Την περασμένη εβδομάδα, η Κίνα κατέγραψε μείωση πληθυσμού για πρώτη φορά έπειτα από 60 χρόνια, με τις μακροπρόθεσμες προβλέψεις να δείχνουν συνεχή πτώση για τα επόμενα 30 χρόνια.
Σε απάντηση, η κυβέρνηση προσπαθεί να εφαρμόσει διάφορα μέτρα για την ενίσχυση των ποσοστών γεννήσεων, συμπεριλαμβανομένης της προσφοράς οικονομικών επιδοτήσεων και άλλων παροχών για τις οικογένειες.
Ωστόσο, αρκετοί νεαροί Κινέζοι είπαν στην DW ότι έχουν απαισιόδοξη προοπτική για το μέλλον και αυτό αντικατοπτρίζεται στην αλλαγή της στάσης τους απέναντι στον γάμο και τον οικογενειακό προγραμματισμό.
«Οι νέοι στην Κίνα αισθάνονται γενικά ότι το μέλλον είναι ζοφερό και η ζωή είναι αγχωτική», λέει η Έμα Λι, 25χρονη Κινέζα που ζει στη Σαγκάη. «Το να αποκτήσεις παιδιά είναι μια επιλογή που θα αυξήσει το άγχος στη ζωή. Πολλοί από εμάς έχουμε αποφασίσει να γίνουμε η “τελευταία γενιά” στην οικογένειά μας».
Η Λι είπε ότι η είδηση της πρώτης μείωσης του πληθυσμού της Κίνας εδώ και δεκαετίες δεν έχει αλλάξει την οπτική της για τη δημιουργία οικογένειας.
«Έχω συζητήσει για τον γάμο και την απόκτηση παιδιών με πολλούς φίλους μου και πολλοί από αυτούς δεν έχουν καμία επιθυμία να ακολουθήσουν την παραδοσιακή διαδρομή του οικογενειακού προγραμματισμού», είπε στην DW.
«Επειδή πολλοί νέοι Κινέζοι σήμερα είναι υψηλού μορφωτικού επιπέδου, είναι δύσκολο να πειστούν εύκολα από την ιδέα ότι τα κορίτσια θα παντρευτούν σίγουρα από αγάπη, θα ζήσουν ευτυχισμένες ζωές και θα έχουν αρμονικές οικογένειες», πρόσθεσε.
Άλλοι είπαν ότι ο αγχωτικός τρόπος ζωής στην Κίνα και οι πιέσεις της καθημερινής ζωής απλώς τους αποτρέπουν από το να κάνουν οικογένεια.
«Οι πολλές ώρες εργασίας, οι μη ικανοποιητικές θέσεις εργασίας και η πίεση για επιβίωση με χαμηλούς μισθούς κατά τη διάρκεια του πληθωρισμού καθιστούν αδύνατη την ανατροφή των παιδιών μας», λέει η Σίνθια Λιου, 27χρονη που ζει στο Πεκίνο.
«Και, λόγω της αυστηρής κυβερνητικής λογοκρισίας σε βιβλία, ταινίες, ακόμα και βιντεοπαιχνίδια, δεν ξέρουμε πώς να εξασφαλίσουμε μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία για τα παιδιά μας. Η συμπόνια και το αίσθημα ευθύνης μάς έπεισαν σε μεγάλο βαθμό να μη φέρουμε νέες ζωές σε έναν τέτοιο κόσμο», πρόσθεσε.
Το 2021, η κινεζική κυβέρνηση εισήγαγε μέτρα για να περιορίσει τα παιδιά σε τρεις ώρες διαδικτυακού παιχνιδιού την εβδομάδα. Η εθνική ραδιοφωνική και τηλεοπτική διοίκηση της Κίνας ανακοίνωσε επίσης απαγορεύσεις στα κινούμενα σχέδια που περιέχουν «βία, αίμα, χυδαιότητα ή πορνογραφία».
Η Γιουν Ζου, επίκουρη καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, είπε στην DW ότι περισσότερες νέες γυναίκες στην Κίνα δίνουν μεγαλύτερη έμφαση σε ατομικιστικές επιδιώξεις, όπως η επιτυχημένη καριέρα.
«Οι διακρίσεις λόγω φύλου στην αγορά εργασίας της Κίνας και η τεράστια προσδοκία της μητρότητας για τις γυναίκες είναι περιορισμοί που αποτρέπουν τα άτομα από το να παντρευτούν ή να κάνουν παιδιά», είπε.
Τα lockdowns και ο αυξημένος έλεγχος από τις Αρχές κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού είχαν επίσης σημαντική επίδραση στην κινεζική κοινωνία και τις προοπτικές των ανθρώπων για το μέλλον.
«Τα επαναλαμβανόμενα lockdowns τα τελευταία τρία χρόνια έχουν κοστίσει σε πολλούς Κινέζους τις οικονομίες τους και την αίσθηση ασφάλειας», δήλωσε ο Άνταμ Ουάνγκ, 26χρονος Κινέζος που ζει στην πόλη Τιανζίν.
