Παρουσίαση της ποιητικής συλλογής "Ευγενία" του Αντώνη Δ. Σκιαθά Στο Επίκεντρο+
Σε ένα κατάμεστο Επίκεντρο + πραγματοποιήθηκε την Κυριακή (7/5/2017) το απόγευμα η παρουσίαση της ποιητικής συλλογής Ευγενία του Αντώνη Δ. Σκιαθά. Προϊόν ηθελημένης και μακρόχρονης σιωπής η Ευγενία, κυκλοφόρησε πέρυσι την Άνοιξη από τις Εκδόσεις «Πικραμένος» και με την προχθεσινή παρουσίαση στην Πάτρα ολοκληρώνεται ένας κύκλος παρουσιάσεων ανά την Ελλάδα.
Η σκηνή του Επικέντρου+, μεταμορφωμένη σε μια ατμοσφαιρική μεσοαστική τραπεζαρία της δεκαετίας του ’50, δημιουργούσε ακριβώς την αίσθηση της επιστροφής στο σπίτι και της τιμητικής επαναφοράς ενός οικείου παρελθόντος.
Το παρελθόν –όχι μόνο το προσωπικό αλλά κυρίως το συλλογικό– αποτελεί εξάλλου βασική ορίζουσα της ποιητικής του Σκιαθά, κάτι που τόνισαν ιδιαίτερα όλοι οι ομιλητές: «Η ποίησή του, προβάλλοντας την ιστορία ως μνήμη και ως μήτρα αιτιοκρατίας, το φως ως ηθική και ενεργειακή ποιότητα, τους προγόνους κι επιγόνους ως πόλους στην ιστορική διαδρομή ισορροπεί ανάμεσα στην υποκειμενική εμβάθυνση, τον νόστο του παρελθόντος και τον ρεαλισμό», όπως επεσήμανε η Φρύνη Κωσταρά. «Το σύνολο του κειμένου διακατέχεται από μία ιστορική ευσυνειδησία» αλλά και από μία ορισμένη «ηθική του χρέους», όπως το έθεσε η Μίνα Π. Πετροπούλου, ενώ «η βαθιά γνώση του Σκαθά της ελληνικής ιστορίας βγαίνει σε κάθε σχεδόν ποίημα με μια ωραία εικόνα, με ένα μήνυμα ή ένα στοχασμό, συχνά αισιόδοξο», όπως πολύ εύστοχα θύμισε ο Ακαδημαϊκός Κωνσταντίνος Βαγενάς.
Το παρελθόν, λοιπόν, επ’ ουδενί ως παρελθοντολαγνεία αλλά ως μια δημιουργική και απαραίτητη προσπάθεια συγκρότησης ατομικής και συλλογικής ταυτότητας. Όπως, χαρακτηριστικά πρόσθεσε η Μίνα Π. Πετροπούλου: «Ιστορική, μυθολογική βιωματική, ανθρωπολογική, κοινωνιολογική, δοκιμιακή και πολιτική η οπτική της Ευγενίας δεν τρομάζει ούτε επειδή “είχε προχωρήσει για τα καλά ο αιώνας” ούτε και για “την άβυσσο των σιωπηλών λιμένων” που μας περιμένει. Αισιοδοξεί ότι “ανοίξαμε τις εκκλησίες / και σώσαμε στα μανουάλια φως”». Επιπλέον, «η μικρή βαρυσήμαντη φράση, η κατασκευή τής εξονυχιστικά δουλεμένης η επιδέξιας επανάληψης, η κατάνευση σε συμβολισμούς, η αιχμαλωσία του νοήματος σε μεταφορικά δίχτυα, ο εσωτερικός ρυθμός που δονείται πίσω από τις προσεκτικά επιλεγμένες λέξεις –για τον Αντώνη Σκιαθά, άλλωστε, κάθε λέξη έχει τη σημασία της, τη θέση της, καθώς αυτές, όπως προσφάτως έχει αναφέρει, “αρματώνουν” το ποίημα– όλα αυτά εγείρουν την ποιητική μας συνείδηση, δημιουργώντας έναν λόγο αρμόζοντα στο περιεχόμενο, που συστεγάζει το σουρεαλιστικό όνειρο με το ρεαλιστικό παρόν και τη ρετρό αναπόληση», σύμφωνα με τη φιλόλογο Φρύνη Κωσταρά.
Σε προσωπικό τόνο για τον Αντώνη Σκιαθά μίλησαν κυρίως η συγγραφέας και πολεοδόμος Εύα Αθανασοπούλου και ο Καθηγητής της Πολυτεχνικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών, Κωνσταντίνος Βαγενάς και πανεπιστημιακός δάσκαλος του Αντώνη Σκιαθά.
Η Εύα Αθανασοπούλου θύμισε τη γενναιοδωρία του Σκιαθά, ειδικά απέναντι στους νεοσσούς στο χώρο των γραμμάτων, αλλά και την προσφορά του στα γράμματα: «παλαιότερα με τον Ελίτροχο, σήμερα με το Γραφείο Ποιήσεως της εφημερίδας ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ και το περιοδικό ΜΟΛΟΝΟΤΙ, όπου προσφέρει βήμα παρουσίας σε ομότεχνούς του ανά την Ελλάδα και εισάγει αθόρυβα την ποίηση στα σπίτια των απλών ανθρώπων».
Ο Κωνσταντίνος Βαγενάς θυμήθηκε την εποχή που ο Σκιαθάς φοιτούσε στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πάτρας, και παρομοίασε την ανάγνωση της Ευγενίας με ένα «διδακτικό ταξίδι στο χρόνο στο χώρο και στην ελληνικότητα».
Στο δεύτερο μέρος της παρουσίασης ποιήματα από την Ευγενία διάβασε η ηθοποιός και δασκάλα υποκριτικής Βάσω Σακελλάρη, ενώ μουσικά επένδυσε τον ποιητικό λόγο ο συνθέτης Γιώργος Δίπλας.
