Περιουσίες γονέων παιδεύουσι τέκνα - Η κρίση έφερε αποποιήσεις κληρονομιάς

Η εξάντληση της φοροδοτικής ικανότητας των πολιτών και η δυσκολία αντιμετώπισης της καθημερινότητας αναγκάζουν ολοένα και περισσότερους πολίτες να αποποιούνται κληρονομιές από συγγενείς τους που απεβίωσαν, κυρίως όταν αυτές σχετίζονται με ακίνητα και ακόμα περισσότερο αν αυτά, φέρουν κάποιο βάρος.

Το φαινόμενο των αποποιήσεων κληρονομιάς, προσλαμβάνει τα τελευταία χρόνια μεγάλες διαστάσεις, αποτελώντας ένα ακόμα σημάδι του πόσο απαξιώθηκε η ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, των μνημονίων και της ακραίας φορολογίας.

Αδυνατώντας να συντηρήσουν ακόμα και την δική τους ακίνητη περιουσία, πολλοί φορολογούμενοι προτιμούν πλέον να αφήσουν στο Δημόσιο τα ακίνητα που κληρονομούν, παρά να φορτωθούν με περισσότερους φόρους και μεγαλύτερα χρέη.

Φέτος, οι δηλώσεις αποποίησης κληρονομιάς έχουν ξεπεράσει τις 50.000 σε όλη τη χώρα, ενώ το 2017 είχε σημειωθεί ένα πρωτοφανές ρεκόρ αποποιήσεων, καθώς είχαν ξπεράσει τις 130.000.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, στο Ειρηνοδικείο Πατρών μέχρι τώρα έχουν κατατεθεί τουλάχιστον 1.452 αιτήσεις αποποίησης κληρονομιάς, έναντι 2.060 όλο το 2017.

Το 2016 είχαν γίνει 1573 δηλώσεις αποποίησης κληρονομιάς, το 2015 ήταν 1363 και το 2014, μόνο 1162 δηλώσεις.

Εκπρόσωποι του δικηγορικού και συμβολαιογραφικού κόσμου τονίζουν ότι πολλοί κληρονόμοι αδυνατούν να πληρώσουν τον φόρο κληρονομιάς, άλλοι εκτιμούν ότι μελλοντικά δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στο κόστος κατοχής του ακινήτου, π.χ. λόγω υψηλού ΕΝΦΙΑ και συμπληρωματικού φόρου, ενώ σε πολλές άλλες περιπτώσεις, τα κληρονομούμενα ακίνητα, συνοδεύονται και από κάποιο βάρος, από χρέη στην εφορία ή σε κάποια τράπεζα.

Πλέον όπως αναφέρουν νομικοί έχουμε ξεφύγει από την αποποίηση κληρονομιών λόγω χρεών του κληροδότη και παγιώνεται μια κατάσταση αποποιήσεων ακινήτων για να ξεφύγουν οι κληρονόμοι από τον ΕΝΦΙΑ, τον φόρο κληρονομιάς, τα τεκμήρια και τη συντήρησή τους.

Να σημειωθεί ότι περισσότερες από αυτές τις περιουσίες που φέρουν βάρη από φόρους ή χρέη σε τράπεζες, καταλήγουν στο Δημόσιο μετά από διαδοχικές αποποιήσεις που κάνουν ακόμα και μακρινοί συγγενείς.

Το αστικό δίκαιο της χώρας μας προβλέπει ότι οι άμεσοι κληρονόμοι έχουν περιθώριο να αποποιηθούν την κληρονομιά του θανόντος, μέσα σε διάστημα 4 μηνών από τη δημοσίευση της διαθήκης. Αυτή, δε, είναι η προθεσμία που έχει και οποιοδήποτε άλλο μέλος μπορεί να κληθεί ως κληρονόμος.

Μάλιστα, πολλοί δεν γνωρίζουν ότι, όλοι οι εν δυνάμει κληρονόμοι (παιδιά, εγγόνια, ανίψια κ.λπ.) πρέπει να αποποιούνται της κληρονομιάς, διαφορετικά, με την παρέλευση των χρονικών περιθωρίων που θέτει ο νόμος, φέρονται αυτοί ως νόμιμοι.

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου κάποιοι συγγενείς, βρέθηκαν χωρίς να το ξέρουν υπόχρεοι κληρονομιάς και των χρεών που άφησε πίσω του ο μακαρίτης.

Σε κάθε περίπτωση, καθοριστικός παράγοντας αποδοχής ή όχι μιας κληρονομιάς, είναι η εμπορική αξία της ακίνητης περιουσίας που αφήνει πίσω του ο μακαρίτης, έναντι του χρέους που τη συνοδεύει.