Ένα βήμα πριν τη θάλασσα σπίτια και επιχειρήσεις, από Βραχνέικα έως Καμίνια
Να πέσουν στη θάλασσα κινδυνεύουν δεκάδες σπίτια και καταστήματα στις παραλιακές περιοχές της Πάτρας και πολύ περισσότερο στην ακτογραμμή από Βραχνέικα έως Καμίνια, όταν κατεδαφιστούν, βάσει του νέου νόμου, αυθαίρετες κατασκευές -στις οποίες εκείνα στηρίζονται- σε συνδυασμό με τη διάβρωση των ακτών.
Προβλέπονται «εξπρές» και απροειδοποίητες κατεδαφίσεις παράνομων κτισμάτων, που θα εντοπίζονται από το ψηφιακό σύστημα, με αεροφωτογραφίες από δορυφόρο και σε συσχετισμό με το «e-άδειες», ενώ την ευθύνη φέρει το ΥΠΕΝ. Το πρόγραμμα έχει συνολικό προϋπολογισμό 124 εκατομμυρίων ευρώ και φορέας υλοποίησης είναι το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας.
«Αμεσότερα τα έργα κατά της διάβρωσης»
Μένοντας στις παραλιακές κατασκευές -μετά την παρουσίαση της λίστας των αυθαιρέτων «νέας γενιάς» στην Αχαϊκή πρωτεύουσα- αφού όπως φαίνεται εκτός από τις κατοικίες, η νομιμότητα σε κοινόχρηστους και κοινωφελείς χώρους, παραλίμνιες και παραποτάμιες περιοχές, αλλά και στον αιγιαλό, βρίσκεται στο πλάνο του αρμόδιου Υπουργείου, σημειώνεται ότι προκύπτουν προβλήματα για δεκάδες ιδιοκτήτες σπιτιών, επιχειρηματίες και μόνιμους κατοίκους. Ειδικότερα, όπως εξηγεί στο «Νεολόγο», η αντιδήμαρχος Πολεοδομικού-Κυκλοφοριακού Σχεδιασμού και Δόμησης και Δημοτικών Ενοτήτων Μεσσάτιδας, Παραλίας και Βραχνεΐκων, Αναστασία Τογιοπούλου: «Στην περιοχή από τα Βραχνέικα έως τα Καμίνια υπάρχουν κατασκευές που έγιναν πριν το 1970, πριν δηλαδή τον καθορισμό του ορίου του αιγιαλού (πλην των νέων αυθαιρέτων). Ήρθε εκ των υστέρων η υπηρεσία και καθόρισε τον αιγιαλό, συμπεριλαμβάνοντας κι αυτές τις κατασκευές. Ως εκ τούτου, από την κτηματική υπηρεσία εκδόθηκαν πρωτόκολλα κατεδάφισης για τα συγκεκριμένα κτίσματα (που δεν έχουν ακόμη κατεδαφιστεί). Από εκεί και πέρα γνωρίζουμε ότι από τη μάντρα έως τη θάλασσα υπήρχε ακτή. Όμως με το φαινόμενο της διάβρωσης των ακτών, η θάλασσα έχει περιορίζει την ακτή, έχει υποσκάψει τις κατασκευές και πολλές είναι στον «αέρα». Το δημόσιο θα πρέπει να δώσει έμφαση στο φαινόμενο όταν θα φτάσει στο σημείο να κατεδαφίσει παράνομες μάντρες περιτοίχισης ή άλλα κτίσματα, καθώς ακίνητα που συγκρατούνται από αυτά κινδυνεύουν να πέσουν στη θάλασσα. Εκτός εάν πριν τις κατεδαφίσεις ολοκληρωθούν τα έργα κατά της διάβρωσης των ακτών».
«Αδιαφορία από παρανομούντες, αργοπορία από το Κράτος»
Στο μεταξύ, το πρόβλημα που ήδη έχει δημιουργεί με τη διάβρωση αλλά και τον κίνδυνο για τα κτίσματα που συγκρατούνται από παράνομες περιτοιχίσεις, επιβεβαιώνει και ο Προϊστάμενος της Κτηματικής Υπηρεσίας Πατρών, Παναγιώτης Κακούνης, βάζοντας όμως κι άλλες παραμέτρους στη διαδικασία. Αφενός την αδιαφορία πολιτών που αρνούνται να κατεδαφίσουν εδώ και χρόνια παράνομα κτίσματα, για τα οποία έχουν εκδοθεί πρωτόκολλα κατεδάφισης, αφού δημιουργούν προβλήματα ακόμη και στην καθημερινή μετακίνηση κατοίκων και επισκεπτών και αφετέρου τη μακρόσυρτη κρατική διαδικασία μέχρι την κατεδάφιση. Σύμφωνα, δε, με πληροφορίες, αντιπροσωπευτικό παράδειγμα της αργοπορίας του κρατικού μηχανισμού είναι το ότι οι τελευταίες κατεδαφίσεις στην περιοχή πραγματοποιήθηκαν πολλά χρόνια πίσω, έως και 15.
