Ερωτήματα και απαντήσεις για την οικονομία (Του Ανδρέα Τζουραμάνη*)

1.       Τα μνημόνια οδήγησαν στην κρίση την οποία βίωσε και βιώνει η χώρα μας ή η κρίση οδήγησε στα μνημόνια;

Η κρίση οφείλεται στις χρόνιες διαρθρωτικές αδυναμίες της Ελληνικής Οικονομίας. Ο υπερδανεισμός των προηγούμενων δεκαετιών, η καταστροφική οικονομική πολιτική της 5ετούς διακυβέρνησης του κ. Καραμανλή και η διεθνής χρηματοοικονομική κρίση του2008 οδήγησαν ουσιαστικά τη χώρα μας στην πτώχευση. Η υπαγωγή στα μνημόνια ήταν κατά κάποιον τρόπο αποτέλεσμα των παραπάνω συνθηκών.

2.       Η υπαγωγή στα μνημόνια θα μπορούσε να αποφευχθεί;

Οι συμφωνίες στήριξης που υιοθετήθηκαν το 2010 πρόσφεραν στη χώρα μας πολύτιμο χρόνο. Η αδυναμία συνεννόησης των πολιτικών δυνάμεων να εκπονήσουν ένα εθνικό σχέδιο οικονομικής ανασυγκρότησης υποκαταστάθηκε από τις συμφωνίες στήριξης μεταξύ των εταίρων μας και της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η ανωριμότητα που επέδειξε η τότε αξιωματική αντιπολίτευση του κ. Σαμαρά και ο άκρατος λαϊκισμός του κ. Τσίπρα « άνοιξε» το δρόμο σε ανεδαφικές προσεγγίσεις επί των οικονομικών ζητημάτων, τις οποίες «πλήρωσε» πολύ ακριβά η χώρα το 2015 με την περιβόητη διαπραγμάτευση Τσίπρα- Βαρουφάκη. Συνεπώς, στο δίλλημα της άτακτης χρεοκοπίας και της «αγοράς» χρόνου προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές για μια υγιή οικονομία, η συμφωνία στήριξης που υπέγραψε ο Πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου του 2010, γνωστή ως μνημόνιο, ήταν μάλλον αναπόφευκτη επιλογή.

3.       Η ύφεση που βίωσε η Ελληνική οικονομία θα μπορούσε να αποφευχθεί ή έστω να είναι μικρότερη;

Η ύφεση της Ελληνικής οικονομίας θα μπορούσε να ήταν ηπιότερη αν:

i)        το πολιτικό σύστημα συναινούσε στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης και δεν άφηνε κανένα περιθώριο στις λαϊκίστικες δυνάμεις να υποδαυλίσουν και εν τέλει να καθυστερήσουν την Εθνική προσπάθεια που απαιτείτο.

ii)       Το μείγμα της δημοσιονομικής πολιτικής εστίαζε περισσότερο  στον έλεγχο των δαπανών και λιγότερο στο σκέλος με τους φόρους.

iii)       Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ( πάταξη γραφειοκρατίας, ιδιωτικοποιήσεις, παρέμβαση στην αγορά προϊόντων και εργασίας, κίνητρα επιχειρηματικότητας κ.ο.κ) ήταν περισσότερο φιλόδοξο και λάμβαναν χώρα ταχύτατα στην αρχή της κρίσης.

iv)      Δεν μεσολαβούσε το καταστροφικό πρώτο εξάμηνο του 2015 το οποίο εξανέμισε τα όποια κέρδη της πραγματικής οικονομίας που επιτεύχθηκαν κατά την προσαρμογή 2010-2014 και οδήγησε σε νέα οικονομική συμφωνία, το σκληρότερο μνημόνιο που γνώρισε ο τόπος στα χρόνια της κρίσης.

4.       Ποιες οι προοπτικές που ανοίγονται για την Ελληνική οικονομία μετά το πέρας των δανειακών συμβάσεων;

Οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας θα εξαρτηθούν από τις επιλογές πολιτικής που θα γίνουν σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο τόσο βραχυχρόνια όσο και μακροχρόνια.

Βραχυχρόνια θα πρέπει να διαφυλαχθεί η όποια σταθεροποίηση έχει επιτευχθεί σε μακροοικονομικό επίπεδο και να οικοδομηθεί ένα κλίμα αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης στους εταίρους και στις αγορές ότι η χώρα δεν πρόκειται να γυρίσει στις πρακτικές του παρελθόντος και ουσιαστικά επέστρεψε μόνιμα στην κανονικότητα. Έτσι η Ελληνική οικονομία θα μπορέσει να άντληση τους απαραίτητους πόρους από τις αγορές, όπως συμβαίνει σε κάθε φυσιολογική οικονομία.

Μακροπρόθεσμα θα πρέπει να συμφωνήσουμε επιτέλους την κατεύθυνση της χώρας μας. Οφείλουμε να προσεγγίσουμε τις αναπτυγμένες χώρες που χαρακτηρίζονται από υψηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ, εξασφαλίζουν στους πολίτες τους υψηλό βιοτικό επίπεδο, έχουν ισχυρό κράτος πρόνοιας, υψηλό επίπεδο παιδείας. Η λειτουργία αυτών των αναπτυγμένων οικονομιών βασίζεται στην καινοτομία, στην εξωστρέφεια και στην  αυξημένη παραγωγικότητα. Συνεπώς επιβάλλεται η υιοθέτηση και εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που θα μεταβάλλουν την αποδοτικότητα της Ελληνικής οικονομίας. Η πάταξη της γραφειοκρατίας, η ποιότητα των θεσμών, ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης, η ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης, η ενθάρρυνση της καινοτομίας, η αναβάθμιση της παρεχόμενης παιδείας είναι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για την πορεία της χώρας μας στο αύριο.

Μεταρρυθμίσεις που είχε δρομολογήσει το ΠΑΣΟΚ και έχει υψηλά στην ατζέντα του το Κίνημα Αλλαγής.

*Ο Ανδρέας Τζουραμάνης είναι υποψήφιος βουλευτής Ν. Αχαΐας με το ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