Σκουρλέτης: Απλή αναλογική για να έρθουν… νέες δυνάμεις στο προσκήνιο (Όλα στο μυαλό του δεν ερωτάται κανείς)

Αποκαλυπτική των προθέσεων για να έρθουν… νέες δυνάμεις στο προσκήνιο όπως χαρακτηριστικά είπε, ήταν η τοποθέτηση Σκουρλέτη στο συνέδριο της ΚΕΔΕ που διεξήχθη χθες στα Ιωάννινα. Ωστόσο σε γενικές γραμμές η ομιλία του υπουργού περισσότερο μπέρδεψε παρά έλυσε απορίες στους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης όσον αφορά τη μορφή των αλλαγών που σε κάθε περίπτωση έρχονται στον «Καλλικράτη».

Ίσως το μόνο βέβαιο από τα όσα είπε ο υπουργός είναι ότι η απλή αναλογική έρχεται! οι αλλαγές είναι εδώ! όμως το τι ακριβώς θα εφαρμοστεί και πώς, ουδείς μπορεί να το γνωρίζει εάν δεν κατατεθεί επισήμως το σχέδιο νόμου ώστε να αποκαλυφθούν οι προθέσεις της κυβέρνησης. Χαρακτηριστικό άλλωστε είναι το γεγονός ότι χθες ο υπουργός μεταξύ άλλων έφερε νέο σενάριο όσον αφορά τα Τοπικά Συμβούλια, αφού εκεί που έμπαινε θέμα κατάργησής τους τώρα δηλώνει πως με το νέο νόμο «ένας συνδυασμός μπορεί να κατέλθει και αυτοτελώς σε μία μόνο Κοινότητα και, αντίστροφα, ένας συνδυασμός υποψηφίων για το κεντρικό Δημοτικό Συμβούλιο δεν απαιτείται να καταρτίζει ψηφοδέλτιο και για τις Κοινότητες».

Σε κάθε πάντως η κατάρτιση ενός συνδυασμού  για να κατέλθει κάποιος υποψήφιος δήμαρχος θα αποτελεί πάντα ένα πολύ σοβαρό ζήτημα…

Ο υπουργός πάντως μεταξύ άλλων στο συνέδριο της ΚΕΔΕ υποστήριξε ότι: «Το ζήτημα της αλλαγής του εκλογικού συστήματος ίσως είναι ένα από τα πιο ξεκάθαρα ζητήματα των επερχόμενων αλλαγών, με την έννοια ότι από πολύ νωρίς η Κυβέρνηση αποσαφήνισε τη θέση της. Η απλή αναλογική θα θεσπιστεί».

Ακόμη ο Υπουργός Εσωτερικών ανέφερε ότι «πάνω σε αυτή τη βάση, γίνεται ήδη μια συζήτηση για τις δικλείδες ασφαλείας που θα επιτρέψουν την ομαλή μετάβαση από το ένα σύστημα στο άλλο. Εξετάζονται επιλογές όπως η αξιοποίηση της λευκής ψήφου με τρόπο που να διευκολύνει δημιουργικά στην επίλυση ενός επίμαχου θέματος, όπως η έγκριση ενός Προϋπολογισμού, ή ενός Τεχνικού Προγράμματος. Ακόμη, η κατάτμηση των προτεινόμενων αποφάσεων, ώστε η διαφωνία σε ένα θέμα να μη συνεπάγεται την ολοκληρωτική απόρριψή τους, εφόσον δεν υπάρχουν άλλα σημεία τριβής».

Υποστήριξε δε ότι: «Είναι ευρέως αποδεκτό ότι για τα περισσότερα τοπικά ζητήματα οι λύσεις είναι προφανείς και συγκεντρώνουν ευρύτερες συναινέσεις. Θεωρώ ότι η απλή αναλογική μπορεί να λειτουργήσει αναζωογονητικά φέρνοντας νέες δυνάμεις στο προσκήνιο. Να ενδυναμώσει την κουλτούρα των συνεργασιών και να επιτρέψει τη διακίνηση περισσότερων ιδεών ως προς τη διαχείριση των τοπικών ζητημάτων».

Στη βάση όλων αυτών σύμφωνα με τον υπουργό:

·           Καθιερώνεται ως εκλογικό σύστημα και για τους δύο βαθμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης η απλή αναλογική για το σύνολο των εδρών των οικείων Συμβουλίων.

·           Η διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών αποσυνδέεται από το χρόνο διεξαγωγής των ευρωεκλογών.

