Αμαζόνιος: Σε κίνδυνο εξαφάνισης τα μισά είδη δέντρων

Το μεγαλύτερο και πλουσιότερο τροπικό δάσος του κόσμου, το οποίο τροφοδοτεί τον πλανήτη με οξυγόνο και μετριάζει την κλιματική αλλαγή, κινδυνεύει να χάσει περισσότερα από τα μισά είδη δέντρων, προειδοποιεί μεγάλη διεθνής μελέτη.

Από τα 15.000 και πλέον είδη δέντρων της Αμαζονίας, το 36 έως 57 τοις εκατό είναι πιθανό να πληρούν ήδη τα κριτήρια των απειλούμενων ειδών, όπως αυτά καθορίζονται από την επίσημη Κόκκινη Λίστα της Διεθνούς Οργάνωσης Διατήρησης της Φύσης (IUCN). 

Το θετικό όμως είναι ότι τα περισσότερα από τα απειλούμενα είδη είναι δυνατό να προστατευτούν εφόσον υπάρξει καλύτερη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών, συμπεριλαμβανομένων εκτάσεων όπου ζουν αυτόχθονες πληθυσμοί.

Το υγρό τροπικό δάσος άρχισε να συρρικνώνεται τη δεκαετία του 1950, για χάρη της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και της ανάπτυξης, και μέχρι σήμερα έχει χάσει το 15% της αρχικής του έκτασης. Μέχρι το 2050, το ποσοστό θα μπορούσε να εκτιναχθεί στο 40%, προειδοποιούν 158 ερευνητές από 21 χώρες στη διαδικτυακή έκδοση του Science.

Τα καλά νέα είναι ότι ο ρυθμός αποδάσωσης έχει περιοριστεί σήμερα γύρω στα 9,8 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα το χρόνο, από τα 30 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα πριν από 15 χρόνια.

Η ερευνητική ομάδα συνέκρινε δεδομένα για την κατάσταση του δάσους με χάρτες αποψίλωσης και προβλέψεις για την αποδάσωση στο μέλλον. Το δείγμα της μελέτης κάλυψε έκταση 5,5 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων στη Βραζιλία, το Περού, την Κολομβία, τη Βενεζουέλα, το Εκουαδόρ, τη Βολιβία, τη Γουινέα, το Σουρινάμ και τη Γαλλική Γουιάνα.

Οι ερευνητές τονίζουν ότι οι τάσεις που καταγράφονται σήμερα στον Αμαζόνιο ισχύουν σε ολόκληρη την τροπική ζώνη. Και αυτό σημαίνει ότι «τα περισσότερα» από τα 40.000 είδη τροπικών δέντρων είναι πιθανό να πληρούν είδη τα κριτήρια των απειλούμενων ειδών. 

Εκτός του ότι παράγει οξυγόνο και απορροφά από την ατμόσφαιρα διοξείδιο του άνθρακα, που είναι το σημαντικότερο αέριο του θερμοκηπίου, το υγρό τροπικό δάσος του Αμαζονίου προσφέρει και μεγάλα οικονομικά οφέλη, τα οποία όμως κινδυνεύουν να χαθούν.

Ήδη, τα δέντρα που δίνουν το μαόνι, ένα περιζήτητο είδος ξύλου, θεωρούνται «εμπορικά εξαφανισμένα» στον Αμαζόνιο.