Ύψιστα ηθικά διλήμματα αναλύονται σε μεγάλο βάθος, σε ένα λογοτεχνικό αριστούργημα, που μας παρασέρνει στον σκοτεινό λαβύρινθο μιας αλλοτριωμένης ψυχής, για να δημιουργήσει προβληματισμό για το αν είναι δίκαιο ένας ευφυής άνθρωπος να διαπράξει ένα έγκλημα, καταπατώντας τον νόμο, όταν, με την πράξη του αυτή, θα ωφελήσει την ανθρωπότητα.
Με επίκεντρο την ηθική, τον νόμο και τον άνθρωπο, ένα από τα σημαντικότερα έργα του σπουδαίου Ρώσου συγγραφέα και στοχαστή Φίοντορ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι, το «Έγκλημα και τιμωρία», που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο Εθνικό Θέατρο, σε μετάφραση Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη, μετά τη μεγάλη του επιτυχία, παρατείνει τις παραστάσεις του, μεταφερόμενο στην Κεντρική Σκηνή, έως και τις 28 Φεβρουαρίου.
Η συνείδησή του είναι η σκληρότερη τιμωρία
Ήρωας του έργου είναι ο φοιτητής της Νομικής, Ρασκόλνικωφ, ο οποίος, στην Αγία Πετρούπολη του 19ου αιώνα, πραγματοποιεί έναν διπλό φόνο, καλύπτοντάς τον με το ιδεολογικό περίβλημα της απονομής μιας ιδιότυπης δικαιοσύνης. Όμως, το έγκλημά του θα προκαλέσει τους ανθρώπινους και τους θείους νόμους, που θα ζητήσουν το οφειλόμενο αντίτιμο, σέρνοντας τον δράστη σε έναν μοναχικό και εφιαλτικό δρόμο. Η συνείδησή του είναι η σκληρότερη τιμωρία, από την οποία δεν μπορεί να ξεφύγει, παρά μόνο ακολουθώντας τον δρόμο της αγάπης και της μετάνοιας.
Η βαθιά μελέτη της ανθρώπινης ψυχής και των σκοτεινών νόμων που τη διέπουν καθιερώνει το αριστούργημα του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα ως μια διαχρονική και πάντα επίκαιρη λογοτεχνική ανατομία του υποσυνείδητου, γραμμένη το 1866, σε μια εποχή που ο όρος υποσυνείδητο δεν είχε ακόμη επινοηθεί. Ο κόσμος του Ντοστογιέφσκι συναντιέται με τον λόγο του «αγίου» των ελληνικών γραμμάτων, Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, σε μια ιστορική μετάφραση που αποτυπώνει τη βαθιά κατανόηση των δύο μεγάλων συγγραφέων για τη σκοτεινή πλευρά κάθε ανθρώπινης ύπαρξης.
«Θείοι και ανθρώπινοι νόμοι ζητούν το οφειλόμενο αντίτιμο»
Ο Ντοστογιέφσκι εμπνεύστηκε το έργο από ένα αληθινό περιστατικό, που συνέβη στα μέσα της δεκαετίας του 1860, όταν ένας φοιτητής δολοφόνησε έναν γέροντα, με κίνητρα παρόμοια με αυτά του Ρασκόλνικωφ. Ο ίδιος σημείωνε για το έργο του: «Εδώ, αναπτύσσεται η συνολική ψυχολογική διαδικασία του εγκλήματος.
Ο δολοφόνος βασανίζεται από άλυτα προβλήματα και απρόσμενα συναισθήματα. Θείοι και ανθρώπινοι νόμοι ζητούν να τους καταβληθεί το οφειλόμενο αντίτιμο. Και, στο τέλος, αναγκάζεται να παραδοθεί, ούτως ώστε, παρότι ίσως πεθάνει στη φυλακή, να μπορεί να χαρεί τη συντροφιά των άλλων ανθρώπινων πλασμάτων. Τον οδηγεί σε αυτό η αίσθηση ότι απομονώθηκε από την υπόλοιπη ανθρωπότητα».
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, θεατρική διασκευή - σκηνοθεσία - μουσική επιμέλεια: Σωτήρης Χατζάκης, σκηνικά: Έρση Δρίνη, κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ, φωτισμοί: Αντώνης Παναγιωτόπουλος, βοηθός σκηνοθέτη: Ανδρομάχη Δαυλού, βοηθός σκηνογράφου: Φώτης Μουρτάς, σχεδιασμός κομμώσεων: Χρόνης Τζήμος, σχεδιασμός μακιγιάζ: Εύη Ζαφειροπούλου, φωτογράφος παράστασης: Μαριλένα Σταφυλίδου. Διανομή (αλφαβητικά) Νικόλας Αναστασόπουλος, Γιάννης Γούνας, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Γιώργος Καρατζιώτης, Ταμίλα Κουλίεβα, Νίκος Μαγδαληνός, Μελισσάνθη Μάχουτ, Πέρης Μιχαηλίδης, Πολυξένη Μυλωνά, Γιάννης Νιάρρος, Γιωργιάννα Νταλάρα, Θέμης Πάνου, Βασίλης Ρίσβας, Δανάη Σκιάδη, Γρηγόρης Σταμούλης, Χάρης Τζωρτζάκης. Χορός: ο θίασος.
Πληροφορίες
Εθνικό Θέατρο - Κεντρική Σκηνή: Αγ. Κωνσταντίνου 22 - 24, Αθήνα, τηλ.: 210 5288170 - 171. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο: 19:30. Τιμές εισιτηρίων: 20, 15, 10 (φοιτητικό) ευρώ, κάθε Πέμπτη: ενιαία τιμή: 13 ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων: ταμεία θεάτρου, τηλεφωνικά: τηλέφωνα θεάτρου, ομαδικές κρατήσεις: 210 5288179, ηλεκτρονικά: n-t.gr.