Η Berlinale σήκωσε αυλαία με φόντο την άνοδο της ακροδεξιάς

«Μια πράξη αντίστασης απέναντι σε όλες τις παράλογες ιδέες»: το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου ξεκίνησε χθες σε ένα υπόβαθρο ανόδου της ακροδεξιάς στην Ευρώπη και στον κόσμο, δέκα ημέρες πριν από τις γερμανικές βουλευτικές εκλογές.

Η διευθύντρια της Μπερλινάλε Τρίσια Τατλ έδωσε τον τόνο στη συνέντευξη Τύπου της κριτικής επιτροπής σήμερα το πρωί στη γερμανική πρωτεύουσα, λέγοντας πως, “ένα φεστιβάλ όπως αυτό είναι μια αποδοκιμασία (…) όλων των ιδεών που διαδίδονται από πολλά ακροδεξιά κόμματα”. Πρώτο μεγάλο ραντεβού της χρονιάς για τη βιομηχανία του σινεμά, η Μπερλινάλε θεωρούνταν πάντοτε ως ένα προοδευτικό και πολιτικό φεστιβάλ, χωρίς ωστόσο να προσελκύει τόσο τα φώτα της προβολέων όσο τα φεστιβάλ των Καννών ή της Βενετίας που πραγματοποιούνται μερικούς μήνες αργότερα.

“Τώρα διερχόμαστε μια ιδιαίτερη κρίση στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο”, δήλωσε δίπλα στην Τρίσια Τατλ ο Αμερικανός σκηνοθέτης Τοντ Χέινς, ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, υπογραμμίζοντας “την ανησυχία και την έκπληξη” που έχουν προκαλέσει οι τρεις πρώτες εβδομάδες της κυβέρνησης Τραμπ.

“Ο τρόπος με τον οποίο θα προχωρήσουμε για να ενώσουμε διαφορετικές μορφές αντίστασης (…) αποτελεί ακόμη αντικείμενο σκέψης μεταξύ των δημοκρατών”, πρόσθεσε ο σκηνοθέτης των “Σκοτεινών νερών”, του “I’m not there”, του “Carol”.

Όσον αφορά τις γερμανικές εκλογές ή το ακροδεξιό κόμμα AfD, που πιστώνεται τη δεύτερη θέση μετά τη συντηρητική Χριστιανική Ένωση (CDU-CSU) στις έρευνες της κοινής γνώμης, η Γερμανίδα σκηνοθέτης και ηθοποιός Μαρία Σρέιντερ παραδέχθηκε πως έχει επηρεαστεί, αν και ακόμη τίποτε δεν έχει κριθεί οριστικά.

Οι εκλογές θα διεξαχθούν στις 23 Φεβρουαρίου, την επομένη της απονομής της Χρυσής Άρκτου, της υψηλότερης τιμητικής διάκρισης της Μπερλινάλε. Η εναρκτήρια ταινία του φεστιβάλ, που έχει προγραμματιστεί να προβληθεί απόψε, το “The light” του Γερμανού σκηνοθέτη Τομ Τίκβερ, παρουσιάζει την άφιξη μιας προσφύγισσας από τη Συρία, η οποία προσλαμβάνεται ως γκουβερνάντα σε μια οικογένεια του Βερολίνου “που θα την οδηγήσει σε ένα ταξίδι προς το άγνωστο”.

Γνωστός για το “Τρέξε Λόλα, τρέξε” το 1998, ο Τίκβερ επανέρχεται στη σύγχρονη Γερμανία, έπειτα από μια δεκαετία ως σκηνοθέτης της σειράς “Babylon Berlin” που είχε ως υπόβαθρο τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης και την άνοδο του ναζισμού. Το “The light” “περιγράφει σημερινούς ανθρώπους, απέναντι στην ένταση της σύγχρονης εποχής”, είπε. Μια εποχή στην οποία “η δημοκρατία τίθεται εκ νέου υπό αμφισβήτηση” από πολιτικές δυνάμεις που “θέλουν να αποκλείουν και να περιθωριοποιούν”, όπως διαπίστωσε ο 59χρονος σκηνοθέτης σε δηλώσεις προς τον γερμανικό Τύπο.

Η βραδιά έναρξης διακρίνεται επίσης για την απονομή τιμητικής Χρυσής Άρκτου στην Τίλντα Σουίντον, μια φυσιογνωμία του σινεμά που έχει παίξει σε ταινίες των Γουές Άντερσον και Πέδρο Αλμοδόβαρ αλλά επίσης και στο πλευρό των Μπραντ Πιτ, Τομ Κρουζ, Κιάνου Ριβς. Τα μέλη της κριτικής επιτροπής θα μπουν ‘στα βαθιά’ αύριο, Παρασκευή, με την προβολή των πρώτων ταινιών που διαγωνίζονται για τη Χρυσή Άρκτο.

Με πρόεδρο τον Τοντ Χέινς, η επιτροπή που περιλαμβάνει επίσης την Κινέζα σταρ Φαν Μπίνγκμπινγκ και τον Γαλλομαροκινό σκηνοθέτη Ναμπίλ Αγιούς, θα δει 19 ταινίες σε συνέχεια του ντοκιμαντέρ “Dahomey” της Γαλλοσενεγαλέζας Ματί Ντιόπ. Για τη Χρυσή Άρκτο θα διαγωνιστούν ο Αμερικανός σκηνοθέτης Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ, ο Νοτιοκορεάτης Χονγκ Σανγκ-Σου, ο Μεξικανός Μισέλ Φράνκο, ή ακόμη ο Ρουμάνος Ράντου Τζούντε.

Η διευθύντρια του φεστιβάλ Τρίσια Τατλ έχει προσθέσει επίσης στο πρόγραμμα ορισμένους σταρ, μεταξύ των οποίων τον Τιμοτέ Σαλαμέ, που θα παρουσιάσει το “A Complete Unkown“, μια βιογραφική ταινία για τον Μπομπ Ντίλαν που έχει ήδη βγει στις αίθουσες σε πολλές χώρες (και στην Ελλάδα). Έχουν ανακοινωθεί επίσης οι Τζέσικα Τσάστεϊν, Μαριόν Κοτιγιάρ, Ίθαν Χοκ, Ρόμπερτ Πάτινσον. Ο τελευταίος συμμετέχει, εκτός συναγωνισμού, στην ταινία “Mickey 17“, μια κωμωδία επιστημονικής φαντασίας, με την οποία ο Νοτιοκορεάτης σκηνοθέτης Μπονγκ Τζουν-χο επιστρέφει στον κινηματογράφο μετά τον θρίαμβο των “Παράσιτων”.