«Τα εργοστάσια και οι πλατφόρμες διανομής φαγητού δεν μπορούν να προσφέρουν τα βασικά οφέλη για τους εργαζομένους τους, ενώ όλο και περισσότεροι άνθρωποι αγωνίζονται να γίνουν δημόσιοι υπάλληλοι, καθώς το ποσοστό ανεργίας των νέων φτάνει σε νέο υψηλό στην Κίνα κατά τη διάρκεια της πανδημίας», είπε στην DW.
Ανέφερε επίσης ότι η επιδείνωση των οικονομικών προοπτικών έχει αφήσει πολλούς νέους στην Κίνα να παλεύουν για να τα βγάλουν πέρα. «Πολλοί από εμάς απλώς δεν έχουμε το περιθώριο για να σκεφτούμε να παντρευτούμε ή να κάνουμε παιδιά, γιατί δεν μπορούμε καν να διατηρήσουμε έναν αξιοπρεπή τρόπο ζωής για τον εαυτό μας», πρόσθεσε.
Έπειτα από διακεκομμένα lockdowns σε πόλεις σε όλη την Κίνα από το 2020, ο αριθμός των άνεργων Κινέζων ηλικίας μεταξύ 16 και 24 ετών έφτασε τα 20 εκατομμύρια τον Δεκέμβριο του 2022. Τα στοιχεία από το Εθνικό Γραφείο Στατιστικής της Κίνας έδειξαν επίσης ότι το ποσοστό ανεργίας των νέων είχε φτάσει το 19,9 % τον Ιούλιο του 2022.
Η τελευταία φορά που ο πληθυσμός της Κίνας μειώθηκε από έτος σε έτος ήταν το 1961, την τελευταία χρονιά του μεγάλου λιμού στη χώρα. Το 2023, η Ινδία προβλέπεται να ξεπεράσει την Κίνα ως η πιο πυκνοκατοικημένη χώρα στον κόσμο. Ο ΟΗΕ προβλέπει ότι ο πληθυσμός της Κίνας θα μειωθεί από πάνω από 1,4 δισεκατομμύρια το 2022 σε περίπου 1,3 δισεκατομμύρια το 2050 και κάτω από 800 εκατομμύρια έως το 2100.
Για να εξουδετερώσει αυτή τη δημογραφική ωρολογιακή βόμβα, η κινεζική κυβέρνηση έχει εφαρμόσει μια σειρά μέτρων για να δώσει κίνητρα στους νέους να κάνουν περισσότερα παιδιά.
Σε ορισμένες πόλεις, οι Αρχές υπόσχονται κρατικές επιδοτήσεις για οικογένειες με τρία παιδιά, ενώ άλλες πόλεις παρέχουν επιδοτήσεις ενθαρρύνοντας τους πολίτες να αγοράσουν σπίτια.
Ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν αυτά τα μέτρα θα είναι αρκετά ελκυστικά ώστε να δώσουν κίνητρα τους ανθρώπους να δημιουργήσουν οικογένειες.
«Πλούσιες πόλεις όπως η Σενζέν και η Ζινάν έχουν υποσχεθεί να προσφέρουν έως και 20.000 γουάν (2.700 ευρώ) σε τρία χρόνια για οικογένειες που έχουν τρία παιδιά, αλλά νομίζω ότι μόνο άτομα που θέλουν ήδη να κάνουν περισσότερα παιδιά θα προσπαθήσουν να υποβάλουν αίτηση για αυτές τις επιδοτήσεις» είπε στην DW η Σίνθια Λιου από το Πεκίνο.
«Οι γυναίκες που δεν θέλουν να κάνουν περισσότερα παιδιά μπορούν εύκολα να κερδίσουν περισσότερα χρήματα από αυτά σε έξι μήνες. Σε άλλα μέρη της Κίνας, οι τοπικές Αρχές δεν προσφέρουν καμία επιδότηση. Τα μέτρα που ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να κάνουν περισσότερα παιδιά είναι σε μεγάλο βαθμό κενά συνθήματα ζωγραφισμένα στους τοίχους», πρόσθεσε.
Η Έμα Λι από τη Σαγκάη είπε ότι πολλές από τις ανύπαντρες φίλες της και μέλη της οικογένειάς της πιστεύουν ότι η κυβέρνηση δεν προσφέρει αρκετή υποστήριξη για να πείσει τις γυναίκες να κάνουν παιδιά.
«Ακόμα και για εκείνους που θέλουν να κάνουν περισσότερα παιδιά, τα κίνητρα γι’ αυτές συνήθως δεν σχετίζονται με τις πολιτικές της κυβέρνησης», είπε.
«Νομίζω ότι το ποσοστό γονιμότητας στην Κίνα θα συνεχίσει να μειώνεται, αλλά στο εγγύς μέλλον η ποιότητα ζωής των νέων στην Κίνα θα βελτιωθεί, καθώς έχουν περισσότερους πόρους να ξοδέψουν για τον εαυτό τους», εξήγησε.
It's the bureaucracy* stupid
Το σύνολο των πολιτικών μας αλλά, δυστυχώς και των επιφανών της δημοσιογραφίας, όλοι εις τας Αθήνας, περί άλλων τυρβάζουν όταν αναφέρονται στα φαινόμενα καθυστέρησης που βιώνει καταστροφικά η χώρα.
Δεν χρειάζεται να πω ονόματα αλλά άκουγα στον ΣΚΑΙ δίδυμο δημοσιογράφων να συζητά με εκπρόσωπο φορέα στη Θεσσαλία.
