Το 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (ΦΝΘ) ανοίγει τις πύλες του σήμερα - και θα διαρκέσει έως τις 20 Μαρτίου -, στις αίθουσες Ολύμπιον, Παύλος Ζάννας, Τζον Κασσαβέτης, Σταύρος Τορνές, Φρίντα Λιάππα και Τώνια Μαρκετάκη.
Μέσα από ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει ταινίες τεκμηρίωσης από όλο τον κόσμο, αφιερώματα καθώς και παράλληλες δράσεις, το Φεστιβάλ φιλοδοξεί να ενημερώσει, να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει το κοινό, γύρω από κρίσιμες θεματικές που απαιτούν την κριτική στάση και την ενεργή συμμετοχή του.
Ταινία έναρξης
Μια νεανική, κεφάτη ορχήστρα που χρησιμοποιεί μουσικά όργανα φτιαγμένα εξ ολοκλήρου από σκουπίδια και γίνεται διάσημη σε όλο τον κόσμο, πρωταγωνιστεί στο ντοκιμαντέρ «Landfill Harmonic - A Symphony of the Human Spirit» των Μπραντ Όλγκουντ και Γκρέιχαμ Τάουνσλι, που ανοίγει την αυλαία του 18ου ΦΝΘ, σήμερα στο Ολύμπιον. Η «Recycled Orchestra», όπως ονομάζεται, έχει έδρα της την Κατέουρα, μια από τις πιο υποβαθμισμένες παραγκουπόλεις- σκουπιδότοπους της Παραγουάης, όπου οι άνθρωποι ζουν κυριολεκτικά μέσα σε μια απέραντη έκταση από σκουπίδια, από τα οποία επιβιώνουν ως ρακοσυλλέκτες.
Αποκαλυπτικό αφιέρωμα
Τα αφιερώματα του 18ου ΦΝΘ αναδεικνύουν σημαντικούς δημιουργούς που επαναπροσδιορίζουν με την τέχνη τους το είδος του ντοκιμαντέρ, καθώς και κρίσιμα θέματα που πρωταγωνιστούν στη σύγχρονη επικαιρότητα. Φέτος, το Φεστιβάλ εστιάζει στο προσφυγικό ζήτημα μέσα από το αποκαλυπτικό αφιέρωμα «Πρόσφυγες: Απόδραση προς την ελευθερία;», ενώ παράλληλα, τιμά δύο σκηνοθέτες που μέσα από την ανατρεπτική ματιά τους, «μεταμορφώνουν» τις εικόνες της πραγματικότητας: τον Δανό Γιον Μπανγκ Κάρλσεν και τον Ιρλανδό Μαρκ Κάζινς, οι οποίοι θα παραβρεθούν στη διοργάνωση για να παρουσιάσουν τις ταινίες τους και να συνομιλήσουν με τους θεατές.
73 ελληνικές ταινίες
Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης στηρίζει ενεργά τα ελληνικά ντοκιμαντέρ, βοηθά τους Έλληνες ντοκιμαντερίστες να βρουν τον δικό τους τρόπο έκφρασης και ενισχύει με όποιο τρόπο μπορεί την παρουσία τους στη διεθνή αγορά. Κάθε χρόνο και πιο δυναμική, η ελληνική παραγωγή ντοκιμαντέρ πρωταγωνιστεί και φέτος στο 18ο ΦΝΘ, με 73 ελληνικές ταινίες, οι οποίες αποτυπώνουν με τόλμη μια πραγματικότητα που αναδιαμορφώνεται στη δίνη κοινωνικών ζυμώσεων. Τα ελληνικά ντοκιμαντέρ, κατατάσσονται στα τμήματα του Επίσημου Προγράμματος και στο Ελληνικό Πανόραμα.
