Ακόμη μία καταδίκη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την Ελλάδα σχετικά με τις περιβαλλοντικές της επιδόσεις. Αυτή τη φορά για την ατμοσφαιρική ρύπανση στη Θεσσαλονίκη –και ιδιαίτερα τις πολύ υψηλές τιμές των μικροσωματιδίων– την οποία η χώρα απέτυχε να αντιμετωπίσει την τελευταία δεκαετία.
Οι έλεγχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις τιμές των αιωρούμενων μικροσωματιδίων με διάμετρο 10 (ΑΣ10) στη χώρα μας ξεκίνησαν το 2005. Η επιτροπή διαπίστωσε ότι σε πολλούς οικισμούς υπήρχε πρόβλημα, καθώς μετρήθηκαν υπερβάσεις στις οριακές τιμές για σημαντικό αριθμό ημερών.
Η επιτροπή απηύθυνε προειδοποιητική επιστολή στη χώρα το 2009 και συμπληρωματική προειδοποιητική επιστολή το 2013, υποστηρίζοντας ότι πέρα από τη διαρκή παραβίαση των οριακών τιμών, η Ελλάδα δεν έλαβε τα κατάλληλα μέτρα ώστε η περίοδος των υπερβάσεων να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη σε δύο πόλεις (Αθήνα και Θεσσαλονίκη).
Τελικώς οι συστηματικές υπερβάσεις στις τιμές των μικροσωματιδίων συνεχίστηκαν κυρίως στη Θεσσαλονίκη και έτσι το 2021 η Ελλάδα παραπέμφθηκε στο Ευρωδικαστήριο. Χθες ανακοινώθηκε η πρώτη καταδίκη της πόλης για το θέμα.
«Με τη σημερινή του απόφαση το δικαστήριο διαπιστώνει ότι η Ελλάδα παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από την κοινοτική νομοθεσία, παραλείποντας να μεριμνήσει ώστε να μην υπάρξει υπέρβαση, κατά τρόπο συστηματικό και διαρκή, της ημερήσιας οριακής τιμής για τα ΑΣ10 από το 2005 έως και το 2012, στη διάρκεια του 2014 και, εν συνεχεία, εκ νέου από το 2017 έως και το 2019 στον οικισμό Θεσσαλονίκης», αναφέρει η ανακοίνωση του Ευρωδικαστηρίου.
«Επίσης, το δικαστήριο κατέληξε ότι η Ελλάδα, παραλείποντας να θεσπίσει από τις 11 Ιουνίου 2010 κατάλληλα μέτρα για τη διασφάλιση της συμμορφώσεως προς την ημερήσια οριακή τιμή για τα ΑΣ10 στον ίδιο οικισμό, παρέβη τις υποχρεώσεις της που πηγάζουν από την οδηγία και ειδικότερα την υποχρέωση να διασφαλίσει ότι τα σχέδια για την ποιότητα του αέρα θεσπίζουν κατάλληλα μέτρα ώστε η περίοδος υπέρβασης της εν λόγω οριακής τιμής να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη».
Οι απαντήσεις των ελληνικών αρχών δεν ικανοποίησαν την επιτροπή – μάλιστα το επιχείρημα των ελληνικών αρχών, ότι μεγάλο μέρος της ρύπανσης οφείλεται στη μεταφορά σκόνης από τη Σαχάρα απορρίφθηκε, καθώς «οι υπερβάσεις παρέμειναν στη Θεσσαλονίκη ακόμη και μετά την αφαίρεση της συμβολής των φυσικών πηγών (π.χ. σκόνη Σαχάρας)».
Κύρια πηγή των αιωρούμενων μικροσωματιδίων είναι η καύση ορυκτών καυσίμων και βιομάζας, βιομηχανικές δραστηριότητες και η κυκλοφορία οχημάτων. Οι αυξημένες τιμές των μικροσωματιδίων πλήττουν πνεύμονες και κυκλοφορικό.
