Τι θα συμβεί αν το χρήμα γίνει μόνο ηλεκτρονικό; Ίσως δημιουργηθεί και μια παράλληλη κοινωνία μη καταγεγραμμένων συναλλαγών

Βρισκόμαστε πολύ κοντά σε μια κοινωνία χωρίς χαρτονομίσματα. Οι πολίτες θα έχουν μόνο κάρτες και ΟΛΕΣ οι συναλλαγές θα είναι φανερές. Αποτέλεσμα : Μηδενική φοροδιαφυγή και αδυναμία των κακοποιών να συναλλάσονται μεταξύ τους.

Ο οικονομολόγος Κένεθ Ρογκόφ του πανεπιστημίου του Χάρβαρντ θεωρεί ότι η εποχή των κερμάτων και χαρτονομισμάτων τελείωσε. Υποστηρίζει ότι η κατάργηση των νομισμάτων σε φυσική μορφή θα βοηθούσε τις κυβερνήσεις να συλλέγουν περισσότερους φόρους, να καταπολεμούν την εγκληματικότητα και ν’ αναπτύξουν καλύτερη νομισματική πολιτική

Τα προβλήματα είναι γνωστά. Η πλαστογράφησή τους είναι ένα απ’ αυτά. Το 2013 η Τράπεζα της Αγγλίας αφαίρεσε από την κυκλοφορία 680.000 πλαστά χαρτονομίσματα ονομαστικής αξίας 14,6 εκατ. ευρώ. Τα μετρητά είναι χρήσιμα για τους εγκληματίες και με άλλους τρόπους αφού χάρη σε αυτά οι συναλλαγές είναι ανώνυμες: κανείς δεν μπορεί να βρει ποιος αγόρασε ένα κιλό κοκαΐνης εξετάζοντας τα μετρητά που χρησιμοποίησε.

Στις χώρες του ΟΟΣΑ το μέγεθος της «παραοικονομίας», δηλαδή των συναλλαγών που αποκρύπτονται από την κυβέρνηση είτε πρόκειται γι’ αγοραπωλησίες ναρκωτικών είτε πρόκειται για αδήλωτο εισόδημα από μπέιμπι σίτινγκ, υπολογίζεται ότι αντιστοιχεί στο 20% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα με ερευνητές του πανεπιστημίου Tufts, αν καταργούνταν τα μετρητά στις ΗΠΑ, τα φορολογικά έσοδα θ’ αυξάνονταν κατά 100 δισ. δολάρια τον χρόνο.

Ωστόσο ακόμη και στον ανεπτυγμένο κόσμο πολλοί τίμιοι άνθρωποι δεν διαθέτουν τραπεζικό λογαριασμό και εξαρτώνται πλήρως από τα μετρητά.

Μια μέση λύση θα ήταν η σταδιακή κατάργηση των χαρτονομισμάτων με μεγάλη ονομαστική αξία, ώστε και οι μικρές συναλλαγές να εξακολουθήσουν να είναι ιδιωτικές και η ζωή των εγκληματιών, πλην των μικροεγκληματιών, να γίνει δυσκολότερη.

Υπάρχει και κάτι άλλο βέβαια. Αν πιεστούν οι άνθρωποι ακόμα περισσότερο από την εξουσία (η εμφάνιση όλου του χρήματος παντού είναι μια σοβαρή στέρηση ελευθερίας), τότε δεν αποκλείεται να δημιουργήσουν μια παράλληλη κοινωνία συναλλάγών (ακόμα και ανταλλακτική) ώστε να αισθάνονται και να είναι ελέυθεροι...