Π. Φαφούτης: «Είχα... άγνοια κινδύνου για το Καρναβάλι»

"Τέσσερα ζευγάρια αναζητούν την αγάπη και προσπαθούν να σώσουν ή να δημιουργήσουν μια σχέση με φόντο το πατρινό καρναβάλι». Με αυτό τον τρόπο περιγράφει ο Παναγιώτης Φαφούτης τον «Παράδεισο», τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του, μετά την επιτυχημένη εμπορικά κωμωδία «Η κληρονόμος». Πατρινός στην καταγωγή, βραβευμένος ως μικρομηκάς και δημιουργός με θητεία στην τηλεόραση, ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος μάς ξεναγεί, με συνέντευξή του στην εφημερίδα "Έθνος" στον δικό του «Παράδεισο» - τίτλος που προέρχεται από ένα άρμα της καρναβαλικής παρέλασης.

Πόσο δυσκολευτήκατε να γυρίσετε την ταινία εν μέσω καρναβαλιού;

Πολύ. Είχα πάει μια χρονιά πριν για να κάνω δοκιμαστικά και να δω πώς είναι η παρέλαση και η ροή. Ολα πήγαν στράφι βέβαια, γιατί τη χρονιά που κάναμε τα γυρίσματα έβρεξε και έτσι όλα έγιναν τελείως διαφορετικά, χωρίς καμία ίδιου τύπου οργάνωση. Γενικότερα είχα άγνοια κινδύνων νομίζοντας ότι «το ήξερα το καρναβάλι».

Πώς δουλέψατε πάνω στο σάουντρακ;

Εβαλα τη μουσική που μου αρέσει, τη μουσική με την οποία μεγάλωσα και ακόμα ακούω, παρότι έφτασα τα 40. Νομίζω, αυτή η επαναληπτικότητα της techno μουσικής που έχει μια σκληράδα έχει ενδιαφέρον να ταιριάξει σαν σάουντρακ σε ανθρώπους που ψάχνουν να αγαπήσουν. Δεν τρελαίνομαι με τις αποκριάτικες μουσικές. Ηθελα να κάνω μια ταινία που αρέσει σ' εμένα και ήθελα να δείξω το καρναβάλι όπως εγώ το αντιλαμβάνομαι και όχι όπως είναι στις παρελάσεις της ΕΡΤ.

Αναφέρατε την ΕΡΤ. Πώς σχολιάζετε το γεγονός πως το κρατικό κανάλι προέβαλε πριν από κάποιες μέρες 25 λεπτά της ταινίας σας πριν βγει στις αίθουσες;

Εγινε από λάθος. Δεν υπήρχε καμία πρόθεση. Αλλά με έβαλε σε έναν προβληματισμό για το τι είναι τα πνευματικά δικαιώματα, πώς προστατεύονται ή, αν αποτιμώνται, σε τι αποτιμώνται. Πιο πολύ με έκανε να αντιληφθώ κάποια θέματα στα οποία καλώς ή κακώς δεν έδινα ποτέ σημασία. Ολοι προκειμένου να κάνουμε την ταινία μας, υπογράφουμε συμφωνητικά τα οποία δεν τα διαβάζουμε. Μεγαλώνοντας, καταλαβαίνεις ότι οι ταινίες σε ακολουθούν και ότι μπορεί να είναι η περιουσία σου, πνευματικά και υλικά.

Πόσο σας βοήθησε η εμπορική επιτυχία της «Κληρονόμου» να περάσετε σε μια πιο προσωπική ταινία;

Με βοήθησε με την έννοια ότι απέκτησα μια σχετική εμπειρία. Τα πρώτα μου άγουρα λάθη τα έκανα στην «Κληρονόμο», η οποία αποδείχτηκε σχολείο ζωής. Με βοήθησε να βρω κάποιους χορηγούς, τοπικούς επιχειρηματίες, για τους οποίους δεν ήμουν τελείως άγνωστος. Μέχρι εκεί όμως. Δεν χτυπούσε το τηλέφωνο επειδή έκανα την «Κληρονόμο». Ενα κίνητρο, ανάμεσα στα άλλα, για να τη σκηνοθετήσω ήταν το ότι σκέφτηκα πως «εγώ μπορώ να κάνω καλά αυτό που ενδεχομένως σνομπάρω». Κατάλαβα ότι δεν αρκεί μόνο να σνομπάρω το εμπορικό σινεμά. Είπα στον εαυτό μου: «κάν' το για να το κάνεις καλύτερα».

Σε μια περίοδο κρίσης όπως αυτή που βιώνει η Ελλάδα, τι θα λέγατε στους θεατές για να διαλέξουν τον «Παράδεισο» στο σινεμά αντί ενός μπλοκμπάστερ;

Αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι ο κόσμος πάει σινεμά «στο σίγουρο». Πάει να δει μια ταινία με έναν μεγάλο σταρ, για παράδειγμα. Θα έλεγα σε έναν θεατή να πάει να δει την ταινία μου γιατί έχει έναν δικό της κόσμο που δεν τον βλέπει συχνά. Συνδυάζει την ελαφράδα με κάτι μελαγχολικό. Κι αν δεν του αρέσει, ας τη συζητήσουμε αφού τη δει. Τις ελληνικές ταινίες, τις κρίνουν όλοι πιο αυστηρά. Το λάθος που θα κάνει ο δικός σου άνθρωπος θα το κράξεις πολύ περισσότερο απ' ό,τι κάποιος παραέξω. Είναι κρίμα, αλλά έτσι είναι. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να προωθούμε τις ταινίες μας με τον καλύτερο τρόπο.

Στη δική σας περίπτωση βοηθάει και το καρναβάλι που ξεκίνησε στην Πάτρα;

Η Πάτρα είναι μια επαρχιακή πόλη, δεν μπορεί να ξεφύγει απ' αυτό. Πολύ θα ήθελε να είναι το κέντρο της διασκέδασης, αλλά είναι ένας μικρόκοσμος. Κι εμείς που ασχολούμαστε με το σινεμά έχουμε τον μικρόκοσμό μας. Ρωτάς παραέξω κάποιον και δεν έχει ιδέα ποιος είναι ο Γιώργος Λάνθιμος.

Με σημείο αναφοράς τον οσκαρικό «Κυνόδοντα» του Λάνθιμου, οι ελληνικές ταινίες συνεχίζουν να ταξιδεύουν στα κινηματογραφικά φεστιβάλ του κόσμου. Συμφωνείτε με τον όρο «νέο ρεύμα του ελληνικού σινεμά»;

Ακόμα δεν υπάρχουν ταινίες με κοινή θεματική για να μιλάμε για κάτι τέτοιο. Νομίζω ότι αυτό θα γίνει από εδώ και πέρα, που θα υπάρξουν πολλές ταινίες που θα έχουν γίνει υπό την επήρεια της κρίσης. Αυτό το οποίο μπορώ να χαρακτηρίσω ως νέο ρεύμα είναι οι νέοι ακομπλεξάριστοι σκηνοθέτες που μπορούν να μοιραστούν και να συνδιαλλαγούν και δεν είναι ο καθένας στο καβούκι του και στα κεκτημένα του.

Ετοιμάζετε κάτι καινούργιο αυτή την εποχή;

Θα ήθελα πολύ να κάνω μια ταινία. Οχι επειδή τώρα έμαθα, αλλά επειδή αναζητώ να κάνω μια ταινία που θα «έσκαγε» από κάτι. Είμαι στη φάση που ψάχνω να δω «αν σκάω».

Τέσσερα ζευγάρια

Ο «Παράδεισος» του Παναγιώτη Φαφούτη, που συμμετείχε στο επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα του 52ου Διεθνούς Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ακολουθεί τέσσερα ζευγάρια στη διάρκεια του τελευταίου Σαββατοκύριακου του πατρινού καρναβαλιού. Τη φοιτήτρια Μαριάννα, που γυρίζει για λίγο από το Λονδίνο στην Πάτρα για να εισπράξει αδιαφορία από το αγόρι της, τον Νίκο, σεφ στο εστιατόριο του Σωκράτη, τον οποίο γουστάρει, την Ευγενία, που φοβάται να αντιμετωπίσει την κόρη της έχοντας σχέση με τον νεότερό της Αντώνη, και τον Ηλία, που επιχειρεί να επανασυνδεθεί με τη σύζυγό του. Πρωταγωνιστούν οι Χρήστος Λούλης, Ερρίκος Λίτσης, Ολια Λαζαρίδου, Μαρία Σκουλά, Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Νατάσα Ζάγκα, Αντρέας Κωνσταντίνου και Μιχάλης Φωτόπουλος.