Ο κ. Παπανδρέου φυγομαχεί βάζοντας μπροστά το λαό

Τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για «ναι ή όχι» στη νέα δανειακή σύμβαση, που συζητείται καιρό τώρα στο εσωτερικό της κυβέρνησης αλλά συναντούσε αντιδράσεις ακόμα και μέσα στο υπουργικό συμβούλιο, επέλεξε ο πρωθυπουργός με μια ξαφνική κίνηση χθες το βράδυ μιλώντας στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ. Πριν από το δημοψήφισμα, ο κ. Παπανδρέου θα ζητήσει, όπως είπε, την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής, δηλαδή των 153 βουλευτών που έχει αυτή τη στιγμή το κυβερνών κόμμα.

Η διπλή αυτή κίνηση του πρωθυπουργού είναι αποτέλεσμα του αδιεξόδου στο οποίο βρίσκεται ο ίδιος και η κυβέρνησή του, λόγω της πολιτικής του Μνημονίου.

Ξάφνιασε του βουλευτές του κόμματος, δεδομένου ότι μέχρι τώρα πολλοί εξ αυτών του ζητούσαν να αναλάβει πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση της συγκυβέρνησης ή των πρόωρων εκλογών, ενώ δεν έλειπαν και εκείνες οι φωνές που του ζητούσαν να αποσυρθεί για να αναλάβει άλλος πρωθυπουργός σε μια κυβέρνηση εθνικής ανάγκης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις πριν από 15 μέρες, σε υπουργικό συμβούλιο, όταν ο υπουργός Εσωτερικών Χάρης Καστανίδης είχε πει ότι η σύμβαση πρέπει να νομιμοποιηθεί από το λαό, υπήρξαν υπουργοί που διαφώνησαν, λέγοντας ότι η χώρα δεν χρειάζεται δημοψηφίσματα (π.χ. Μπεγλίτης), και άλλοι εξακολουθούν να διαφωνούν.

Η κίνηση του πρωθυπουργού είναι ένα πολλαπλό ρίσκο:

1 Για τη χώρα, καθώς αν οι πολίτες απορρίψουν τη νέα δανειακή σύμβαση, τότε η χώρα θα μπει σε περιπέτειες, δεδομένου ότι αυτή θα πάψει να ισχύει με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία. Επί της ουσίας, ο κ. Παπανδρέου ρίχνει το μπαλάκι στο λαό για μια μεγάλη και κρίσιμη απόφαση για το μέλλον της χώρας και βάζει με το δημοψήφισμα εκβιαστικά το δίλημμα «ή ψηφίζετε ναι, ή η χώρα πτωχεύει»...

2Για την ολοκλήρωση και υλοποίηση της νέας σύμβασης και του «κουρέματος», καθώς οι τραπεζίτες ενδεχομένως να μη συμφωνήσουν τελικά στην εθελοντική συμμετοχή τους στο «κούρεμα», όταν θα ξέρουν ότι αυτή η συμφωνία πιθανόν να απορριφθεί από τους πολίτες. Ο κ. Βενιζέλος, απαντώντας χθες στον ΑΝΤ1 για το ενδεχόμενο αυτό, είπε ότι η διαπραγμάτευση με τις τράπεζες είναι ένα θέμα που το χειρίζεται η ευρωζώνη.

3 Για την ίδια την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, δεδομένου ότι η τυχόν απόρριψη της σύμβασης θα την οδηγήσει στην παραίτηση και τη χώρα σε πρόωρες εκλογές.

4 Για τον ίδιο τον Γ. Παπανδρέου, καθώς τυχόν απόρριψη της σύμβασης θα τον αναγκάσει εκ των πραγμάτων να αποσυρθεί από την πολιτική.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στην απόφαση του πρωθυπουργού για το δημοψήφισμα βάρυνε πολύ η κριτική που δέχεται περί «προδοσίας» και γι' αυτό θέλει να πάρει ο λαός την κρίσιμη απόφαση για την έγκριση της δανειακής σύμβασης, μια σύμβαση που εκχωρεί και ένα μέρος της εθνικής κυριαρχίας.

Το δημοψήφισμα θα γίνει όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία οριστικοποίησης της νέας σύμβασης, την οποία ο υπουργός Οικονομικών Β. Βενιζέλος, χθες το βράδυ σε δηλώσεις του στον ΑΝΤ1, προσδιόρισε χρονικά ύστερα από τρεις μήνες. Τότε, είπε, θα μπορέσουν να βγουν καθαρά ερωτήματα για τον ελληνικό λαό. Τόνισε ότι η ετυμηγορία του λαού θα είναι δεσμευτική, αλλά αν πει όχι, τότε είναι το λιγότερο το να παραιτηθεί η κυβέρνηση... Ο ίδιος, στην ομιλία του στους βουλευτές, είπε ότι το δημοψήφισμα είναι μια πράξη εκτόνωσης και λύτρωσης.

Με Βενιζέλο - Ρέππα

Η λύση του δημοψηφίσματος υπήρχε στο μυαλό του πρωθυπουργού εδώ και καιρό ως ένα πιθανό ενδεχόμενο και η «Ε» είχε γράψει σχετικά (σ.σ. στις 6 Οκτωβρίου, με τίτλο «Στρίβειν διά του δημοψηφίσματος...»). Ο υπουργός Εσωτερικών Χάρης Καστανίδης μίλησε αρκετές φορές γι' αυτό, προκαλώντας όμως αντιδράσεις και μέσα στην κυβέρνηση. Η οριστική απόφαση ελήφθη την Κυριακή το βράδυ σε σύσκεψη του κ. Παπανδρέου με τους Ευάγγ. Βενιζέλο και Δημ. Ρέππα. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, οι περισσότεροι υπουργοί δεν γνώριζαν και ξαφνιάστηκαν μάλλον δυσάρεστα, όπως και πολλοί βουλευτές.

