Εμβόλιο με μικρόβια για την κατάθλιψη και τη μετατραυματική διαταραχή;

Υπάρχει πλέον μια φρενίτιδα στην Ψυχιατρική για το ρόλο της φλεγμονής και του ανοσοποιητικού συστήματος, λέει ο ερευνητής που δοκιμάζει ενέσεις μικροβίων για την καταπολέμηση της μετατραυματικής διαταραχής.

Πράγματι, τα τελευταία χρόνια έχει ανακαλυφθεί μια σχέση ανάμεσα στην κατάθλιψη, το άγχος και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει, για παράδειγμα, ότι τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα ίσως περιορίζουν την κατάθλιψη, και οι στρατιώτες με υψηλές συγκεντρώσεις της πρωτεΐνης CRP, η οποία σχετίζεται με τα επίπεδα φλεγμονής,είναι πιθανότερο να εμφανίζουν μετατραυματική διαταραχή όταν επιστρέψουν από το μέτωπο. 

Άλλες έρευνες έχουν δείξει επίσης ότι  η έκθεση του οργανισμού στο μη παθογόνο βακτήριο Mycobacterium vaccae, το οποίο κανονικά ζει στο χώμα και την κοπριά, βελτιώνει τη διάθεση μέσω της αύξησης των επιπέδων ορισμένων νευροδιαβιβαστών.

Ο μηχανισμός που συνδέει τα ψυχικά νοσήματα με το ανοσοποιητικό σύστημα παραμένει εν πολλοίς άγνωστος, συγκεντρώνει όμως ερευνητικό ενδιαφέρον με την προοπτική να δώσει νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις.

Αυτό τουλάχιστον πιστεύει ο Κρίστοφερ Λόουρι, νευροεπιστήμονας του Πανεπιστημίου του Κολοράντο στο Μπόλντερ, ο οποίος δοκίμασε ενέσεις του Mycobacterium vacca σε φοβισμένα πειραματόζωα.

Αρουραίοι που είχαν εκτεθεί στο βακτήριο και τοποθετήθηκαν σε κλουβιά μαζί με μεγαλύτερα, πιο επιθετικά ζώα υπερασπίστηκαν τον εαυτό τους καλύτερα από ό,τι οι αρουραίοι που δεν είχαν δεχθεί ενέσεις, ανέφερε ο Λόουρι σε συνέδριο της Διεθνούς Εταιρείας Συμπεριφορικής Νευροεπιστήμης στη Βικτόρια του Καναδά. Επιπλέον, τα «εμβολιασμένα» πειραματόζωα διατήρησαν μια υγιή μικροχλωρίδα στο έντερο, σε αντίθεση με τους «μη εμβολιασμένους αρουραίους», στους οποίους ευνοήθηκε η ανάπτυξη βακτηρίων που συνδέονται με το στρες.

Το βασικό εύρημα του πειράματος είναι ότι η αντίδραση του ανοσοποιητικού στο Μ.vaccae με κάποιο τρόπο περιορίζει το φόβο και τις επιπτώσεις του. Αυτό επιβεβαιώθηκε με ένα δεύτερο πείραμα, στο οποίο οι αρουραίοι είχαν μάθει να συνδέουν έναν ήχο με ξαφνικά ηλεκτροσόκ στο πόδι. Όταν σε δεύτερη φάση ο ήχος ακουγόταν χωρίς να συνοδεύεται από ηλεκτροσόκ, τα «εμβολιασμένα» πειραματόζωα ξεπέρασαν πολύ ταχύτερα τον φόβο τους για τον ήχο.

Μιλώντας στο δικτυακό τόπο του περιοδικού Nature, ο Λόουρι αναφέρει ότι προγραμματίζει τώρα κλινικές δοκιμές του βακτηρίου για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της μετατραυματικής διαταραχής.

Το M.veccae, εξάλλου, έχει προταθεί ως ανοσοθεραπεία για την κατάθλιψη, τον καρκίνο και το άσθμα, μεταξύ άλλων.

Στο ίδιο συνέδριο νευροεπιστήμης παρουσιάστηκε και μια δεύτερη, παραπλήσια μελέτη, στην οποία τα πειραματόζωα επίσης έμαθαν να σχετίζουν έναν ήχο με επώδυνα ηλεκτροσόκ. Ορισμένα από τα ποντίκια δέχτηκαν ενέσεις με πρωτεΐνες βακτηρίων, οι οποίες προκάλεσαν αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος. Δώδεκα ώρες αργότερα, τα ποντίκια αυτά εκδήλωναν πιο έντονο φόβο για τον ήχο σε σχέση με πειραματόζωα που δεν είχαν εκτεθεί στις πρωτεΐνες.

Το φαινόμενο αυτό «είναι απίστευτα ενδιαφέρον» σχολιάζει ο Μπιλ Ντίκιν, νευροεπιστήμονας του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ στη Βρετανία. Ο Ντίκιν δεν συμμετείχε στη μελέτη, ξεκινά όμως κλινική δοκιμή σε 200 ασθενείς με σχιζοφρένεια για να ελέγξει το εάν ένα αντιβιοτικό που μειώνει τη φλεγμονή στον εγκέφαλο περιορίζει την απώλεια φαιάς ουσίας που προκαλεί η ασθένεια.