Τεχνητή Νοημοσύνη στη Δημόσια Διοίκηση για τις ανάγκες πολλών και όχι για τα κέρδη των λίγων.

Του Νίκου Ασπράγκαθου

"Η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) στην κεντρική και τοπική κρατική διοίκηση θα αυξήσει την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα της κρατικής μηχανής στην επιβολή της αντιλαϊκής πολιτικής, σε όφελος των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Αυτή η διαπίστωση εδράζεται στον αποκλειστικό έλεγχο της ΤΝ από μια δράκα βασικά αμερικάνικων τεχνολογικών κολοσσών, Microsoft, Google, Amazon, όπως τα γνωστά Μεγάλα Γλωσσικά Μοντέλα  ChatGPT, AWS. Η τεχνολογία είναι κοινωνικός πλούτος, γιατί έχει παραχθεί και παράγεται από τους ερευνητές, επιστήμονες, τεχνίτες και στηρίζεται στην εργασία προηγούμενων γενιών, όμως την ιδιοποιούνται οι λίγοι, που κυριαρχούν στο σημερινό κοινωνικό σύστημα.
Ο μηχανισμός του κράτους και της Τοπικής Διοίκησης, που είναι κρίκος του, αξιοποιεί την τεχνολογία της πληροφορικής για την διαχείριση των οικονομικών, των έργων, του προσωπικού, των εγκαταστάσεων κλπ. Οι εφαρμογές αυτές προγραμματίστηκαν από μηχανικούς και η όποια αναβάθμιση γίνεται με προγραμματισμό. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αξιοποιείται για  ακόμη πιο ισχυρό επιτελικό κράτος στην υπηρεσία των μεγάλων επιχειρήσεων.
Η θεμελιώδης ποιοτική διαφορά της ΤΝ έγκειται στην ικανότητα των υπολογιστών να μαθαίνουν χωρίς να έχουν ρητά προγραμματιστεί, αλλά  με αρχική διδασκαλία και καθώς χρησιμοποιούνται,  όπως ο άνθρωπος, που μαθαίνει καθώς μεγαλώνει. Όμως, για να αναπτυχθεί η ΤΝ, απαιτείται τεράστια υπολογιστική ισχύς και η εκπαίδευση με ένα εξαιρετικά μεγάλο πλήθος δεδομένων. Τα «Μεγάλα Δεδομένα» είναι τόσο πολυπληθή ή/και σύνθετα, που ξεφεύγουν από τις δυνατότητες καταγραφής, αποθήκευσης και ανάλυσης με παραδοσιακές τεχνικές.
Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί προτεραιότητα της ΕΕ και το Ευρωκοινοβούλιο θέσπισε νομοθεσία για τα δεδομένα, ώστε να διασφαλίσει ότι θα επωφεληθούν οι μεγάλες επιχειρήσεις, η ανάκαμψη και η πράσινη μετάβαση. Προβλέπεται ότι ο όγκος των δεδομένων θα αυξηθεί κατά 530% από το 2018 ως το 2025. Οι κολοσσοί της πληροφορικής οργανώνουν τα «Ψηφιακά Κέντρα Δεδομένων» σε διάφορες χώρες και στην Ελλάδα, που θα χρησιμοποιηθούν παγκοσμίως και στον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους, αξιοποιώντας και την ΤΝ. Εδώ θα συγκεντρώνονται μεταξύ άλλων και τα δεδομένα της Τοπικής Διοίκησης και του κεντρικού κράτους, όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και άλλων χωρών.
Το πώς συμπεριφέρεται ένα σύστημα ΤΝ εξαρτάται από το είδος των μεγάλων δεδομένων με το οποίο εκπαιδεύτηκε, που ελέγχεται πλήρως από τις μεγάλες εταιρείες. Ποτέ μια εταιρεία δεν θα εκπαιδεύσει ένα σύστημα, που θα υποστηρίζει τα συμφέροντα των εργαζομένων και του λαού, για να χρησιμοποιηθεί στην λειτουργία της κρατικής και τοπικής διοίκησης. Τίποτε δεν είναι ταξικά ουδέτερο, αλλά κάθε νέα τεχνολογία παράγεται από τους πολλούς και ελέγχεται από τους λίγους σε βάρος της μεγάλης πλειοψηφίας. Η εταιρεία Prewave, ενοποιώντας δεδομένα μέσω ΤΝ, ανάπτυξε αλγόριθμο για προειδοποίηση πραγματοποίησης απεργίας.
