁ ἐξουθενωμένος ἄνθρωπος, ὁ τεθανατωμένος, νά ξαναζήσῃ, νά βρῇ τήν ἀπωλεσθεῖσα δόξα καί τή χαμένη πατρίδα. «Γίνεται ἄνθρωπος ὁ Θεός, ἵνα Θεόν τόν Ἀδάμ ἀπεργάσηται».[1]
Μετέχομε ὃμως, ἀδελφοί μας σ’αὐτή τήν κένωση τοῦ Θεοῦ κάθε φορά πού γιορτάζουμε Χριστούγεννα, ἀλλά καί κάθε ἡμέρα ἤ μένομε ἀνυποψίαστοι καί μέσα ἀπό στείρους ἑορτασμούς, χωρίς πνευματικό ἀντίκρυσμα, χωρίς οὐσιαστικό βάθος καί χωρίς τήν «καλήν ἀλλοίωσιν», προσπαθοῦμε νά διασκεδάσουμε τά ἀδιέξοδα τῆς ζωῆς μας, ἡ ὁποία πλέον μέσα στό σύγχρονο γίγνεσθαι ἔχει μετατραπεῖ σέ κόλαση;
Δυστυχῶς, εὔκολα διαπιστώνουμε μιά μονομέρεια στούς ἑορτασμούς. Ἡ ὑλικότητα καί ἡ πεζότητα τῆς ζωῆς ἀγκαλιάζουν τόν ὅλον ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος, κατά τόν Ἅγιο Γρηγόριο Νύσσης, ἐνδιαφέρεται, «Διά τάς τρυφάς καί τάς δόξας καί τάς ἐφημέρους τιμάς καί τάς ὠκυμόρους τῆς σαρκός πληροφορίας....»[2] καί ἀγαπᾶ «τήν ἡδονήν καί γαστριμαργίαν καί ἀπληστίαν καί τά ὅμοια...»[3]. Μέσα ἀπό τά φῶτα, τό καταναλωτικό πνεῦμα, τήν χλιδή τῶν δυναμένων νά σπαταλοῦν ἄκριτα τά ὑλικά ἀγαθά, τήν πλήρη ἐκκοσμίκευση, τό ἀχαλίνωτο τῆς προσκαίρου ἀπολαύσεως καί τῆς τρυφῆς τοῦ παρόντος βίου, φαίνεται τό κενό τῆς ψυχῆς καί ἡ ἔλλειψη βάθους, ἀφοῦ πίσω ἀπ’ὅλα αὐτά δέν ζεῖ ἡ ἐλπίδα, δέν νοηματοδοτεῖται ἡ ζωή, δέν ὑπάρχει ἡ προοπτική τῆς αἰωνιότητος γιά τήν ὁποία εἶναι πλασμένος ὁ ἄνθρωπος, δέν μένει χῶρος γιά τόν ἄλλο, δέν ἔχει θέση ὁ Θεός.
Καί ὅμως τό Μυστήριο συνεχίζεται. Ἐκεῖνος ἐπιμένει. Κενοῦται συνεχῶς. Ἡ ἀγάπη δέν μπορεῖ νά πράξῃ διαφορετικά. Ἐνθυμεῖσθε ἀδελφοί μου, τί λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος; «Ὁ Θεός ἀγάπη ἐστί».[4] Ὁ Κύριος μας, ἔρχεται συνεχῶς. Ἦλθε καί ἐφέτος. Κενοῦται καί σήμερα, μέσα σέ ἕνα κόσμο τυφλωμένο ἀπό τήν ἐγωπάθεια, τήν ὑπερηφάνεια, τή δαιμονική μοναξιά∙ Ἓνα κόσμο πού βιώνει τραγικά τήν ὑπαρξιακή του κρίση παγκοσμίως, ἀλλά καί στή χώρα μας. Σέ μιά ἐποχή οἰκονομικῶν ἀδιεξόδων, τά ὁποῖα ἐδημιούργησε ἡ λατρεία τῆς ὕλης. Σέ μιά ἐποχή ἀπανθρωπιᾶς, τήν ὁποία κατεσκεύασε ἡ θεοποίηση τοῦ ἀνθρώπου καί ἡ ἄσπλαχνη καρδιά. Σέ μιά ἐποχή βίας, πολέμων καί ἀδικίας, τά ὁποῖα ἐτροφοδότησε ἡ ἔλλειψη ἀγάπης καί τό σαρκικό φρόνημα, ὁ βοσκηματώδης βίος, ὅπως λένε οἱ Πατέρες τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας.
Τό Μυστήριο τῆς ἄκρας οἰκονομίας καί συγκαταβάσεως τοῦ Θεοῦ ἐπαναλαμβάνεται.
Γιά νά ξεπεράσωμε τήν ὀδύνη καί τή θλίψη, τήν ἀπελπισία καί τή φθορά.
Γιά νά ἀποκτήσῃ νόημα ἡ ζωή μας, ἡ ὁποία πνίγεται μέσα στόν ὠκεανό τοῦ ἀπείρου χάους.
