Ο Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικόλαος, παρουσίασε στην Τακτική Συνεδρία της Ιεράς Συνόδου υπό την προεδρία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου, την εισήγησή του με θέμα «Τεχνητή Ευφυΐα: Η Εκκλησία μπροστά στην αναδυόμενη νέα ανθρωπολογία», η οποία περιλαμβάνει 10 προτάσεις για την αντιμετώπιση της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) από την Εκκλησία.
Με λόγο βαθιά θεολογικό αλλά και διεισδυτικό ως προς τις κοινωνικές εξελίξεις, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής ανέλυσε το φαινόμενο της τεχνητής ευφυΐας, θέτοντας το στοχαστικά απέναντι στην πνευματική ταυτότητα του ανθρώπου.
Χαρακτήρισε την πρόκληση της τεχνητής νοημοσύνης «ίσως τη μεγαλύτερη που έχει κληθεί να αντιμετωπίσει ποτέ η Εκκλησία – μεγαλύτερη ακόμη και από τους διωγμούς και τις αιρέσεις». Ενώ οι παλαιές πλάνες αμφισβητούσαν τον Θεό, η σημερινή τεχνολογική θεοποίηση – όπως είπε – «δεν τον αρνείται απλώς, αλλά τον εξαφανίζει από τον ορίζοντα του υπάρχοντος».
Ο Μητροπολίτης προειδοποίησε ότι, αν ο άνθρωπος αντικαταστήσει τον νου και το πνεύμα του με την «μηχανική λογική» της τεχνολογίας, τότε κινδυνεύει να χάσει την ίδια του την υπόσταση ως εικόνα του Θεού. Ο «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν» άνθρωπος, είπε χαρακτηριστικά, μπορεί να καταστεί ακατανόητος για τον ίδιο τον εαυτό του.
Οι προτάσεις της Εκκλησίας για την τεχνητή ευφυΐα
– Την ανάγκη ουσιαστικής κατανόησης του τι σημαίνει τεχνητή ευφυΐα και των επιπτώσεών της στον άνθρωπο.
– Την απόρριψη θεωριών συνωμοσίας αλλά και της αδιαφορίας απέναντι στις τεχνολογικές εξελίξεις.
– Την αξιοποίηση της τεχνολογίας για το κοινωνικό και ποιμαντικό έργο της Εκκλησίας, με ενεργό ρόλο των νέων.
– Τη δημιουργία ενός «δικού μας αλγορίθμου», όπως είπε, ενός πνευματικού προγράμματος που να «μαθαίνει να πράττει το καλό».
– Τη διαφύλαξη του μυστηρίου και της μυσταγωγίας, μακριά από συναισθηματικές ψευδαισθήσεις και επιφανειακή «θρησκευτική εμπειρία».
– Την ενίσχυση της προσευχής, της χάρης και της αυθεντικής μαρτυρίας ως απάντηση στη λογική της τεχνητής παντοδυναμίας.
– Την επίγνωση ότι η Εκκλησία δεν υπάρχει για να πολεμήσει τις εξελίξεις, αλλά για να φωτίσει την ιστορία με τη μαρτυρία της πίστης και την προοπτική της Βασιλείας του Θεού.
«Ο νέος άνθρωπος του Θεού απέναντι στο προϊόν της μηχανής»
Κλείνοντας την εισήγησή του, ο κ. Νικόλαος υπογράμμισε ότι μόνον όταν η ζωή της Εκκλησίας είναι σύμφωνη με τη διδασκαλία του Ευαγγελίου, τότε μπορεί να εμπνέει και να πείθει.
Ο ανακαινισμένος, πνευματικός άνθρωπος, είπε, είναι ασύγκριτα ανώτερος από το τεχνητό δημιούργημα της νέας ανθρωπολογίας, ενώ προειδοποίησε ότι, αν η Εκκλησία χάσει τη ζωντανή μαρτυρία της, «ο Θεός της τεχνητής νοημοσύνης θα φανεί πιο αληθινός από τον δικό μας».
Η Ιερά Σύνοδος ενέκρινε ομόφωνα την εισήγησή του και τόνισε τη σημασία της πνευματικής επαγρύπνησης απέναντι στην ταχύτατα εξελισσόμενη τεχνολογική πραγματικότητα.