Με την ψηφιακή διασύνδεση όλων των κρατικών υπηρεσιών και φορέων δημιουργείται πλέον η δυνατότητα για το φακέλωμα του συνόλου των δεδομένων όλων μας και την πολύπλευρη επεξεργασία και αξιοποίηση στην λήψη αποφάσεων της κεντρικής διοίκησης με την υποστήριξη ΤΝ, εκπαιδευμένης από τα κέντρα δεδομένων των κολοσσών της πληροφορικής. Το ψηφιακό μητρώο των εργαζομένων του Δημοσίου μπορεί να συγκεντρώνει ενιαία τις αξιολογήσεις, την κινητικότητα, τη συμμετοχή σε απεργίες και προσωπικά δεδομένα. Μπορεί να αξιοποιηθεί στην λήψη αποφάσεων και στο όνομα της αποδοτικότητας του κράτους στην πειθάρχηση, εντατικοποίηση και τις απολύσεις, αν για παράδειγμα δεν προωθούνται άμεσα οι επενδύσεις  των μεγάλων επιχειρήσεων.
Με τη χρήση αυτής της ΤΝ, το κράτος γίνεται πιο συγκεντρωτικό και ασκεί σκληρότερο κεντρικό έλεγχο όλων των λειτουργιών και της Τοπικής Διοίκησης, προσαρμοσμένο στα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων και πιο αντιλαϊκό για να υπηρετήσει ενιαία και αποτελεσματικά τη στρατηγικά της κυρίαρχης τάξης.
Η ψηφιακή τεχνολογία, η αυτοματοποίηση και η ρομποτική, συνέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση της παραγωγικότητας, από την οποία όχι μόνο δεν κέρδισαν οι εργαζόμενοι αλλά βγήκαν χαμένοι. Με τον ψηφιακό μετασχηματισμό απολύθηκαν οι μισοί εργαζόμενοι στις τράπεζες μέσα σε μία 10ετία. Παράλληλα, αυξήθηκαν οι χρεώσεις στις συναλλαγές, τα επιτόκια και διπλασιάστηκαν σε 4 χρόνια με τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς. Οι προβλέψεις διεθνών ινστιτούτων για την απώλεια θέσεων εργασίας από την δημιουργική ΤΝ είναι εφιαλτικές. Από το 2035 μέχρι το 2075 θα καταργηθούν 50% των θέσεων εργασίας, αναφέρεται σε έκθεση της McKinsey, ενώ θα δημιουργηθούν πολύ λιγότερες σε νέες ειδικότητες.
Διεθνείς αναλυτές και πρώην εργαζόμενοι σε εταιρείες, που κυριαρχούν στον κόσμο της πληροφορικής και της ΤΝ επισημαίνουν τους κινδύνους από την χρήση της ΤΝ. Αύξηση της κοινωνικής ανισότητας, εντατικοποίηση της εργασίας,  παραβίαση προσωπικών δεδομένων, διασπορά παραπλανητικών ειδήσεων, κοινωνική χειραγώγηση, και αυτόνομα όπλα. Πάνω από είναι τα εμπόδια που θέτει το σύστημα στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου.
Όλα αυτά δεν σημαίνει ότι είναι εγγενή χαρακτηριστικά της ΤΝ, αλλά όπως και σε κάθε τεχνολογία εξαρτάται από το ποιος την ελέγχει και την εκμεταλλεύεται. Αντί η τεχνολογία να αξιοποιηθεί για εξάλειψη της ανεργίας και της φτώχειας, την διεύρυνση του ελευθέρου χρόνου για αναψυχή, την ανάπτυξη της προσωπικότητας,  των σωματικών και πνευματικών ικανοτήτων και ενδιαφερόντων του εργαζόμενου αξιοποιείται για την επίθεση στα δικαιώματά του.
Η Δημοτική Αρχή της Πάτρας μέσα στο ασφυκτικό πλαίσιο λειτουργίας της Τοπικής Διοίκησης, προωθεί έναν σχεδιασμό για την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών σε όφελος του λαού της Πάτρας, που εφαρμόζεται μεθοδικά από τους εργαζόμενους του Δήμου, παρά τις μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό. Διεκδικούμε δημόσιο σύστημα αστικής συγκοινωνίας αναβαθμισμένη με ψηφιακή τεχνολογία και ΤΝ.  Αγωνιζόμαστε για την μείωση του χρόνου εργασίας με ουσιαστικές αυξήσεις σε μόνιμες θέσεις για όλους, που είναι εφικτό με την μεγάλη αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας. Παλεύουμε να καταργηθεί το αντιδραστικό πλαίσιο της ΕΕ για το προληπτικό ηλεκτρονικό φακέλωμα και αποκαλύπτουμε τα κέντρα χειραγώγησης. Μπορούμε και πρέπει να αγωνιστούμε για την ζωή που μας αξίζει, στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης και για την κοινωνική συγκρότηση, όπου η τεχνολογία θα αξιοποιηθεί για τις ανάγκες της κοινωνικής πλειοψηφίας."

*Δημοτικός Σύμβουλος της «Λαϊκής Συσπείρωσης» Πάτρας