·           Κατηγορίες κωλυμάτων εκλογιμότητας – όπως η γενική απαγόρευση να θέσουν υποψηφιότητα όλοι όσοι έχουν οποιαδήποτε σχέση εργασίας με το Δημόσιο, ακόμα και ορισμένου χρόνου (λ.χ. δίμηνη, πεντάμηνη κ.λπ. σύμβαση εργασίας) – οι οποίες περιορίζουν υπέρμετρα σε σύγκριση με τον επιδιωκόμενο σκοπό το δημοκρατικό δικαίωμα συμμετοχής στα τοπικά δημόσια πράγματα, εξορθολογίζονται.

·           Διευκολύνεται η συμμετοχή μικρών παρατάξεων, ομάδων πολιτών και τοπικών κινημάτων, καθώς η ανάδειξη των οργάνων των Κοινοτήτων (Συμβούλια) αποσυνδέεται από την ανάδειξη του κεντρικού Δημοτικού Συμβουλίου, με την έννοια ότι ένας συνδυασμός μπορεί να κατέλθει και αυτοτελώς σε μία μόνο Κοινότητα και, αντίστροφα, ένας συνδυασμός υποψηφίων για το κεντρικό Δημοτικό Συμβούλιο δεν απαιτείται να καταρτίζει ψηφοδέλτιο και για τις Κοινότητες.

·           Εισάγεται η εκλογή με ενιαίο (όχι δηλαδή παραταξιακό) ψηφοδέλτιο των μονομελών οργάνων-εκπροσώπων των πολύ μικρών Κοινοτήτων.

Αλλαγές σε επίπεδο Διοίκησης

·           Η συγκρότηση όλων των συλλογικών οργάνων των Δήμων και των Περιφερειών αντιστοιχίζεται στην αναλογική συγκρότηση των οικείων Συμβουλίων. Όπως είναι λογικό, το σύστημα της απλής αναλογικής, ως βασικός μηχανισμός εκδημοκρατισμού, διαχέεται στο σύνολο της οργάνωσης και λειτουργίας των ΟΤΑ. 

·           Σημαντικό μέρος των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής και, δευτερευόντως, της Οικονομικής Επιτροπής, στο βαθμό που μπορεί να ασκηθεί αποτελεσματικά σε χαμηλότερο επίπεδο, μεταβιβάζεται στις Κοινότητες.

·           Ενισχύονται και θεσμοποιούνται οι διαδικασίες προκαταρκτικής διαβούλευσης, πριν την εισαγωγή και ψήφιση σημαντικών θεμάτων στο Δημοτικό Συμβούλιο, προκειμένου να διευκολυνθεί η διαμόρφωση συναινέσεων.

Θεσμοί Κοινωνικής Συμμετοχής και Ελέγχου

·           Θεσμοθετείται η διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων, όχι μόνο μετά από πρωτοβουλία των οργάνων του Δήμου, αλλά και κατόπιν λαϊκής πρωτοβουλίας.

·           Ο θεσμός του δημοψηφίσματος επεκτείνεται και σε επίπεδο Δημοτικής Ενότητας, ενώ ταυτόχρονα διευρύνονται οι περιπτώσεις κατά τις οποίες μπορεί να διεξαχθεί έγκυρα τοπικό δημοψήφισμα, ακόμα και για θέματα που δεν ανάγονται στη με τη στενή έννοια αρμοδιότητα των ΟΤΑ, ώστε να είναι δυνατή η διεξαγωγή (συμβουλευτικού υποχρεωτικά στην περίπτωση αυτή) δημοψηφίσματος για κάθε θέμα τοπικού ενδιαφέροντος. Για ειδικότερα δε, ζητήματα  προβλέπεται απλοποίηση της διαδικασίας διενέργειας τοπικών δημοψηφισμάτων, με ταυτόχρονη αποσύνδεση του θεσμού από τη βούληση της κεντρικής εξουσίας και ενδυνάμωση του κοινωνικού ελέγχου.

Υπενθυμίζεται η περίπτωση του δημοψηφίσματος που έγινε – άτυπα, ωστόσο – για την ΕΥΑΘ από Δήμους της Κεντρικής Μακεδονίας, το οποίο κατέδειξε ότι η Αυτοδιοίκηση πρέπει να έχει τη δυνατότητα να απευθύνεται στην τοπική κοινωνία και να ζητά με θεσμικό τρόπο τη γνώμη της, ακόμα και για μείζονος τοπικής σπουδαιότητας θέματα που δεν άπτονται των αρμοδιοτήτων του Δήμου ή της Περιφέρειας με τη στενή έννοια.