Τι θα ισχύσει με τα αυθαίρετα
Εξάλλου, η κατεδάφιση των αυθαιρέτων θα γίνει με έκτακτες εργολαβίες, ενώ οι περιοχές όπου βρίσκονται τα προς κατεδάφιση αυθαίρετα θα γίνουν γνωστές λίγο πριν ξεκινήσει η επιχείρηση. Το ίδιο θα ισχύει και για τους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, οι οποίοι θα ειδοποιηθούν την τελευταία στιγμή. Οι διαδικασίες θα υλοποιούνται άμεσα, εκτός αν οι ιδιοκτήτες των υπό κατεδάφιση αυθαιρέτων αποφασίσουν να κινηθούν με ένδικα μέσα εναντίον της απόφασης έκδοσης του πρωτοκόλλου κατεδάφισης. Σε αυτή την περίπτωση, το υπουργείο επιδιώκει από το στάδιο της αίτησης ακύρωσης έως την εκδίκαση της υπόθεσης να μεσολαβούν περίπου 4½ μήνες.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, κατεδαφίζεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα και με την εξής σειρά: Το σύνολο των νέων αυθαίρετων κατασκευών που κατασκευάστηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 2024 και το σύνολο των αυθαίρετων κατασκευών που κατασκευάστηκαν μετά την 28η Ιουλίου 2011. Στη συνέχεια, με την ολοκλήρωση του συστήματος, θα τεθεί σε εφαρμογή η Β’ Φάση. Θα αρχίσει δηλαδή νέα επιχείρηση κατεδάφισης, για τα λεγόμενα «παλιά» αυθαίρετα, αυτά δηλαδή που ανεγέρθηκαν – και δεν τακτοποιήθηκαν – πριν από την 28η Ιουλίου 2011. Επίσης, μπορούν να προτεραιοποιούνται περιπτώσεις αυθαίρετων κατασκευών, οι οποίες κρίνεται ότι συνεπάγονται σημαντική περιβαλλοντική όχληση.
Μπαίνουν όρια
Η Πολιτεία επιδιώκει να θέσει όρια στην αυθαίρετη δόμηση, θέμα που συζητείται σαν… καραμέλα για δεκαετίες, δίχως όμως να συγκρατείται το μαζικό κύμα όσων αυθαιρετούν. Το αποτέλεσμα είναι ότι μόνο τα τελευταία 13 χρόνια έχουν θεσπιστεί πέντε διαφορετικοί νόμοι (αυτός είναι ο έκτος) που είχαν πρωτίστως εισπρακτικό χαρακτήρα, εμπεδώνοντας στους πολίτες τη βεβαιότητα ότι κάθε αυθαίρετο -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- μπορεί να τακτοποιηθεί πληρώνοντας ένα πρόστιμο ανέγερσης και διατήρησης.
«Με τον νέο νόμο σταματάμε τη δυνατότητα της ανέγερσης ενός κτιρίου χωρίς άδεια σε περιοχές που πληρούν τις προϋποθέσεις για να χτίσει κάποιος με την πληρωμή ενός προστίμου και εκδίδοντας στη συνέχεια οικοδομική άδεια», αναφέρει παράγοντας του υπουργείου Περιβάλλοντος. «Πρόκειται για μια πρακτική που εφαρμοζόταν συχνά στο παρελθόν από πολίτες που ήθελαν να περιορίσουν το κόστος αλλά και τον χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας (π.χ. ξενοδοχεία, καφετέριες κ.ά.) καταβάλλοντας ένα πρόστιμο και εκδίδοντας κατόπιν την οικοδομική άδεια», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.
Προκύπτει τέλος, βάσει του νομοσχεδίου, ότι αφαιρούνται αρμοδιότητες από τις πολεοδομίες και τις αποκεντρωμένες διοικήσεις, οι οποίες επιστρέφουν στην κεντρική κυβέρνηση.