Έρευνα: Το Πάρκινσον ίσως αρχίζει πριν τη γέννηση και ίσως μπορεί να αντιμετωπιστεί

Αυτοί που παρουσιάζουν Πάρκινσον πριν τα 50 τους ενδεχομένως να έχουν γεννηθεί με προβληματικά εγκεφαλικά κύτταρα τα οποία δεν εντοπίζονταν για δεκαετίες σύμφωνα με έρευνα του Cedars- Sinai, η οποία ανοίγει τον δρόμο για ένα φάρμακο που ίσως βοηθήσει στη διόρθωση αυτών των προβλημάτων.

Το Πάρκινσον προκύπτει όταν νευρώνες που παράγουν ντοπαμίνη (ουσία που βοηθά τον συντονισμό της κίνησης των μυών) αποκτούν προβλήματα ή πεθαίνουν.

Τα συμπτώματα, που επιδεινώνονται με το πέρασμα του χρόνου, περιλαμβάνουν βραδύτητα κινήσεων, ακαμψία μυών, τρέμουλο και έλλειψη ισορροπίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις το ακριβές αίτιο είναι ασαφές και δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία.

Η νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Nature Medicine εστιάζει στους νεότερους ασθενείς, μεταξύ 21 και 50 ετών. «Το Πάρκινσον που εμφανίζεται σε νέους είναι ιδιαίτερα λυπηρό επειδή πλήττει ανθρώπους στο άνθος της ηλικίας τους» είπε ο Μικέλε Ταγκλιάτι, διευθυντής του Movement Disorders Program, αντιπρόεδρος και καθηγητής του Τμήματος Νευρολογίας στο Cedars-Sinai.

«Η συναρπαστική αυτή νέα έρευνα δημιουργεί ελπίδες πως κάποια μέρα μπορεί να είμαστε σε θέση να εντοπίζουμε και να αναλαμβάνουν πρόωρη δράση για την αποτροπή αυτής της ασθένειας σε άτομα που κινδυνεύουν από αυτήν» είπε ο γιατρός, ο οποίος ήταν ένας από τους συντελεστές της έρευνας.

Για τους σκοπούς της συγκεκριμένης μελέτης, η ομάδα των ερευνητών παρήγαγε ειδικά βλαστοκύτταρα, γνωστά ως iPSC (induced pluripotent stem cells), από κύτταρα ασθενών με Πάρκινσον όπου εμφανίστηκε σε νεαρότερη ηλικία.

Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει τη μεταφορά ενήλικων κυττάρων αίματος «πίσω στον χρόνο», σε πρώιμη κατάσταση. Αυτά τα iPSDc μπορούν τότε να παράγουν οποιοδήποτε είδος κυττάρου στο ανθρώπινο σώμα, όλα γενετικά όμοια με τα κύτταρα του ασθενούς.

Η ομάδα χρησιμοποίησε τα iPSC για την παραγωγή νευρώνων ντοπαμίνης για κάθε ασθενή και μετά τα καλλιέργησε, αναλύοντας τις λειτουργίες των νευρώνων.

«Η τεχνική μας έδωσε ένα “παράθυρο” πίσω στον χρόνο για να δούμε πόσο καλά μπορεί να λειτουργούσαν οι νευρώνες ντοπαμίνης από την αρχή της ζωής του ασθενούς» είπε ο Κλάιβ Σβέντσεν, διευθυντής του Cedars-Sinai Board of Governors Regenerative Medicine Institute και καθηγητής Βιοϊατρικών Επιστημών και Ιατρικής στο Cedars-Sinai, ο οποίος ήταν senior author της έρευνας.

Οι ερευηντές βρήκαν δύο ανωμαλίες στους νευρώνες ντοπαμίνης: Τη συσσώρευση μιας πρωτεΐνης, της α-συνουκλεΐνης, η οποία λαμβάνει χώρα στις περισσότερες μορφές Πάρκινσον, και δυσλειτουργικά λυσοσώματα- δομές κυττάρων που διασπούν και απομακρύνουν πρωτεΐνες. Η δυσλειτουργία αυτή θα μπορούσε να προκαλεί συσσώρευση α-συνουκλεΐνης.

«Αυτό που βλέπουμε χρησιμοποιώντας αυτό το νέο μοντέλο είναι οι πρώτες πρώιμες ενδείξεις Πάρκινσον σε νεαρότερη ηλικία» είπε ο Σβέντσεν. «Φαίνεται ότι οι νευρώνες ντοπαμίνης σε αυτά τα άτομα ίσως συνεχίζουν να μη διαχειρίζονται σωστά την α-συνουκλεΐνη για μια περίοδο 20-30 ετών, προκαλώντας εμφάνιση συμπτωμάτων Πάρκινσον».

Οι ερευνητές επίσης χρησιμοποίησαν το μοντέλο iPSC για να δοκιμάσουν έναν αριθμό φαρμάκων που μπορεί να αναστρέφει τις ανωμαλίες που παρατήρησαν.

Όπως διαπίστωσαν, ένα φάρμακο, το ΡΕΡ005, που έχει ήδη λάβει έγκριση από την FDA, μειώνει τα αυξημένα επίπεδα α-συνουκλεΐνης τόσο στους νευρώνες ντοπαμίνης που καλλιεργήθηκαν όσο και σε πειραματόζωα.

Το φάρμακο επίσης αντιμετωπίζει άλλη μια ανωμαλία που εντοπίζεται στους νευρώνες ντοπαμίνης των ασθενών- τα αυξημένα επίπεδα μιας ενεργής έκδοσης ενός ενζύμου ονόματι πρωτεϊνική κινάση C, αν και ο ρόλος αυτής της έκδοσης του ενζύμου στο Πάρκινσον δεν είναι ακόμα σαφής.

Οι ερευνητές σκοπεύουν να διερευνήσουν περαιτέρω πώς το ΡΕΡ005, το οποίο επί της παρούσης είναι διαθέσιμο σε μορφή τζελ, μπορεί να χορηγηθεί στον εγκέφαλο για την αντιμετώπιση ή και πρόληψη του Πάρκινσον.

Επίσης, θα διερευνηθεί κατά πόσον οι ανωμαλίες που βρέθηκαν σε νευρώνες ασθενών με Πάρκινσον σε νεαρότερη ηλικία συναντώνται και σε άλλες μορφές Πάρκινσον.