Μια τεράστια φάλαινα φυσητήρας 52 ποδιών κείτεται στην ακτή της Κασπίας Θάλασσας, της μεγαλύτερης λίμνης του κόσμου, από τη Δευτέρα.
Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό θέαμα, καθώς καμία φάλαινα δεν ζει σε αυτά τα νερά. Πολλοί από τους ανθρώπους που συγκεντρώθηκαν για να δουν το γιγάντιο θαλάσσιο θηλαστικό στις ακτές της πρωτεύουσας του Αζερμπαϊτζάν, Μπακού, δεν έχουν δει ποτέ τους μια φάλαινα σαν αυτή.
Κι όμως δεν είναι αληθινή φάλαινα
Αυτή η νεκρή φάλαινα, ωστόσο, δεν είναι πραγματική. Πρόκειται για ένα υπερρεαλιστικό μοντέλο που κατασκευάστηκε από μια οργάνωση που ονομάζεται Captain Boomer, μια κολεκτίβα ηθοποιών, γλυπτών και επιστημόνων με έδρα το Βέλγιο, η οποία προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες για την παγκόσμια οικολογική καταστροφή, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής κρίσης που προκαλείται από τον άνθρωπο.
Δημιουργήθηκε χρησιμοποιώντας καλούπια από πραγματικές φάλαινες και η μυρωδιά του προέρχεται από κουβάδες με σάπια ψάρια που είναι κρυμμένοι σε κοντινή απόσταση για να ενισχύσουν την ψευδαίσθηση.
Από τότε που δημιουργήθηκε πριν από μια δεκαετία, το μοντέλο φάλαινας έχει περιοδεύσει σε πόλεις και ακτές, από την Ευρώπη έως την Αυστραλία. «Όταν πιστεύουμε ότι η ιστορία είναι σωστή, ξεπροβάλλουμε σε μια πόλη», δήλωσε ο Bart Van Peel του Captain Boomer. Τώρα, η κολεκτίβα αποφάσισε να «παρασύρει» τη φάλαινα στις ακτές του Μπακού, καθώς οι παγκόσμιοι ηγέτες συγκεντρώνονται στην πόλη για την υποστηριζόμενη από τον ΟΗΕ σύνοδο κορυφής για το κλίμα COP29, όπου θα συζητήσουν πώς θα αντιμετωπίσουν την κλιμακούμενη κλιματική κρίση.
Στόχος είναι να παίξουμε με τα γεγονότα και τη μυθοπλασία, να αμφισβητήσουμε τις πεποιθήσεις των ανθρώπων και να τους κάνουμε να σκεφτούν, δήλωσε ο Van Peel στο CNN. Αυτό το αταίριαστο ζώο κάνει «τους ανθρώπους να αισθάνονται ότι ο δεσμός τους με τη φύση διαταράσσεται», είπε.
Το ταξίδι της φάλαινας στο Αζερμπαϊτζάν από το σπίτι της στο Βέλγιο ήταν μακρύ. Τα μέλη του Captain Boomer τη φόρτωσαν σε ένα φορτηγό και διέσχισαν την Ευρώπη, την Τουρκία και τη Γεωργία, πριν τελικά φτάσει στο Μπακού δύο εβδομάδες αργότερα.
Η ομάδα πήρε έγκριση από τις αρχές του Αζερμπαϊτζάν για την εγκατάσταση, με τη βοήθεια ενός ντόπιου ακτιβιστή, του Adnan Hussein, ο οποίος ξεκίνησε την πρωτοβουλία FINS, η οποία εργάζεται για την προστασία των θαλάσσιων ειδών. Σχεδιάζουν να κρατήσουν τη φάλαινα εκεί καθ’ όλη τη διάρκεια της διάσκεψης για το κλίμα.
Η εγκατάσταση συνοδεύεται από ένα είδος θεάτρου δρόμου, όπου τα μέλη της συλλογικότητας παίζουν τους ρόλους των επιστημόνων που προσπαθούν να διαπιστώσουν τι συνέβη στη φάλαινα. Συνθέτουν ένα «μωσαϊκό από ιστορίες», δήλωσε ο Van Peel. «Όπως, ίσως λόγω της κλιματικής αλλαγής, άλλαξε τη διαδρομή της μετανάστευσής της».
Καθώς οι άνθρωποι συνεχίζουν να θερμαίνουν τον κόσμο καίγοντας ορυκτά καύσιμα, οι φάλαινες, όπως και όλη η θαλάσσια ζωή, είναι όλο και πιο ευάλωτες. Οι θερμότερες θερμοκρασίες των ωκεανών μπορεί να επηρεάσουν την τροφή τους και να τις αναγκάσουν να αλλάξουν τις μεταναστευτικές τους διαδρομές, θέτοντάς τες ενδεχομένως σε μεγαλύτερο κίνδυνο από ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η ναυτιλία και η αλιεία.
Μέχρι στιγμής, χιλιάδες άνθρωποι έχουν συγκεντρωθεί για να κοιτάξουν τη φάλαινα από τότε που εγκαταστάθηκε νωρίς το πρωί της Δευτέρας, δήλωσε ο Βαν Πιλ. Κάποιοι έχουν μείνει περισσότερο από μία ώρα και πολλοί είχαν «πολύ συναισθηματικές αντιδράσεις», είπε.
Για τον Βαν Πιλ η δύναμη είναι να φέρει τους ανθρώπους κοντά γύρω από την ανώμαλη παρουσία της φάλαινας. «Είναι αυτή η χειρονομία ενός θηρίου που έρχεται από ένα άλλο στοιχείο και πέφτει στα πόδια μας και λέει: «Κοιτάξτε, δεν μπορώ πια». Υπάρχει μια εξάντληση. Είναι ένα μεγάλο ερωτηματικό. Τι θα κάνεις;».
Με πληροφορίες από CNN