Γιά νά κατανοήσωμε, ὅτι δέν εἶναι ὁ ἂνθρωπος ἓνα λογικό καλάμι ριζωμένο στό βοῦρκο τῆς γῆς, ἀλλά τό πάγκαλο τοῦ Θεοῦ πλᾶσμα γιά χάρη τοῦ ὁποίου, «ὁ Δεσπότης πάντων, ἐφάνη ἐπί γῆς ταπεινός ἄνθρωπος καί τό Αἷμα Αὐτοῦ ὑπέρ τοῦ ἀνθρώπου ἐξέχεε».
Γιά νά μπορέσωμε νά ἀγαπήσωμε τόν ἀδελφό μας, ὃποιος καί ἀν εἶναι, ἀδιακρίτως φυλῆς, γλώσσης καί κοινωνικῆς τάξεως, ὑπερνικώντας τά ἐγωιστικά καί ρατσιστικά σύνδρομα πού μᾶς ἔχουν ἐγκλωβίσει στά τείχη τοῦ θανάτου.
Γιά νά ἀντιληφθοῦμε, ὅτι οἱ ὁποιεσδήποτε «κρίσεις» ἀντιμετωπίζονται μέ τήν ἀγάπη πού θυσιαστικά προσφέρεται, ὥστε μέσα ἀπό αὐτήν τήν προσφορά, νά ἀτενίσῃ ἡ ψυχή τόν οὐρανό.
Γιά νά κοινωνήσωμε, συντελόντι εἰπεῖν, μέ τό Θεό, νά γίνωμε δηλαδή, ὅμαιμοι καί σύσσωμοι Αὐτοῦ, «κατά χάριν Θεοί».
Ἀδελφοί μου, ἂς κάνωμε σήμερα, Χριστούγεννα καί κάτι ἀκόμα. Ἂς ἀφήσωμε τόν νοῦ μας νά βρεθῇ κοντά στούς ἀδελφούς μας τῆς Μέσης Ἀνατολῆς, πού ὑφίστανται πολλάς βασάνους καί ποικίλα μαρτύρια γιά τήν ἀγάπη τοῦ Σαρκωθέντος Κυρίου μας.
Ἂς σκεφθοῦμε, ἰδιαιτέρως σήμερα, ὃλους τούς ἀδελφούς μας, χριστιανούς ἢ μή, θύματα βίας, πολέμου καί τρομοκρατίας, τούς ξεριζωμένους, τούς πρόσφυγες, τούς κατατρεγμένους πού θαλασσοδέρνονται γιά νά δοῦν (ἀν δοῦν) καλύτερες ἡμέρες. Ὁ θρῆνος τους καί ὁ κλαυθμός τους εἶναι μάχαιρα κατά τῆς, δῆθεν, πολιτισμένης ἀνθρωπότητος, ἡ ὁποία ἐξέλαβε τόν ἂνθρωπο, ὡς ἀριθμό καί ὃχι ὡς πρόσωπο, ὡς ἀναλώσιμο ὑλικό καί ὃχι ὡς εἰκόνα Θεοῦ.
Τά γεγονότα πού διαδραματίζονται στόν πλανήτη μας πλέον καί οἱ εἰκόνες πού καθημερινῶς κάνουν τόν γύρο τοῦ κόσμου δείχνουν περίτρανα τόν εὐτελισμό τῆς ζωῆς καί τό ἂστατο μιᾶς πορείας χωρίς Θεό.
Ὃλα αὐτά ἐξαιρέτως σήμερα, ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων, θέτουν ὃλους μας πρό τῶν πνευματικῶν καί ἂλλων εὐθυνῶν μας καί μᾶς ὑποχρεώνουν τοὐλάχιστον σέ θερμή προσευχή γιά μετάνοια καί σωτηρία τοῦ κόσμου.
Ἀδελφοί μου, ἂς ἑορτάσωμε, τήν λαμπρά ἡμέρα καί ἑορτή τῆς τοῦ Θεού ἐπιφανείας, πνευματικά καί ὄχι κοσμικά. Οὐράνια καί ὄχι γήινα. Ἂς πανηγυρίσωμε μαζί μέ τούς Ἀγγέλους καί τούς Ἁγίους, γιά τοῦ Θεοῦ «τήν φιλάνθρωπον κένωσιν» καί ἂς ἀκούσωμε ἐν εὐφροσύνῃ τήν χαρμόσυνη ὑμνωδία, ἡ ὁποία τήν Θεολογία τῆς Ἐκκλησίας «ἐν ἄσμασι πρός σωτηρίαν προσφέρει» καί ἂς τήν κάνωμε ὑπόθεση ζωῆς.
«Χριστός γεννᾶται δοξάσατε.
Χριστός ἐξ οὐρανῶν ἀπαντήσατε.
Χριστός ἐπί γῆς, ὑψώθητε
Ἄσατε τῷ Κυρίῳ πᾶσα ἡ γῆ,
καί ἐν εὐφροσύνῃ ἀνυμνήσατε λαοί,
ὅτι δεδόξασται».
Σᾶς ἀσπάζομαι μέ ἀγάπη πατρική.
Χρόνια πολλά καί εὐλογημένα.
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2015