Ανεξαρτήτως της κρισιμότητας του δημοψηφίσματος για τη χώρα, ο κ. Παπανδρέου κάνει μια κίνηση «ματ» και στο εσωκομματικό πεδίο, αποτρέποντας -για την ώρα τουλάχιστον- κινήσεις αμφισβήτησής του, που είχαν αναπτυχθεί είτε με την προτροπή πολλών να κάνει εκλογές είτε με την προτροπή να προχωρήσει σε κυβέρνηση εθνικής ανάγκης χωρίς αυτόν πρωθυπουργό. Μόλις χθες, επί παραδείγματι, ο βουλευτής Δημ. Λιντζέρης πρότεινε με επιστολή που του έστειλε, κυβέρνηση εθνικής ανάγκης με άλλον πρωθυπουργό, ενώ ανάλογη θέση έχει πάρει και ο Μίμης Ανδρουλάκης.

Πάντως, στην Κοινοβουλευτική Ομάδα οι πρώτες αντιδράσεις δεν ήταν στο ίδιο μήκος κύματος. Οι πιο πολλοί έλεγαν ότι είναι μια μεγάλη ζαριά του πρωθυπουργού αυτή η πρωτοβουλία του, και δεν ήταν σε θέση να εκτιμήσουν αν θα του βγει. Αλλοι πάλι έλεγαν ότι αυτή η πρωτοβουλία λύνει τα χέρια στους βουλευτές και τους δίνει μια διέξοδο, καθώς δεν θα αναγκαστούν οι ίδιοι να ψηφίσουν τη νέα σύμβαση.

Ο κ. Παπανδρέου μιλώντας στην Κ.Ο. απέρριψε τη λύση της συγκυβέρνησης, γιατί, όπως είπε, αυτό προϋποθέτει πολιτική συμφωνία με την αντιπολίτευση, η οποία όμως δεν μπορεί να γίνει γιατί η αντιπολίτευση έχει αρνηθεί κατ' επανάληψη αυτή τη λύση την οποία είχε προτείνει ο ίδιος στο παρελθόν.

Απέρριψε επίσης και την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές λέγοντας ότι θα ήταν μια μικροκομματική επιλογή. «Η κυβέρνηση έχει τη δεδηλωμένη, οι εκλογές θα αποτελούσαν σκέτη υπεκφυγή» είπε. Ωστόσο, μια πιθανή απόρριψη της δανειακής σύμβασης θα οδηγήσει αναγκαστικά σε εκλογές, ενδεχομένως και χωρίς τη δική του συμμετοχή.

Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, ο λαός δεν πρέπει να παίρνει θέση μόνο για την εκλογή προσώπων και κομμάτων, αλλά κορυφαία δημοκρατική λειτουργία είναι και η κατάθεση της θέσης κάθε πολίτη. «Την ώρα που το πολιτικό σύστημα βάλλεται, έχουμε χρέος να προτάξουμε το ρόλο και την ευθύνη του πολίτη. Αυτό είναι το δημοψήφισμα», είπε και τόνισε:

«Για τη νέα σύμβαση πρέπει να πάμε σε δημοψήφισμα. Για μια εθνική απάντηση στο μείζον εθνικό ερώτημα. Ο λαός πρέπει να τοποθετηθεί. Θέλει να υιοθετήσουμε τη νέα συμφωνία ή θέλει να την απορρίψουμε; Αν δεν τη θέλει ο λαός, δεν θα υλοποιηθεί. Δεν κρυβόμαστε. Ο λαός είναι ο μεγάλος πρωταγωνιστής. Η εντολή του θα μας δεσμεύσει όλους».

Θέμα εμπιστοσύνης

Εξηγώντας γιατί θα ζητήσει και ψήφο εμπιστοσύνης, είπε στους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ ότι θα το κάνει επειδή «πρέπει να πορευτούμε με ενότητα και αποφασιστικότητα, είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ η έκφραση της εμπιστοσύνης».

Ο πρωθυπουργός, αναφερόμενος στη σημασία της νέας συμφωνίας στη σύνοδο κορυφής, είπε πως αυτή απομακρύνει την ανασφάλεια και επιτρέπει στη χώρα να κοιτάξει το μέλλον. «Ολες οι πολιτικές δυνάμεις θα έπρεπε να στηρίξουν αυτή τη συμφωνία. Το ίδιο θα κάνουν και οι πολίτες αν ενημερωθούν επαρκώς», πρόσθεσε.

Μίλησε για φαινόμενα βίας τις τελευταίες ημέρες, λέγοντας ότι μπορεί να συμμεριστεί την οργή του κόσμου, αλλά τόνισε: «Θέλει η πλειοψηφία αστάθεια και αναρχία; Θέλουμε τον εθνικό διχασμό; Θα είναι αυτή λύση για την Ελλάδα; Εάν συμπεριφερόμαστε με βία απέναντι στους εκλεγμένους εκπροσώπους του ελληνικού λαού, εάν χωρίζουμε ο ένας τον άλλο σε εθνικόφρονες και μιάσματα, αυτό δεν υπηρετεί την πατρίδα. Η βία, ο διχασμός και η λασπολογία δεν υπηρετούν την πατρίδα. Αν στήναμε εθνικά δικαστήρια θα λύνονταν τα προβλήματα μας;». *