Φως στη βάναυση καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Το τμήμα του ΦΝΘ με τίτλο «Ανθρώπινα Δικαιώματα», το οποίο πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Διεθνή Αμνηστία, συστάθηκε με σκοπό να ρίξει φως στη βάναυση καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Διεθνής Αμνηστία θα απονείμει για δέκατη χρονιά ένα ειδικό βραβείο στην καλύτερη ταινία του τμήματος. Η φετινή επιτροπή αποτελείται από τους: Ειρήνη Τσολάκη (Αντιπρόεδρος - Ελληνικό Τμήμα Διεθνoύς Αμνηστίας), Δρ. Ευτυχία Βουτυρά (Κοινωνική Ανθρωπολόγος, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Μακεδονίας), Γιάννη Γκίρμπα (Δημοσιογράφος - μέλος ΔΣ ΠΟΕΣΥ), Μαριάννα Λεονταρίδου (Κριτικός Κινηματογράφου, Μέλος της Διεθνούς Αμνηστίας – Ομάδα Θεσσαλονίκης) και Ανδρέα Σιαδήμα (Σκηνοθέτης – Παραγωγός).
Περιβάλλον
Αποκαλυπτικά ντοκιμαντέρ που αποτυπώνουν τις τραγικές επιπτώσεις της ανθρώπινης επέμβασης στο περιβάλλον και το αντίτιμο που «πληρώνει» η ανθρωπότητα, συγκλονίζουν και ευαισθητοποιούν τον θεατή επάνω σε ένα ζήτημα που επιτάσσει άμεση δράση και αφορά στην ίδια μας την επιβίωση.
Στο πλαίσιο του τμήματος «Περιβάλλον», έχει καθιερωθεί ένα βραβείο, το οποίο απονέμει επιτροπή της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF Ελλάς στην καλύτερη ταινία της ενότητας. Φέτος, την επιτροπή WWF Ελλάς απαρτίζουν οι: Αμαλία Αλμπερίνι (Υπεύθυνη Επικοινωνίας Προγράμματος ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFΕ, WWF Ελλάς), Βίκυ Μπαρμπόκα (Υπεύθυνη Επικοινωνίας Προγράμματος «Καλύτερης Ζωής», WWF Ελλάς), Ιάσονας Κάντας (Υπεύθυνος Γραφείου Τύπου WWF Ελλάς) και Αλέξανδρος Κανδαράκης (Υπεύθυνος Ψηφιακής Επικοινωνίας WWF Ελλάς).
Καταγραφή μνήμης
Πρόκειται για μια επιλογή από τολμηρές, διαφορετικές κινηματογραφικές προσεγγίσεις στην πάντα ριψοκίνδυνη και απαιτητική διαδικασία που εμπεριέχει η δημιουργία του ιστορικού κινηματογραφικού ντοκουμέντου, προσφέροντας έτσι ένα πολύπλευρο πορτρέτο της Ιστορίας.
Βασικό μέλημα των ταινιών της ενότητας είναι η διερεύνηση της προσωπικής και συλλογικής μνήμης και του ολοένα και πιο σημαντικού ρόλου της στην εξερεύνηση και κατανόηση του παρελθόντος, άρα και του παρόντος.
Φέτος, για πρώτη φορά στο ΦΝΘ, ο Τηλεοπτικός Σταθμός της Βουλής των Ελλήνων θα απονείμει το βραβείο «Ανθρώπινες Αξίες», το οποίο έχει ήδη καθιερωθεί εδώ και δέκα χρόνια στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Την επιτροπή επιλογής του βραβείου απαρτίζουν οι: Άρης Φατούρος (Σύμβουλος Προγράμματος και Αναπληρωτής Συντονιστής), Πάνος Κουάνης (Σύμβουλος Οικονομίας & Νέων Τεχνολογιών-Προϊστάμενος Τομέα Προγράμματος & Διοικητικής Υποστήριξης) και Βασίλης Δούβλης (Σκηνοθέτης).
Ο βασικός κορμός του προγράμματος του Φεστιβάλ αποτελείται, επίσης, από τις ενότητες «Όψεις του κόσμου», «Μικρές Αφηγήσεις», «Πορτρέτα», «Μουσική» και «Τέχνες».
