Τι συνδέει τη βρεφοκτονία στο ζωικό βασίλειο με το μέγεθος των όρχεων

Η βρεφοκτονία είναι διαδεδομένη στο ζωικό βασίλειο, καθώς παρατηρείται σχεδόν στα μισά από τα 260 είδη ζώων που εξετάζει μελέτη στο Science. Είναι μια συνέπεια του σεξουαλικού πολέμου ανάμεσα στα δύο φύλα, η οποία παραδόξως οδηγεί σε αύξηση του μεγέθους των όρχεων. 

Προηγούμενες μελέτες, επισημαίνουν οι ερευνητές, είχαν δείξει ότι η εξόντωση των μικρών από ενήλικα αρσενικά είναι συχνότερη σε είδη όπου τα θηλυκά ζουν σε ομάδες στις οποίες κυριαρχούν ένα ή λίγα αρσενικά.

Αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα αρσενικά σκοτώνουν τα ξένα μικρά προκειμένου να συντομεύσουν την αγόνιμη περίοδο που έρχεται μετά τη γέννα και να καταστήσουν και πάλι το θηλυκό σεξουαλικά δεκτικό. Είναι μια υπόθεση που επιβεβαιώνεται από την παρατήρηση ότι τα αρσενικά συχνά ζευγαρώνουν με τα θηλυκά των οποίων τα μικρά έχουν σκοτώσει. 

Με τη στρατηγική της εξόντωσης των ξένων μωρών, τα βρεφοκτόνα αρσενικά όχι μόνο κερδίζουν μια ευκαιρία να ζευγαρώσουν, αλλά ταυτόχρονα εξασφαλίζουν ότι η μητρική φροντίδα των θηλυκών διοχετεύεται στα δικά τους παιδιά.

Τα θηλυκά, όμως, εξελίχθηκαν να αμύνονται απέναντι σε αυτή τη στρατηγική. Σε ορισμένα είδη, όπως ο λεμούριος-ποντίκι της Μαδαγασκάρης, τα θηλυκά ζευγαρώνουν με όσα περισσότερα αρσενικά μπορούν στο συντομότερο δυνατό χρόνο.

Αυτή η σεξουαλική «ασυδοσία» δημιουργεί σύγχυση στα αρσενικά όσον αφορά την πατρότητα των απογόνων, οπότε η βρεφοκτονία αποθαρρύνεται -τα αρσενικά κινδυνεύουν να σκοτώσουν τα ίδια τους τα παιδιά, καθαρή τρέλα από εξελικτική άποψη.

Η πολυγαμικότητα των θηλυκών έχει όμως και μια ακόμα συνέπεια: αυξάνει τον σεξουαλικό ανταγωνισμό των αρσενικών και οδηγεί έτσι στην εξέλιξη μεγαλύτερων όρχεων, ικανών να παράγουν περισσότερο σπέρμα.

Πράγματι, στα είδη που επιδίδονται σε βρεφοκτονία για μεγαλύτερο διάστημα της εξέλιξής τους το μέγεθος των όρχεων ήταν μεγαλύτερο, επισημαίνει η μελέτη.

«Σε είδη όπου παρατηρείται βρεφοκτονία, το μέγεθος των όρχεων αυξάνεται με την πάροδο των γενεών, υποδηλώνοντας ότι τα θηλυκά κάνουν όλο και περισσότερο σεξ χωρίς διακρίσεις για να προκαλέσουν σύγχυση ως προς την πατρότητα» λέει ο Ντίτερ Λούκας του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης,

«Από τη στιγμή που ο ανταγωνισμός του σπέρματος γίνει τόσο έντονος που κανένα αρσενικό δεν μπορεί να είναι σίγουρο για την πατρότητα, η βρεφοκτονία εξαφανίζεται» εξηγεί.

Αυτό έχει συμβεί για παράδειγμα στον πυγμαίο χιμπατζή, στον οποίο δεν παρατηρείται βρεφοκτονία. Το είδος αυτό έχει όρχεις 15% μεγαλύτερους σε σχέση με τον κοινό χιμπατζή, ο οποίος δεν έχει εγκαταλείψει τη βάρβαρη συνήθεια.

Όμως η πιο ακραία περίπτωση πρέπει να είναι οι αρσενικοί λεμούριοι-ποντίκια, των οποίων οι όρχεις μεγαλώνουν κατά πέντε με δέκα φορές στη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου.