Περάσαμε κοντά δέκα μέρες φέρνοντας βόλτες γύρω από τις Πρέσπες, μυρίσαμε τον τόπο και τον γευτήκαμε, μας περόνιασε το κρύο και η υγρασία, και στα μάτια καθρεφτίστηκαν εικόνες κινηματογραφικές. Συναντήσαμε χιόνια και ψιλόβροχο, τρυγημένα φασολοχώραφα και γυμνά αμπέλια, πετύχαμε ψαράδες που αρμένιζαν με τις βάρκες τους σε γυάλινα νερά και ζωοτρόφους που μαζί με τα κοπάδια τους περιδιάβαιναν σε βελούδινες βουνοπλαγιές.
Στου Χάσου την παραλίμνια ταβέρνα (Τ/23850-46.803), «καραβάκι» σωστό, αγκυροβολημένο στην προβλήτα της Μικρολίμνης, καθίσαμε να φάμε τη Μικρή Πρέσπα στο πιάτο. Δοκιμάσαμε τα στιλπνά φαγιά της Ζένιας Αναστασιάδου, που κάνει τα δικά της και πειράζει μια σταλιά αυτά που κληρονόμησε από τον παππού, Παντελή Χάσο. Μαζί με τον άντρα της, τον Κυριάκο, ο οποίος τα τελευταία χρόνια ασχολείται με τη μελισσοκομία, κρατάνε τον τόπο ζωντανό, σερβίρουν τα γριβάδια και τις πέστροφες της λίμνης, μαγειρεύουν με ό,τι παράγει ο τόπος, συνοδεύουν τα φαγητά με δικό τους τσίπουρο και δίνουν έναν καλό λόγο στους επισκέπτες να κάνουν μια μεγάλη στάση στην ορεινή Μικρολίμνη. Τη μέρα που πήγαμε, είχε φρεσκοψαρεμένο γριβάδι με κρεμμύδια, πέστροφα φούρνου και καπνιστή, μαύρους γίγαντες σαλάτα και λευκούς γίγαντες πλακί, είχε ωραιότατη φασολάδα και αχνιστό πατσά, άιβαρ εκπληκτικό, τουρσάκια, πατατοσαλάτα και δυο τρία φαγάκια ακόμα.
Στου Γερμανού, όπως ξέρουν οι περισσότεροι την ταβέρνα Συντροφιά (T/23850- 46107) του Γερμανού Χριστιανόπουλου, που βρίσκεται λίγα μέτρα πάνω από το λιμανάκι στους Ψαράδες, δοκιμάσαμε τα φαγητά που ετοιμάζουν ο Γερμανός, η Χριστίνα και η Τούλα. Γριβάδι ψαρεμένο από τη μεγάλη Πρέσπα ψητό στα κάρβουνα, τα λιαστά τσιρόνια, αυτόν τον σπάνιο μεζέ της λίμνης, πιπεριές Φλωρίνης γεμιστές, τουρσί αλλά και ψητές, σαλιγκάρια γεμιστά και μυρωδάτα, καπνιστά κρεατικά. Ήπιαμε δικό τους τσίπουρο, ανοίξαμε κρασιά από τα οινοποιεία της περιοχής, ζεστάθηκε το κοκαλάκι μας πλάι στο τζάκι, ακούσαμε τα χάλκινα και γλεντήσαμε με βαλκανικούς χορούς.
Ένας φιλόξενος οικοδεσπότης μάς περιποιήθηκε στην ταβέρνα Το Πρέσπειον στον Άγιο Γερμανό (T/23850-51.442). Ο Νίκος Αραμπατζής μαγειρεύει με αγάπη τα καλά που βγάζει ο τόπος του. Μας έφερε να δοκιμάσουμε γίγαντες πεντανόστιμους, πιπεριές Φλωρίνης ψητές με μέλι, φασουλόφαβα με ολίγη πιπεριά Φλωρίνης, φλωρινέλα ψητή, τραχανόσουπα, κεμπάπια και ουσιαστικό μπιφτέκι από μοσχάρι ράτσας Βραχυκερατικής. Τα προσέχει τα φαγιά του, τα νοστιμίζει με λίγα μπαχαρικά, πολλά φτιασίδια δεν χρειάζονται, γιατί μαγειρεύει με διαλεχτά και καλά υλικά. Κάποιες μέρες έχει και κοντοσούβλι χοιρινό ή και πρόβειο. Οι ντόπιοι τον προτιμούν και το μαγαζί του είναι γεμάτο.
Ανθολογήσαμε την κουζίνα της περιοχής, μια βιτρίνα των τοπικά παραγόμενων προϊόντων, με βαλκανικό αποτύπωμα και δεκάδες επιρροές από εισερχόμενες πληθυσμιακές ομάδες που εγκαταστάθηκαν γύρω από τις Πρέσπες. Μια εν πολλοίς άγνωστη γαστρονομία, που παρουσιάζουμε στο χριστουγεννιάτικο τεύχος του Γαστρονόμου και την οποία έχει ακόμα μεγαλύτερη αξία να δοκιμάσει κανείς αν βρεθεί στα μαγικά αγγελοπουλικά τοπία που βαστάνε γερά τη δική τους αλήθεια.
Ο Γαστρονόμος Δεκεμβρίου κυκλοφορεί στις 8 Δεκεμβρίου με την Καθημερινή της Κυριακής.