Masterclass Γιον Μπανγκ Κάρλσεν
Τρίτη 15 Μαρτίου, 11:00, αίθουσα Παύλος Ζάννας
Ο Γιον Μπανγκ Κάρλσεν, ένας από τους καινοτόμους σκηνοθέτες της Δανίας, είναι γνωστός για τα «σκηνοθετημένα ντοκιμαντέρ» του, στα οποία θολώνει τα όρια ανάμεσα στην τεκμηρίωση και τη μυθοπλασία. Στις ταινίες του σκιαγραφεί πορτρέτα ανθρώπων της διπλανής πόρτας ή του περιθωρίου. Ο Γιον Μπανγκ Κάρλσεν θα μιλήσει για την κινηματογραφική του μέθοδο, καθώς επίσης για τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει την πραγματικότητα στις ταινίες του.
Συζήτηση «Αποτυπώνοντας το προσφυγικό ζήτημα»
Τετάρτη 16 Μαρτίου, 11:00, αίθουσα Παύλος Ζάννας
Στο πλαίσιο του αφιερώματος «Πρόσφυγες: Απόδραση προς την ελευθερία;» του 18ου ΦΝΘ, θα πραγματοποιηθεί η συζήτηση «Αποτυπώνοντας το προσφυγικό ζήτημα: Μέθοδοι, στόχοι, προκλήσεις, δεοντολογία». Η συζήτηση θα εστιάσει σε ποικίλα ερωτήματα που γεννιούνται σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους προσεγγίζουμε και νοηματοδοτούμε το πολυσύνθετο πολιτικό και ανθρωπιστικό προσφυγικό ζήτημα, που βρίσκεται σε εξέλιξη και αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες μεταβάσεις της σύγχρονης ιστορίας. Οι προσκεκλημένοι ομιλητές είναι οι: Ανέστης Αζάς (Σκηνοθέτης Θεάτρου-Καλλιτεχνικός Διευθυντής Πειραματικής Σκηνής (-1) Εθνικού Θεάτρου), Γιώργος Μουτάφης (Φωτορεπόρτερ), Μάρθα Μπουζιούρη (Κοινωνική Ανθρωπολόγος-Σκηνοθέτιδα cross-media projects), Μαριάννα Οικονόμου (Σκηνοθέτιδα).
«Εικόνες του άλλου μας εαυτού»
Μια μοναδική κοινωνική καταγραφή για την Ελλάδα της κρίσης, μέσα από εικόνες του αστικού τοπίου της Αθήνας έτσι όπως τις ανακάλυψαν και τις αποτύπωσαν με το φωτογραφικό φακό τους οι διανομείς του περιοδικού δρόμου «σχεδία», αναδεικνύεται στην έκθεση «Εικόνες του άλλου μας εαυτού». Η έκθεση αποτελεί διοργάνωση του ΦΝΘ, του περιοδικού δρόμου «σχεδία», του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, όπου και θα φιλοξενηθεί από τις 12 έως τις 26 Μαρτίου.
«Μίλτος Σκούρας. Black & White Stories»
Η έκθεση «Μίλτος Σκούρας. Black & White Stories», η οποία περιλαμβάνει 44 ασπρόμαυρες ζωγραφικές συνθέσεις, θα παρουσιαστεί στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Μονή Λαζαριστών) και αποτελεί διοργάνωση του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, με την υποστήριξη του ΦΝΘ. Η έκθεση θα εγκαινιαστεί στις 19 Μαρτίου.
Βίντεο - εγκατάσταση «Occupy, Resist, Produce»
H τρικάναλη βιντεο-εγκατάσταση «Occupy, Resist, Produce» των Dario Azzelini και Oliver Ressler, μια διοργάνωση του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, που πραγματοποιείται με την υποστήριξη του ΦΝΘ, θα παρουσιαστεί στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Β1, Λιμάνι) το διάστημα 12 – 26 Μαρτίου.
Αγορά
Η Αγορά Ντοκιμαντέρ / Doc Market του 18ου ΦΝΘ θα πραγματοποιηθεί από τις 13 έως 19 Μαρτίου, καθημερινά 10:00 - 20:00, στο ξενoδοχείο Electra Palace (αίθουσα Bυζάντιον). Φέτος, η Αγορά, συγκεντρώνει ρεκόρ συμμετοχών, καθώς σε αυτή λαμβάνουν μέρος πάνω από 490 ντοκιμαντέρ, ενώ οι επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου που θα την επισκεφτούν ξεπερνούν τους 60.