Την κατάσταση στα ακίνητα περιγράφει σε ειδικό κεφάλαιο για την κτηματαγορά, η Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος. Οι τιμές ακινήτων έχουν αυξηθεί 66,4% στα τελευταία 7 χρόνια και «τρέχουν» με 10,4% στο α΄τρίμηνο του 2024, εξέλιξη που είναι υπερπολλαπλάσια από την αύξηση στα εισοδήματα.
Η Έκθεση της ΤτΕ επισημαίνει, αφενός, ότι οι τιμές ακινήτων θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν, δημιουργώντας την αίσθηση (ή την «αυτοεκπληρούμενη προφητεία»;) ότι το ράλι τιμών θα συνεχιστεί και το 2024.
Επισημαίνει όμως ότι οι τιμές έχουν αποκλίνει σοβαρά από την αγοραστική δύναμη του Έλληνα και αυτό δημιουργεί «αβεβαιότητα». Το «καμπανάκι» για τη στρέβλωση αυτή, δεν αφορά, προφανώς, μόνον τους επενδυτές σε ακίνητα, αλλά και τους δανειολήπτες, και τις τράπεζες, και τα επαγγέλματα της κτηματαγοράς, αλλά και την εθνική οικονομία στο σύνολό της.
Όπως προκύπτει από την ανάλυση της Τραπέζης της Ελλάδος για την ελληνική αγορά ακινήτων:
• οι προσδοκίες «παραμένουν θετικές» λόγω τουρισμού (ξενοδοχεία, Airbnb), τη βελτίωση των υποδομών (έργα ανάπλασης περιοχών) και τη σταδιακή ανανέωση του κτιριακού αποθέματος (σύγχρονα κτίσματα υψηλού κόστους κατασκευής)
• με βάση τα παραπάνω, «εκτιμάται ότι η ανοδική πορεία των τιμών θα συνεχιστεί».
Ωστόσο, η ίδια η Έκθεση περιγράφει και το ελληνικό πρόβλημα:
• από τη μια «η ελληνική αγορά ακινήτων συνέχισε το 2023, αλλά και κατά τους πρώτους μήνες του 2024, να προσελκύει επενδυτική ζήτηση, ιδιαίτερα από το εξωτερικό, με αποτέλεσμα οι τιμές να κινηθούν περαιτέρω ανοδικά».
• από την άλλη όμως «διαμορφώνονται επίπεδα τιμών δυσανάλογα προς το διαθέσιμο εισόδημα».
• τα στοιχεία αυτά «δυσχεραίνουν την απόκτηση πρώτης κατοικίας και συμπαρασύρουν ανοδικά τόσο τις τιμές κατοικιών υποδεέστερων χαρακτηριστικών όσο και τα μισθώματα, αναδεικνύοντας τη στέγαση σε σημαντικό ζήτημα για τα ελληνικά νοικοκυριά.
Το «πάρτι» συνεχίζεται
Στην αγορά κατοικιών, σύμφωνα με τους δείκτες τιμών διαμερισμάτων που δημοσιεύει η Τράπεζα της Ελλάδος, συνεχίστηκε η ανοδική τάση των τιμών και κατά τη διάρκεια του α΄ τρίμηνου του 2024 με υψηλούς ετήσιους ρυθμούς αύξησης.
Όπως προκύπτει από το διάγραμμα που δημοσιεύει η ΤτΕ, οι καμπύλες τιμών σημειώνουν εκθετική αύξηση τα τελευταία χρόνια, με ρυθμούς αύξησης 5% ή 10% ή και πάνω από 15% ανά έτος !
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία εκτιμήσεων που συλλέγονται από τα πιστωτικά ιδρύματα:
• στο α΄ τρίμηνο του 2024 οι ονομαστικές τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 10,4% (προσωρινά στοιχεία),
• για το σύνολο του 2023, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν σημαντικά, με μέσο ετήσιο ρυθμό 13,8%.
Αξιοσημείωτο είναι πάντως ότι, σε επίπεδο τριμήνου και παρά τους ισχυρούς ετήσιους ρυθμούς αύξησης, παρατηρείται επιβράδυνση τα τέσσερα τελευταία τρίμηνα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τιμές των κατοικιών είναι μόλις 4,1% χαμηλότερες από το ιστορικό υψηλό που είχε καταγραφεί στο γ΄τρίμηνο του 2008 πριν ξεσπάσει η δημοσιονομική κρίση. Αντιθέτως, σε σχέση με την κατώτατη τιμή που καταγράφηκε το γ΄ τρίμηνο του 2017 οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 66,4%!