Ψίθυροι από το παρελθόν της Πάτρας

Του Διονύση Ζακυνθινού

Δεν λέω να ξεχάσω μια φράση του δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη, ο οποίος είχε επισημάνει: «Η Θεσσαλονίκη έχει μια μεγάλη περιουσία και αυτή είναι άυλη. Πρόκειται για την ιστορία της».

Και επειδή ο άνθρωπος δεν είναι ένας δήμαρχος με κομματικές παρωπίδες και ιδεολογικοπολιτικές αγκυλώσεις, έσπευσε με συντονισμένες κινήσεις να αξιοποιήσει αυτή την άυλη περιουσία προς όφελος της πόλης του.

Διαβάζοντας τις προάλλες ένα ρεπορτάζ του «thebest.gr» για την ερειπωμένη έπαυλη Λυμπερόπουλου, διερωτώμαι τι κάνουμε εμείς, ως Πάτρα, με τη δική μας ιστορία, η οποία κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητη είναι.

Βέβαια, για να προσεγγίσεις ως τοπική κοινωνία και να αξιοποιήσεις την ιστορία της πόλης που ζεις, οφείλεις και να τη γνωρίζεις. Κι εδώ τα πράγματα… σφίγγουν.

Κρίνοντας (και) εξ ιδίων τα αλλότρια, καταθέτω μετά λόγου γνώσεως ότι δεν ξέρουμε ως πολίτες την ιστορία της πόλης που γεννηθήκαμε ή επιλέξαμε να ζούμε σ’ αυτήν.

Πόσοι, φερ’ ειπείν, γνωρίζουν με δυο γραμμές την ιστορία της έπαυλης Λυμπερόπουλου, όπου μαρτύρησαν και πέθαναν δεκάδες πατριώτες την περίοδο της κατοχής;

Πόσοι γνωρίζουν ποιος ήταν ο Σταμάτης Βούλγαρης ή ποιος ήταν ο Χρήστος Κορύλλος και την καθοριστική συνεισφορά του στα δρώμενα της Πάτρας;

Αλλά θα μου πεις, εδώ δεν ξέρουμε την ιστορία της οικογένειας Τριάντη και ποιος ήταν ο Παναγιώτης Σκαγιόπουλος, παρότι η Τριάντειος Σχολή και το Σκαγιοπούλειο αποτελούσαν ανέκαθεν σημεία αναφοράς στην πόλη.

Και πώς να ξέρουμε ότι εάν η Πάτρα αντέχει (όπως αντέχει ακόμη) κυκλοφοριακά στις μέρες μας το οφείλει στο πρωτοποριακό για την εποχή του ρυμοτομικό σχέδιο του Κερκυραίου Σταμάτη Βούλγαρη;

Σάμπως τον τιμήσαμε και ως πόλη όπως θα έπρεπε; Όπως κάναμε, για παράδειγμα, με το Γάλλο στρατηγό Μαιζών, το όνομα του οποίου δώσαμε (και ορθώς) σε κεντρική οδό;

Αντιθέτως, το γιατρό Χρήστο Κορύλλο, στον οποίο χρωστάμε πολλά (όπως το παλαιό Δημοτικό Νοσοκομείο) μάλλον τον… παραπετάξαμε, δίνοντας το όνομα του σε ένα δρομάκι!

Εάν θέλει κάποιος να κάνει μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία της Πάτρας και τη σχέση απόστασης που έχουμε με αυτήν, δεν έχει παρά να πεταχτεί για μια βόλτα στο Α΄ Νεκροταφείο της Πάτρας.

Εκεί θα συναντήσει εκπληκτικά μνημεία τα οποία, σε πείσμα του χρόνου και της εγκατάλειψης, «μιλάνε» σιωπηλά σαν να θέλουν να ακουστούν αλλά δεν μπορούν να ακουστούν. Σαν ψίθυροι από ένα παρελθόν που είναι πολύ μακρινό αλλά το βρίσκουμε μπροστά μας συνεχώς.

Άραγε, θα αποφασίσουμε ποτέ να το συναντήσουμε;